کارنامه تخصیص ارز تا نیمه آذر
بر اساس آمارهای منتشرشده، از ابتدای امسال تا ۱۶ آذرماه بیش از ۴۰میلیارد و ۸۷۲میلیون دلار ارز برای تامین نیازهای وارداتی در بخشهای مختلف اقتصاد کشور اختصاص یافته است؛ رقمی که نشان میدهد موتور واردات، بهویژه در صنایع بزرگ و کالاهای اساسی، با قدرت در حال فعالیت است. در این میان، بخش تجارت و بازرگانی بیشترین سهم را از ارز تامینشده داشته و ۲۹میلیارد و ۸۰۵میلیون دلار به آن اختصاص یافته است. از این میزان، ۲۰میلیارد و ۴۲۰میلیون دلار در تالارهای اول و دوم مرکز مبادله ارز و طلای ایران معامله شده که بیانگر افزایش سهم معاملات رسمی در مقابل بازار غیررسمی و همچنین حرکت بهسمت شفافسازی بیشتر در حوزه تجارت خارجی است. علاوه بر این، ۹میلیارد و ۳۸۵میلیون دلار نیز از طریق سازوکارهای دیگری مانند واردات در مقابل صادرات، تهاتر و سپردههای ارزی تامین شده که نقش مهمی در کاهش فشار بر بازار داخلی ارز ایفا کرده است.
بخش قابلتوجهی از ارزهای تخصیصیافته به صنایع، به گروه حملونقل و خودرو اختصاص یافته که با دریافت ۶میلیارد دلار، در صدر دریافتکنندگان ارز قرار دارد. این میزان نشان میدهد که صنعت خودرو همچنان یکی از بزرگترین مصرفکنندگان ارز در اقتصاد ایران است و بخش قابلتوجهی از تامین نیازهای این صنعت، به واردات قطعات، مواد اولیه و تجهیزات وابسته است.
در ردههای بعد، صنایع تجهیزات برق و الکترونیک با بیش از ۴میلیارد دلار و ماشینآلات و تجهیزات تولید با حدود ۳.۵میلیارد دلار قرار دارند؛ رقمی که اهمیت نوسازی صنعتی و وابستگی تولید داخل به ماشینآلات وارداتی را برجسته میکند. در بخشهای دیگر نیز روند تخصیص ارز قابلتوجه است. صنایع شیمیایی و پلیمری حدود ۳میلیارد دلار و صنایع معدنی بیش از ۲میلیارد دلار دریافت کردهاند. سهم صنایع منسوجات و پوشاک نیز ۷۵۶میلیون دلار بوده که گرچه نسبت به صنایع بزرگ عدد کوچکتری است، اما نشان میدهد این بخش نیز همچنان به واردات مواد اولیه وابسته است. جمعا ۱۰میلیارد و ۱۹۳میلیون دلار نیز برای تامین نیازهای سایر صنایع در نظر گرفته شده است.
در حوزه کالاهای اساسی، دارو و نهادههای حیاتی نیز آمارها نشان میدهد ۱۰میلیارد و ۳۲میلیون دلار ارز تخصیص یافته است. از این میزان، ۸میلیارد و ۷۳۸میلیون دلار با نرخ ترجیحی تامین شده که بیانگر ادامه سیاست حمایت از واردات کالاهای ضروری است. سهم کالاهای اساسی و کشاورزی از این ارز ترجیحی ۶.۶میلیارد دلار و سهم دارو و تجهیزات پزشکی ۲میلیارد دلار بوده است. بانک مرکزی همچنین یک میلیارد و ۲۹۴میلیون دلار دیگر را برای تقویت ذخایر راهبردی کالاهای اساسی تخصیص داده تا از فشارهای احتمالی بر بازار داخلی و قیمت مواد غذایی جلوگیری شود. در بخش خدمات نیز یکمیلیارد و ۳۵میلیون دلار به متقاضیان خدماتی تخصیص یافته که شامل هزینههای حملونقل، بیمه، گردشگری و سایر نیازهای ارزی این حوزه است.
