«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
تراز مثبت تجاری ایران با همسایگان
تراز تجارت با همسایگان
در مجموع تراز تجاری ایران با این ۱۵ کشور مثبت ۵۲۴ میلیون دلار ثبت شده که حاصل واردات ۲ میلیارد و ۶۱ میلیون دلاری و صادرات ۲ میلیارد و ۵۸۵ میلیون دلاری در دو ماهه منتهی به اردیبهشت امسال است. ایران با عراق بیشترین مازاد تجاری را به خود اختصاص داده است. مازاد تجاری ایران با عراق به یک میلیارد و ۱۰۱ میلیون دلار می‌رسد، اما امارات دارای بیشترین کسری تجاری با ایران است. تراز تجاری ایران با امارات منفی ۳۹۶ میلیون دلار است. صادرات به افغانستان نیز ۳۴۱ میلیارد دلار بیشتر از واردات از این کشور است. ارزش واردات از ترکیه ۳۹۱ میلیون دلار بیشتر از صادرات ایران به این کشور ثبت شده است. کسری تجاری ایران و روسیه نیز ۲۸۸ میلیون دلار در دو ماهه امسال رقم خورده است. در عین حال تراز تجاری با پاکستان هم ۴۴ میلیون دلار به نفع ایران است. سبقت صادرات از واردات در بازه زمانی مورد بررسی در تجارت با عمان هم ثبت شده است. تراز تجاری ایران با عمان مثبت ۱۶ میلیون دلار و به نفع ایران است. صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند تراز تجاری را با جمهوری آذربایجان در این دو ماهه مثبت ثبت کنند. مازاد تراز تجاری ایران و جمهوری آذربایجان به ۴۱ میلیون دلار می‌رسد. ایران با ارمنستان دارای تراز تجاری مثبت ۱۷ میلیون دلار است و با قزاقستان نیز در این دو ماهه تراز مثبت تجاری ۶ میلیون دلار را به ثبت رسانده است. تراز تجاری ایران با کویت مثبت ۱۵ میلیون دلار، با قطر مثبت ۱۴ میلیون دلار، با ترکمنستان مثبت ۲ میلیون دلار و با بحرین هم مثبت یک میلیون دلار ثبت شده است. عربستان نیز تنها کشوری است که در این دو ماهه نه کالا به ایران فروخته و نه از ایران کالا خریداری کرده است. در نتیجه تراز تجاری ایران با این کشور صفر است.
تجارت با اوراسیا
انعقاد قرارداد تجارت ترجیحی با اوراسیا موجب شده این مجمع در صدر توجه مقامات مسوول و متولیان تجارت قرار گیرد. از این رو تجارت با اوراسیا زیر ذره‌بین قرار گرفته است. کشورهای روسیه، ارمنستان، قزاقستان، بلاروس و قرقیزستان کشورهای عضو مجمع اقتصادی اوراسیا محسوب می‌شوند. در دو ماهه منتهی به اردیبهشت امسال ۳۳۳ هزار تن کالا به ارزش ۱۰۹ میلیون دلار از ایران به سمت کشورهای مذکور صادر شده است. صادرات ایران در بازه زمانی مذکور نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت از افت ۲ درصدی در ارزش و کاهش ۱۳ درصدی در وزن دارد. همچنین واردات ایران از اوراسیا هم در این بازه زمانی یک میلیون و ۲۱۷ هزار تن کالا به ارزش ۳۷۴ میلیون دلار ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی رشد ۵۴ درصدی داشته و از نظر وزنی با افزایش ۱۲۵ درصدی همراه بوده است. در مجموع تراز تجاری ایران به اوراسیا با کسری تجاری ۲۶۵ میلیون دلاری مواجه شده است. جزئیات تجارت با کشورهای عضو اوراسیا هم نشان می‌دهد که ایران تنها با دو کشور ارمنستان و قزاقستان دارای مازاد تجاری ۱۷ و ۶ میلیون دلاری است. اما واردات از سه کشور روسیه، بلاروس و قرقیزستان بیش از صادرات به آنها بوده و تراز تجاری ایران با این سه کشور منفی است. علاوه بر این، ارزش صادرات به کشورهای روسیه، ارمنستان، قزاقستان و بلاروس نسبت به مدت مشابه سال قبل مثبت است، اما صدور کالا به قرقیزستان روند کاهشی را طی کرده است. واردات از کشورهای روسیه و ارمنستان نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل مثبت بوده ولی قزاقستان، بلاروس و قرقیزستان روند کاهشی را در واردات به ایران طی کرده‌اند.
تجارت با کشورهای OIC
سازمان همکاری اسلامی (OIC) دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد است که با عضویت ۵۷ کشور به گستره بیش از چهار قاره است. تجارت با این سازمان به نفع ایران است. تراز تجاری کشور با سازمان همکاری اسلامی مثبت ۹۰۳ میلیون دلار رقم خورده است. صادرات ایران به کشورهای عضو این سازمان در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال معادل ۹ میلیون و ۷۶ هزار تن به ارزش ۲ میلیارد و ۶۶۴ میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل هم از نظر ارزشی افت ۵۲ درصدی داشته و هم از لحاظ وزنی با کاهش ۵۳ میلیون دلاری روبه‌رو بوده است. همچنین واردات از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در دو ماهه امسال دو میلیون و ۴۸ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۷۶۱ میلیون دلار ثبت شده است. واردات از این کشورها نسبت به مدت مشابه سال قبل افت ۱۳ درصدی ارزشی و رشد ۵۸ درصدی وزنی را به ثبت رسانده است.
تجارت با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس
شورای همکاری خلیج فارس (PGCC) بلوک سیاسی-تجاری‌ای شامل کشورهای پیرامون خلیج فارس و کشورهای عرب منطقه است که اعضای آن اهداف تجاری و اجتماعی مشترکی را پیگیری می‌کنند. اعضای این شورا در حال حاضر شش کشور عربستان، بحرین، امارات، قطر، عمان و کویت هستند. تجارت ایران با این شورا در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال با کسری تجاری ۳۷۱ میلیون دلاری روبه رو بوده است. در مجموع در مدت زمان مذکور، ۲ میلیون و ۹۶۴ هزار تن کالا به ارزش ۷۷۵ میلیون دلار به این کشورها صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی ۱۲ درصد و از نظر ارزشی ۱۰ درصد رشد داشته است. واردات از این شورا نیز در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال ۸۴۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۱۴۶ میلیون دلار بوده که نسبت به دو ماهه سال قبل رشد ۴ درصدی در ارزش و افزایش ۵۰ درصدی در وزن را تجربه کرده است.
تجارت با سازمان همکاری اقتصادی (ECO)
افغانستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و جمهوری آذربایجان، ایران، پاکستان و ترکیه، ۱۰ عضو این سازمان به شمار می‌روند. تجارت ایران با کشورهای عضو اکو در دو ماه امسال دارای مازاد تجاری ۴۷ میلیون دلاری است. در این بازه زمانی یک میلیون و ۷۴۸ هزار تن کالا به ارزش ۶۲۰ میلیون دلار از ایران به کشورهای عضو این سازمان صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی افت ۸۴ درصدی و از نظر ارزشی کاهش ۷۸ درصدی داشته است. در عین حال واردات کالا از این سازمان‌ها نیز یک میلیون و ۱۶۱ هزار تن کالا به ارزش ۵۷۳ میلیون دلار بوده که نسبت به بازه مشابه زمانی سال قبل از نظر وزنی رشد ۵۴ درصدی و از نظر ارزشی افت ۳۹ درصدی داشته است.
تجارت با آ سه آن
اعضای اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (ASEAN) شامل اندونزی، مالزی، فیلیپین، سنگاپور، تایلند، برونئی، ویتنام، لائوس، میانمار و کامبوج است. تجارت ایران با این اتحادیه دارای کسری تجاری ۱۵ میلیون دلاری است. در دو ماهه امسال ۳۴۴ هزار تن کالا به ارزش ۱۳۱ میلیون دلار به آ سه آن صادر شده است. صادرات در این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی کاهش ۴۸ درصدی و از نظر ارزشی افت ۵۰ درصدی را تجربه کرده است. واردات از این اتحادیه هم در همین دوره، ۲۸۸ هزار تن به ارزش ۱۴۶ میلیون دلار ثبت شده که از نظر وزنی کاهش ۳۰ درصدی و از نظر ارزشی افت ۲۱ درصدی داشته است.
تجارت با CIS
جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، بلاروس، تاجیکستان، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان و مولداوی اعضای اتحادیه کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) محسوب می‌شوند. تراز تجاری ایران با این اتحادیه منفی ۲۲۶ میلیون دلار بوده است. صدور کالا به CIS در دو ماه منتهی به اردیبهشت سال جاری ۵۳۳ هزار تن به ارزش ۱۷۵ میلیون دلار به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت ۳۸ درصدی وزنی و کاهش ۳۳ درصدی ارزشی را تجربه کرده است. واردات از این اتحادیه هم در همین بازه زمانی یک میلیون و ۲۸۱ هزار تن کالا به ارزش ۴۰۱ میلیون دلار ثبت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۴۲ درصدی ارزشی و افزایش ۱۲۲ درصدی وزنی داشته است.
تجارت با اتحادیه اروپا
کسری تجاری ایران با اتحادیه اروپا به ۸۸۶ میلیون دلار رسید. صادرات ایران به این اتحادیه در دو ماه منتهی به اردیبهشت امسال ۱۹ هزار تن کالا به ارزش ۴۵ میلیون دلار بوده که افت شدید وزنی ۹۳ درصدی و کاهش ۶۹ درصدی ارزشی را نسبت به مدت مشابه سال قبل رقم زده است. واردات از اتحادیه اروپا هم در همین بازه زمانی یک میلیون و ۷۶۶ هزار تن کالا به ارزش ۹۳۱ میلیون دلار به ثبت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، هم در وزن با افت ۳ درصدی مواجه شده و هم از نظر ارزشی ۳۴ درصد کاهش یافته است.
