مالیات‌ستانی با تاکید بر شفافیت،انضباط و عدالت
داشتن جامعه‌ای پیشرفته و توسعه‌یافته در گرو مشارکت همگانی در تامین هزینه‌های آن از طریق پرداخت مالیات است و عدالت مالیاتی نیز یکی از ویژگی‌های اساسی یک نظام مالیاتی کارآمد است. جوامع امروزی مالیات را بر اساس میزان دارایی، درآمد و البته چندین شاخص دیگر تنظیم و به شکلی قاطع دریافت می‌کنند و شفافیت و البته بنا کردن اتاق شیشه‌ای در فضای کسبوکار، اشتغال و اقتصاد کشور موقعیتی را پی‌ریزی خواهد کرد که اخذ مالیات به سلامت‌ترین شکل ممکن اجرایی شود. سلامت اقتصاد شاخصی نیست که به سادگی و به دلیل پرمشغلگی نادیده‌اش بگیریم. اتاق شیشه‌ای که سال‌های سال در جهان مورد توجه قرار گرفته تمثیلی از شفافیت اقتصادی و کسب‌و‌کارهاست. به همان میزان که فضای درآمدزایی شفاف باشد در ادامه مسیر رشد و توسعه اقتصادی با قدرت و اهتمام بیشتری حاصل خواهد شد. نکته مهم در این مسیر آن است که مالیات را زمانی می‌توان برآمده از اقتصادی پیشرو دانست که از یکسو به تمامی زیرساخت‌های پرداخت و همچنین تنظیم و صد البته دریافت مالیات عادلانه، شفاف، برخط و نظام‌مند باشد. ازسوی دیگر موجبات پاسخگویی بیشتر دولت را فراهم آورد. زیست ما امروز در جهانی جاری است که ارتباط‌مان با جهان از پنجره مانیتور کامپیوتر و صفحه چند اینچی تلفن‌همراه هوشمند محقق می‌شود.
چند دهه قبل شاید این ارتباط و اتصال پرسرعت عجیب و معجزه‌گون می‌نمود، امروز اما چنان بدیهی و ساده پیش می‌رود که بی‌توجهی به آن هوشمندی‌مان را لکه‌دار می‌کند. چنین روزگاری شرایط و ابزار را پیرو پیشرفت و توسعه اقتصادی هر روز بیش از روز قبل در اختیارمان قرار می‌دهد. بستری فراهم است که با اعتماد به بهره جستن از آن دیگر خطاهای مالیاتی و بی‌توجهی به مستندات کمتر قابل چشم‌پوشی است. در چنین شرایطی به همان میزان که عدم‌شفافیت و بی‌توجهی فعالان اقتصادی ترمزی خطرآفرین است، درنظرگرفتن مالیات‌های غیرواقعی نیز موجب سرخوردگی فعالان اقتصادی خواهد بود. فعالان اقتصادی امروز بر اصل مهم سازندگی اقتصاد از مسیر مالیات باور دارند. در این میان اما عجیب مطالبات مالیاتی غیرمستند و به واقع سرسری ازسوی سازمان امور مالیاتی کشور است. ارسال پیامک‌هایی مبنی‌بر بدهی مالیاتی به فعالان اقتصادی، آن هم در شرایطی که پرسش و بررسی پیرامون دارایی‌های مشمول مالیات انجام نشده سرعت پیشروی اقتصادی را کاهش داده و موجب ورود به مسیر بی‌حاصل و بسیار طولانی بوروکراسی اداری خواهد شد.
این در حالی است که در اغلب موارد در صورت ثبت درست اطلاعات از طرف شرکت‌ها و سازمان امور مالیاتی در سامانه‌ای هوشمند و برخط می‌توان راهرو‌های خاکستری و بی‌حاصل بوروکراسی را تعطیل کرد. بارها شاهد بوده‌ایم که عدم‌شفافیت قوانین مالیاتی و تعیین قطعی مالیات با تاخیر زمانی چند ساله، پرونده‌های زمان‌بری را برای اعضای سابق هیات‌مدیره شرکت‌ها رقم زده است. عضویت یک فعال اقتصادی در هیات‌مدیره شرکتی که بعد از مدتی از آن خارج شده است، گاه موجب مطالبه مالیات‌های هنگفت از وی شده و محدودیت‌های متعددی را متوجه او کرده، حال فردی که از چرخه اقتصادی شرکتی خارج شده است و هیچ گونه اختیاری در آن شرکت ندارد، چگونه می‌تواند در مورد اطلاعات مالی آن شرکت آگاهی داشته و البته پاسخگو باشد. عدم ارتباط سامانه اداره ثبت شرکت‌ها با سازمان امور مالیاتی و به روز نبودن آخرین تغییرات هیات‌مدیره شرکت‌ها در این سازمان موجب شده در صورت بروز مشکل مالیاتی برای این شرکت‌ها مسائل عدیده‌ای را برای مدیران شرکت، به رغم خروج چندین ساله از هیات‌مدیره شرکت‌ها از قبیل بستن حساب‌های شخصی، ممنوع‌الخروجی، صرف زمان و هزینه‌های مختلف و... اتفاق بیفتد که این شرایط حاصلی جز ناامیدی و رخوت در فضای کسبوکار ندارد، درحالی‌که در صورت ثبت آنی امور، چنین مسائلی کاهشی محسوس پیدا خواهند کرد. سوی دیگر این ماجرا اما فرارهای مالیاتی کلان و بزرگ است.
نبود شفافیت مالیاتی و پیگیری‌های اقتصادی موجب می‌شود که گروهی با وجود چرخه‌های مالی قابل توجه به هیچ عنوان وارد چرخه پرداخت مالیات نشوند. همین افراد پناه گرفته در فضای خاکستری و غیرشفاف هستند که همچون موریانه بدنه اقتصاد کشور را ضعیف و ضعیف‌تر می‌کنند که باید با گسترش پایه‌های مالیاتی این بخش‌ها را زیر چتر مالیاتی قرار داد و همچنین با اصلاح قوانین مالیاتی منطقی، محدود و هدفمندکردن معافیت‌های مالیاتی، پاسخگویی و ایجاد رابطه بین مالیات پرداختی و خدمات دریافتی و ایجاد فضای تعامل و همکاری مالیات‌های دریافتی دولت را افزایش داد. کوچک شدن فضای کسبوکار، بی‌انگیزگی، اتلاف انرژی و صد البته هدررفت توان نیروی انسانی را باید مورد توجه جدی قرار داد. این شاخص‌ها حاصل نبود اتاق شیشه‌ای در اقتصاد است. تاریکی و در سایه ماندن امور مالیاتی، اقتصاد را دچار رخوت و رنج می‌کند. رخوت اقتصادی نیز موضوعی است که اپیدمی آن در کشور بسیار رنج‌آورتر از هر ویروس کشنده دیگری است. از همین رو فراهم کردن بستری هوشمند، برخط و شفاف با کمترین دخالت عامل انسانی راهی است که ناگزیر به قدم گذاشتن در آن در شرایط کنونی به جهت تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی هستیم.
