۴) ختم دعوی به صلح: طرفین می‌توانند هم صرفا جهت صلح و سازش، اقدام به توافق بر داوری کنند و هم اینکه به داور، اختیار دهند که ضمن رسیدگی به اختلاف، جهت صلح و سازش نیز تلاش کرده و دعوی را ختم به صلح کند. در ماده ۴۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی آمده است، «در صورتی که داوران اختیار صلح داشته باشند، می‌توانند دعوی را با صلح خاتمه دهند. در این صورت، صلح نامه‌ای که به امضای داوران رسیده باشد، معتبر و قابل اجراست.» در بخش مقررات داوری قانون آیین دادرسی مدنی، نوع تصمیم داور پس از صلح و سازش طرفین مشخص نیست، اما می‌توان با استفاده از ملاک ماده ۵۰ آیین نامه نحوه ارائه خدمات مرکز داوری، که اشعار می‌دارد «... چنانچه طرفین در جریان رسیدگی، اختلافات خود را از طریق سازش فیصله دهند، داور به درخواست طرفین مراتب وقوع سازش را همراه با شرایط سازش و نحوه فیصله دعوی، به‌صورت گزارش اصلاحی تنظیم و رای سازشی صادر و قرار سقوط دعوی را صادر می‌کند.» رویه محاکم نیز قائل بر پذیرش چنین تصمیمی است.

۵) بررسی ادله توسط داور: هر چند مطابق ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی داوران در رسیدگی و رای، تابع مقررات قانون مذکور نیستند، ولی این امر ناظر بر تشریفات دادرسی از جمله تقدیم دادخواست و رعایت نوبت و فاصله ابلاغ وقت رسیدگی تا زمان رسیدگی است، ولیکن اصول دادرسی، از جمله بررسی اسناد و مدارک ابرازی و ارزش اثباتی شهادت شهود و نظریه کارشناس باید رعایت شود.

۶) مطالبه حق الزحمه: مطابق ماده ۴۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی پرداخت حق‌الزحمه داوران و نیز هزینه‌هایی مانند مسافرت راجع به موضوع داوری، ایاب و ذهاب شهود، آزمایش و دستمزد کارشناس و... به عهده طرفین است، مگر آنکه در قرارداد داوری ترتیب دیگری مقرر شده باشد. داوران می‌توانند شروع به‌کار خود را منوط به تودیع حق‌الزحمه کنند.

۷) گزارش جرم: در جریان رسیدگی امکان دارد طرفین نسبت به هم فحاشی، توهین یا ضرب و جرح داشته باشند یا شهود، شهادت کذب دهند، که در این صورت چون داوران صلاحیت رسیدگی به امور کیفری را ندارند، باید مراتب را به دادسرای محل گزارش دهند؛ البته این موضوع را باید مدنظر داشت که توهین و فحاشی و ایراد ضرب و جرح، جنبه خصوصی داشته و لازم است طرح شکایت از سوی طرفین نیز صورت پذیرد.

۸) اتخاذ تصمیم درخصوص ترتیب تشکیل جلسات، تعیین نحوه حضور طرفین و رسیدگی.

پاورقی:

۱- مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه و سه‌شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود.