به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای اقتصاد»، به عقیده کارشناسان، تکاپوی اقتصادهای شرقی برای ایجاد ائتلاف بدون حضور آمریکا و استقلال اقتصادی از این کشور، به‌دنبال روی‌کار آمدن ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری این کشور و اتخاذ سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایی و ملی‌گرایانه دولت او بوده است. پیش از این و در اوایل امسال ژاپن و اروپا در اقدامی تاریخی، بزرگ‌ترین توافق تجارت آزاد دوجانبه را به امضا رساندند. در مقابل، تارو کونو، وزیر امورخارجه ژاپن می‌گوید با توجه به نااطمینانی‌های گسترده در محیط بین‌المللی، ژاپن و چین باید همکاری‌های اقتصادی خود را تقویت کنند و حفاظت مشترک از مکانیزم تجاری چندجانبه داشته باشند. به گزارش خبرگزاری روسی «اسپوتنیک» این صحبت‌ها، پس از سفر ۳ روزه‌ای بود که وزیرخارجه ژاپن به چین درتاریخ ۱۳ آوریل داشت، سفری که به دعوت همتای چینی او صورت گرفت. در این سفر، وزرای‌خارجه دو کشور پنج جلسه گفت‌وگوی اقتصادی سطح‌بالا برگزار کردند. علاوه بر روابط دوجانبه، گفت‌وگو‌هایی پیرامون موضوعات جهانی و منطقه‌ای که مورد نگرانی دو طرف است صورت گرفت. یک روز پیش از این، نخست‌وزیر چین اعلام کرده بود برآورد می‌شود دومین اقتصاد بزرگ دنیا به نرخ رشد اقتصادی هدف‌گذاری شده ۵/ ۶ درصد در سال جاری برسد. این مقام دولتی چین در ادامه صحبت‌های خود تاکید کرد: «روند گشایش اقتصاد چین به روی سرمایه‌گذاری خارجی ادامه دارد و تعهد بالای این کشور به تجارت آزاد منجر به تقویت بخش‌خصوصی خواهد شد، در حالی که تقویت موتورهای داخلی رشد اقتصادی می‌تواند آسیب‌های ناشی از تجارت خارجی را جبران کند.»

عقب‌نشینی آمریکا

مذاکره‌کنندگان آمریکایی از تقاضای خود برای کاهش یارانه‌های صنعتی چین به‌عنوان بندی از توافق تجاری کوتاه آمدند. به گفته دو منبع مطلع از این موضوع، عقب‌نشینی آشکار آمریکا از یکی از خواسته‌های تجاری اصلی خود، پس از آن بود که با مقاومت شدید پکن مواجه شد. به گزارش «رویترز»، یارانه‌های صنعتی یکی از موضوعات مورد اختلاف در مذاکرات تجاری دو کشور بوده، چراکه این یارانه‌ها با سیاست‌های صنعتی دولت چین در هم تنیده است. چینی‌ها یارانه‌ و معافیت‌های مالیاتی را برای شرکت‌های دولتی خود و بخش‌هایی که در توسعه بلندمدت استراتژیک نقش دارند ارائه می‌کنند. شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، پس از روی کار آمدن نقش دولت را درعمده بخش‌های اقتصاد کشورش پررنگ‌تر کرده است. در این رابطه، در فشار برای دستیابی به توافق تجاری، مذاکره‌کنندگان آمریکایی از خواسته‌های خود برای کاهش یارانه‌های صنعتی دولت چین کوتاه آمده‌اند. به گفته منابع آگاه که نخواسته‌اند نامشان فاش شود، تیم آمریکایی تمرکز خود را بر سایر موضوعاتی که تصور می‌کنند قابل دستیابی است قرار داده است. این موضوعات شامل پایان دادن به انتقال اجباری تکنولوژی، ارتقای حفاظت از مالکیت معنوی و تسهیل دسترسی به بازارهای داخلی چین می‌شود، زمینه‌هایی که تاکنون چین عقب‌نشینی‌هایی در آنها داشته است. به گفته یکی از این افراد مطلع، در صورتی که آمریکا هدفی را برای تغییر مدل عملیاتی اقتصاد چین تعریف کند، هرگز به این هدف نخواهد رسید. توافقی که رئیس‌جمهور چین را ضعیف نشان دهد، برای او هیچ ارزشی نخواهد داشت. البته به عقیده آمریکایی‌ها فارغ از اینکه چه نوع توافقی حاصل می‌شود، در هر صورت بهتر از توافقاتی خواهد بود که این کشور داشته است. هر چند ممکن است این توافق رضایت همه را جلب نکند، اما واقعیت سیاست همین است. براساس گزارشی که «رویترز» ماه فوریه منتشر کرده بود، اوایل امسال چینی‌ها مدعی شده بودند قصد دارند به یارانه‌های صنعتی داخلی و اخلال‌‌گر بازار خود پایان دهند. با این حال آنها جزئیاتی درخصوص چگونگی این تغییرات ارائه نکردند. به گزارش «رویترز»‌یارانه‌های صنعتی و معافیت‌های مالیاتی برای سال‌ها است عامل اختلاف میان دو غول اقتصادی دنیا است. واشنگتن می‌گوید پکن در عمل به تعهدات خود در «سازمان تجارت جهانی» در زمینه یارانه‌ها که صادرات و واردات را در هر دو طرف تحت‌تاثیر قرار داده، پایبند نبوده است.