عضو هیات‌مدیره انجمن ماکارونی ایران تحلیل‌کرد
استعدادهای توسعه ماکارونی
نخستین پایه تولید ماکارونی، گندم است که بیشتر آن از کشاورزان خریداری می‌شود. «محسن امینی» عضو هیات‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ماکارونی تهران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» نرخ خرید گندم امسال را ۲۸ هزار ریال تا ۲۸ هزار و ۵۰۰ ریال اعلام می‌کند. این نرخ را شرکت خدماتی بازرگانی وزارت صمت اعلام کرده‌است.
با توجه به نزدیکی فصل برداشت گندم، امینی مهم‌ترین دغدغه همکاران و کارکنان این صنعت را تهیه گندم خوب عنوان می‌کند. به گفته او؛ در شرایط کنونی مشکلی در تامین گندم نداریم و دولت هم با واردات میزان کسری را پوشش می‌دهد تا این خوراک کامل و ارزان، سر سفره‌های ایرانی بماند. اما اختیار محصولات هر استان به استانداران واگذار شده و در شرایط فعلی، ما گندم کارخانه‌هایمان را از استان‌های خوزستان، فارس و کرمان تامین می‌کنیم. اغلب کارخانه‌ها و پالایشگاه‌های تولید ماکارونی در استان البرز واقع شده اما استاندار قزوین در اقدامی کم‌سابقه خروج گندم از استان را ممنوع کرده‌است. با وجود نزدیکی قزوین و البرز و کوتاهی مسیر مزرعه تا کارخانه، ما مجبور به خرید و تحمل هزینه حمل و نقل از جنوب کشور می‌شویم که در نهایت می‌تواند روی قیمت تمام‌شده برای مصرف‌کننده تاثیرگذار باشد، ضمن اینکه گندم استان قزوین مرغوبیت عرضه و ورود به چرخه تولید ماکارونی را دارد.
زمینه‌های خوب صادرات
امینی درباره بسته‌بندی ماکارونی در ایران به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: بسته‌بندی‌های خوب و راضی‌کننده‌ای وجود دارد. مشکل تهیه سلفون و چاپ نداریم. با شناخت بازار و درخواست تنوع محصول، بازار این خوراکی در داخل کشور و همسایگان زیادی همچنان رو افزایش است. یکی از غذاهای اصلی مردم در این روزها ماکارونی است که قابلیت فرآوری و تنوع محصول بالایی دارد تا جایی که در رژیم غذایی شهروندان بسیاری نقش مهمی ایفا می‌کند. جامعه مخاطب این خوراک مدرن را کودکان و بزرگترها تشکیل می‌دهند و چرخه ابتدای تولید تا پالایش و بسته‌بندی این خوراک مقوی و مغذی در داخل کشور و توسط شرکت‌های معتبر و پیشرفته داخلی انجام می‌شود. علاقه‌مندی مخاطبانش باعث شده این محصول در مسیر رشد و افزایش تولید قرار گیرد که طی یک دهه اخیر سرعت رشدش بیشتر شده‌است. با افزایش سرانه مصرف ماکارونی در کشور، صنعت تولید و دانش پخت آن نیز گسترش یافت تا جایی که ایران هم‌اکنون در تولید و حتی صادرات این محصول یکی از کشورهای مطرح به‌شمار می‌رود. برندهای شناخته شده و خوش‌نام این محصول در سطح بین‌الملل باعث شده اکثر کشورها با ماکارونی ایرانی آشنا شوند و حجم صادرات افزایش یابد. علاوه بر کیفیت مورد تایید ماکارونی ایرانی قیمت مطلوب آن باعث شده، توان رقابت با برندهای مطرح جهان ایجاد شود.
کنترل قیمت در حمایت از مردم
به گفته صاحبان این صنعت در بخش خصوصی، تولید ماکارونی در کشور از کیفیت و کمیت خوبی برخوردار شده و همواره در حال رشد است. اما تاکنون قیمت انواع ماکارونی در کشور با افزایش چشم‌گیر روبه‌رو نبوده و با حفظ کیفیت محصول به حقوق مصرف‌کننده احترام گذاشته شده‌است. ظرفیت افزایش سرانه مصرف آن در جهان روزانه بیشتر و بیشتر می‌شود و اکنون که تولید ماکارونی در کشور به یک میلیون تن در سال می‌رسد، بیش از ۲۵ تا ۳۰ درصد تولید داخل به کشورهای مختلف جهان صادر می‌شود. اکثر کشورهای همسایه، کشورهای آفریقایی و برخی از اروپایی‌ها خریدار ماکارونی ایرانی هستند. مصرف سرانه این خوراک در ایران ۵ کیلوگرم معرفی شده در حالی‌که سفره و ذائقه ایرانی، ظرفیت مصرف حدود دوبرابر این میزان را دارد. این ماده خوراکی می‌تواند جای حجم قابل‌توجهی از نیاز به برنج وارداتی را پر کند و علاوه بر جذابیت‌های طعم، می‌تواند به‌عنوان یکی از پایه‌های غذایی معمول محسوب شود.
ایتالیا بزرگترین صادرکننده و مصرف‌کننده ماکارونی در جهان است. این کشور و همسایگانش در اتحادیه اروپا بیش از نیمی از ماکارونی مصرفی جهان را تامین می‌کنند. ترکیه در همسایگی ایران با شناخت این بازار و دیدن رغبت اروپایی‌ها به مصرف این خوراک، حجم تولید و صادرات خود را افزایش داده و سالانه بیش از یک میلیون تن ماکارونی روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌کنند. ایران با اتکا به منابع غنی مثل گندم «دروم» که برای تولید ماکارونی یکی از بهترین ارقام به شمار می‌آید، توانسته طی یک دهه اخیر در این فهرست خود را به صف ۱۰ کشور اول برساند.
توجه به سهم اندک آسیا از تولید جهانی و از طرفی مصرف فراوان این ماده غذایی در این محدوده جغرافیایی که جمعیت قابل توجهی دارند پتانسیل‌های این بازار را نشان می‌دهد. آمریکا به نسبت جمعیت، بزرگترین مصرف‌کننده پاستا در جهان است. این کشور سالانه ۲میلیون و ۷۰۰ هزار تن ماکارونی مصرف می‌کند.
تولید ماکارونی در ایران از سال ۱۳۱۳ در کارگاهی کوچک و با دستگاهی ابتدایی و ساده شروع شد و بیشتر برای مصرف سفارتخانه‌ها و معدود افراد ایرانی بود. رفته رفته این خوراک در جامعه ایرانی طرفداران خود را پیدا کرد و در مسیر رشد و توسعه قرار گرفت. اولین کارخانه تولید ماکارونی صنعتی در سال ۱۳۷۴ در ایران آغاز به کار کرد و در حال حاضر بیش از ۳۰۰ واحد تولیدی کوچک و بزرگ در کشور مشغول به تولید انواع ماکارونی و مشتقات آن هستند.
