آیا سیاست‌های ارزی آرژانتین، دستاوردهای تورمی را تهدید می‌کند؟
ریسک بزرگ خاویر میلی
تورم سالانه آرژانتین در ماه دسامبر نسبت به ماه نوامبر 42.8واحد درصد کاهش یافت و به 117.8درصد رسید. این هشتمین ماه متوالی است که تورم سالانه این کشور کاهشی شده است. در آخرین ماه سال2024 تورم ماهانه نیز با افزایش 0.3واحد درصدی نسبت به ماه نوامبر به 2.7درصد رسید. با وجود دستاورد بزرگ دولت خاویر میلی در زمینه مهار تورم و ایجاد ثبات نسبی در فضای اقتصاد کلان این کشور نگرانی‌هایی در زمینه سیاست‌های ارزی میلی وجود دارد.
میلی در سال2024 تنها اجازه داد که نرخ رسمی پزو ماهانه 2درصد کاهش یابد و قرار است که از ماه فوریه عدد مذکور به یک‌درصد تقلیل یابد. با لحاظ کردن تورم آرژانتین می‌توان گفت که ارزش واقعی پزو در سال گذشته افزایش یافته است. برخی از کارشناسان معتقدند در شرایطی که آرژانتین بدهی‌های قابل توجهی دارد، اتخاذ این سیاست ارزی می‌تواند ذخایر ارزی بانک مرکزی این کشور را در مضیقه قرار دهد و موجب کاهش رقابت‌پذیری کسب‌وکارها در این کشور شود. با این حال استدلال میلی آن است افزایش سرعت کاهش ارزش پزو موجی از تورم را به دنبال خواهد داشت که می‌تواند دستاوردهای اقتصادی یک سال گذشته را از بین ببرد. او معتقد است که آرژانتین نه با کاهش ارزش ارز بلکه با آزادسازی مقررات اقتصادی، کاهش مالیات‌ها و کاهش هزینه‌های استقراض شرکت‌ها رقابت‌پذیری خود را حفظ کند.
تصویر تورم دسامبر
تورم سالانه آرژانتین آخرین ماه سال2024 با کاهش 42.8واحد درصدی نسبت به ماه نوامبر به 117.8درصد رسید. این هشتمین ماه متوالی است که تورم سالانه آرژانتین روند نزولی به خود گرفته و همچنین کندترین افزایش تورم از ژوئیه سال2023 است. میانگین نرخ تورم سالانه آرژانتین از سال1944 تا پایان سال2024 به‌طور متوسط 190.41درصد بوده است که در مارس سال1990 به بالاترین حد خود یعنی 20هزار و 262درصد رسید و در فوریه سال1954 به کمترین میزان خود یعنی 7درصد رسید.
تورم ماهانه آرژانتین نیز در ماه دسامبر با افزایش 0.3واحد درصدی نسبت به نوامبر به 2.7درصد رسید. با این حال می‌توان گفت که این سومین ماه متوالی است که تورم ماهانه آرژانتین محدوده کمتر از 3درصد باقی مانده است. نگاهی به جزئیات تورم ماهانه نشان می‌دهد که در آخرین ماه سال2024، مسکن، آب و برق با تورم 5.3درصدی، ارتباطات با تورم 5درصدی و رستوران‌ها و هتل‌ها با تورم 4.6درصدی پرچم‌داران تورم این ماه بوده‌اند.
علاوه بر این می‌توان گفت که سرعت افزایش تورم مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیرالکلی در ماه دسامبر بالا بوده و از 0.9درصد در ماه نوامبر به 2.2درصد رسیده است. در نهایت می‌توان گفت که تورم هسته آرژانتین در ماه دسامبر با کاهش 50 واحد درصدی نسبت به ماه نوامبر به 105.5درصد رسیده است. نرخ تورم هسته در آرژانتین از سال2017 تا پایان سال2024 به‌صورت میانگین 87.8درصد بوده که در مارس سال2024 به بالاترین میزان خود یعنی 300درصد و در ژانویه سال2018 به کمترین میزان خود یعنی 21.1درصد رسیده است.
دستاورد یک ساله خاویر میلی
تحولات اقتصادی آرژانتین در یک‌سال گذشته نشان می‌دهد که خاویر میلی توانسته است با اجرای اصلاحات اقتصادی، تورم این کشور را به‌صورت چشم‌گیری کاهش داده و ثبات نسبی در فضای اقتصاد کلان کشور ایجاد کند. نگاهی به تاریخ معاضر آرژانتین نشان می‌دهد که کسری بودجه مزمن و بدهی‌های بالا مهم‌ترین ریشه‌های تورم آرژانتین بوده‌اند. خاویر میلی نیز برای رسیدن به هدف اصلی خود یعنی مهار تورم در این کشور به سراغ یکی از مهم‌ترین ریشه‌های آن یعنی کسری بودجه دولت رفت. به زبان ساده می‌توان گفت که کسری بودجه به معنای آن است که دولت در یک کشور بیش از منابعی که در اختیار دارد، خرج کند. در این صورت برای تامین نیازهای خود دست به سیاست‌های تورم‌زا مانند استقراض از بانک مرکزی می‌زند.
میلی در اولین اقدام خود به‌عنوان رئیس‌جمهور آرژانتین در دسامبر سال گذشته، نیمی از وزارت‌خانه‌های این کشور را تعطیل کرد. او همچنین برای کاهش هزینه‌های دولت به سراغ یارانه‌هایی رفت که دولت‌های پیشین به مردم می‌پرداختند و باری بر دوش بودجه این کشور بودند. میلی در طول یک سال موفق شد تا با اقدامات مشابه هزینه‌های دولت آرژانتین را به‌صورت چشم‌گیری کاهش دهد. او در نیمه نخست دسامبر سال2024 یعنی دقیقا یک‌سال پس از آغاز به‌کار خود اعلام کرد که کسری بودجه آرژانتین پس از 123سال از بین رفته است. در حال حاضر دولت میلی بدهی‌های زیادی دارد. در ماه‌های گذشته بسیاری از پرونده‌های مرتبط با سیاست‌های دولت‌های پیشین، شامل مصادره‌ها و بازنگری در بدهی‌ها، در دادگاه‌های ایالات متحده و اروپا در مراحل نهایی قرار گرفته‌‌اند. از برجسته‌ترین این احکام، می‌توان به حکم 16میلیارد دلاری دادگاه نیویورک به نفع سهامداران سابق YPF اشاره کرد که در حال حاضر در مرحله تجدیدنظر قرار دارد.
همچنین، پرونده‌های دیگری از جمله یک دعوی 1.5میلیارد دلاری در انگلستان و پرونده‌ای با ارزش 340میلیون دلار در ایالات متحده نیز مطرح هستند. با این حال دولت توانسته است با کاهش هزینه‌ها از یک‌سو و فراهم کردن زمینه‌های ورود سرمایه‌های خارجی، چشم‌اندازی برای پرداخت بدهی‌ها، بدون نیاز به متلاطم کردن اقتصاد کلان کشور به‌وجود آورد. برای مثال در یک‌سال گذشته ذخایر بین‌المللی آرژانتین از ۲۰ به ۳۵میلیارد دلار افزایش یافته است. با وجود این همچنان نگرانی‌هایی در زمینه ذخایر ارزی آرژانتین در شرایطی که میلی وعده داده که کشورش از شهرت بدهی‌های سریالی عبور کند، وجود دارد.
ریسک سیاست‌های ارزی میلی
در شرایطی که تورم آرژانتین در روند نزولی قرار گرفته است، خاویر میلی بر سیاست ارزی مورد نظر خود یعنی کم کردن سرعت کاهش ارزش پزو اصرار می‌ورزد. او در سال گذشته تنها اجازه داد که نرخ رسمی پزو ماهانه 2درصد کاهش یابد. این به معنای آن است که ارزش پزو در سال2024 تنها 22.8درصد کاهش یافت درحالی‌که کمترین میزان تورم نقطه به مقطه در این سال 117.8درصد بود. با در نظر گرفتن تورم می‌توانیم بگوییم که ارزش واقعی پزو در سال2024 افزایش یافته است. به زبان ساده، ارزش پزو زمانی افزایش واقعی پیدا می‌کند که نرخ کاهش ارزش رسمی آن از نرخ تورم سالانه کمتر باشد. در این صورت، با مقدار مشخصی از پزو می‌توان کالاها و خدمات بیشتری نسبت به قبل خریداری کرد؛ اما این وضعیت می‌تواند صادرات را گران‌تر کند و رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی را کاهش دهد. با وجود نگرانی‌هایی که در زمینه کاهش رقابت‌پذیری کسب‌وکارها وجود دارد، قرار است که کاهش ارزش تدریجی ارزش پزو، از ماه فوریه به یک‌درصد کاهش یابد.
می‌توان گفت که این اقدامات با هدف کاهش چشم‌گیر تورم ماهانه انجام می‌شود که بزرگ‌ترین دستاورد دولت خاویر میلی از زمان آغاز به‌کار اوست. با وجود تاثیر مثبت کاهش تدریجی ارزش پزو بر مهار تورم، این سیاست ذخایر نا چیز بانک مرکزی آرژانتین را به خطر می‌اندازد. این مساله در شرایطی که آرژانیتن بدهی‌های چشم‌گیری دارد، به‌عنوان بزرگ‌ترین خطرات برنامه‌های اصلاحی میلی محسوب می‌شود. با این حال میلی معتقد که است که کاهش پر سرعت ارزش پزو موجی از افزایش چشم‌گیر تورم را به دنبال خواهد داشت و این مساله دستاورد اصلاحات دولت و ثبات اقتصادی این کشور را با مخاطره مواجه می‌کند و امکان خروج آرژانتین از رکود را از بین خواهد برد.
در نهایت می‌توان گفت که میلی با برنامه‌های خود و کنترل تورم، توانسته است آرژانتین را از بحرانی بزرگ‌تر نجات دهد و دولت قصد دارد ثبات اقتصادی و مهار تورم را به‌عنوان اولویت خود برگزیند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که ریسک سیاست‌های ارزی میلی ارزش پذیرش را دارد و می‌تواند قابل مدیریت باشد.
