بایستههای حقوق در بازرگانی(۸۳ )
ماهیت حقوقی سهام
بر اساس ماده ۲۴ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ایران مصوب ۱۳۴۷، سهم، قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخصکننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. ورقه سهم، سند قابل معاملهای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.
بر اساس یک دیدگاه، سهم بیانگر یک رابطه مالکانه است. سهامداران، مالکان شرکت هستند، اما مالک دارایی و اموال شرکت - که متعلق به شرکت بهعنوان یک ماهیت حقوقی و مجزا و مستقل است - نیستند. در مقابل، نظر دیگری وجود دارد که سهامداران را مالک یا مالکان بنگاه تجاری نمیداند، مطابق این نظر، سهم بیانگر حق یا امتیاز خاصی برای سهامداران است که در ادبیات حقوقی «حق سهامدار» نامیده میشود. حقی که خود در بردارنده امتیازات گوناگون از جمله حق برخورداری از سود سالانه سهام، حق حضور و حق رای در مجامع عمومی شرکت، حق اطلاع از مسائل مهم شرکت، حق تقدم و پذیره نویسی و خرید سهام جدید الانتشار شرکت است. به هر حال با توجه به مطالب مذکور، آنچه مسلم است این است که سهام هم در حقوق و هم در عمل و واقعیت امر و در دید عرف بهعنوان عناصر دارای ارزش اقتصادی و مالیات در حوزه تجارت مدرن، مبادله و داد و ستد شده، به وثیقه گذاشته میشود و به ارث میرسد.
منبع: کتاب مباحثی تحلیلی از حقوق تجارت نوشته آقای دکتر ابراهیم عبدی پور فرد
پینوشت: مطالب ستون بایستههای حقوق در بازرگانی شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ میشود.