اوراق گام چیست و عناصر بازار آن چه کسانی هستند؟
سهمیه ۲۷۰ همتی انتشار اوراق گام در سال ۱۴۰۳
به گزارش اکوایران، در آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار اصلاحاتی بر دستور العمل سازوکار اوراق گام صورت گرفت که امکان استفاده از این اوراق برای پرداخت بدهی به دستگاه‌های اجرایی، خرید کالا با استفاده از کارت رفاهی متصل به اوراق گام و خرید و فروش در بازار سرمایه فراهم شده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، سقف انتشار اوراق گواهی اعتبار مولد در سال 1403 معادل 270 همت در نظر گرفته شده است.
با توجه به اینکه استفاده از اوراق گام می‌تواند بخشی از نیاز بنگاه‌های اقتصادی به نقدینگی را تامین کند، در صورت موفقیت می‌تواند به یکی از ابزارهای تامین مالی مهم در اقتصاد تبدیل شود که فشار بر دوش بانک‌‌‌ها که ناشی از تامین سرمایه در گردش بنگاه‌هاست را کاهش می‌دهد.
اوراق گام (گواهی اعتبار مولد) چیست؟
بهطور کلی اوراق بهادار با هدف فراهم کردن منابع مالی برای انتشار‌دهنده اوراق ایجاد می‌شوند. اوراق گام ابزاری است که در آن واحدهای اقتصادی مشمول، می‌توانند معادل 120 درصد ارزش فروش آخرین سال خود درخواست انتشار اوراق گام دهند. به همین ترتیب بانک طرف قرارداد که در حال حاضر بهطور آزمایشی شامل 3 بانک است، بر اساس مصوبه خود اقدام به انتشار اوراق گام مورد نیاز متقاضی خود می‌‌‌کند.
خریداران اوراق چه کسانی هستند؟
بر اساس آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار اشخاص حقیقی و حقوقی توانایی معامله با اوراق گام را دارند. طبق گزارش بانک مرکزی در آخرین اصلاحیه، استفاده شخص حقیقی از اوراق گام بابت خرید کالا، در قالب کارت رفاهی متصل به اوراق فراهم شده است.همچنین پس از عرضه اولیه اوراق گام، امکان انتقال این اوراق به بازار سرمایه با نرخ تنزیل 25 درصد وجود دارد. همچنین برای متقاضی دوم نرخ تنزیل 50 درصد در نظر گرفته شده و خریدار سوم به بعد می‌تواند اوراق مذکور را با نرخ تنزیل 75 درصد خریداری کند. به عبارت دیگر دارندگان اوراق می‌توانند از اوراق بابت خرید نهاده مدنظر خود استفاده کنند و آن را جایگزینی برای پول در نظر بگیرند. علاوه بر این موضوع در آخرین اصلاحیه، امکان پرداخت بدهی به دستگاه‌های اجرایی دولت با اوراق گام توسط خریداران اوراق با نرخ تنزیل بیش از 50 درصد فراهم شده است.
برنامه انتشار 270 همت اوراق گام در 1403
در مجموع سقف سهمیه تعیین شده انتشار اوراق گام برای بنگاه‌های اقتصادی حدود 200 همت و برای شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان حدود 20 همت است. در ادامه مشاهده می‌شود سهمیه اشخاصی که از طریق کارت رفاهی متصل به اوراق گام معامله می‌‌‌کنند، 50 همت تعیین شده است. بنابراین سقف انتشار اوراق گام طی سال جاری در مجموع 270 همت در نظر گرفته شده است. این درحالی است که بر اساس آخرین اطلاعیه منتشر شده بانک مرکزی از میزان فروش اوراق گام در 1402، مجموعا 61 همت ارزش اوراق گام فروخته شده از ابتدای 1401 تا اردیبهشت 1402 بوده است.
اوراق گام از جمله اوراق بهاداری است که سررسید آن از یک تا 12 ماه تعیین شده و مبلغ اسمی هر یک از اوراق معادل با 100 هزار تومان تعریف شده است.
بهطور کلی با توجه به اینکه یکی از اصلی‌‌‌ترین دلایل میزان بالای تسهیلات‌‌‌دهی بانک‌‌‌ها، نیاز بنگاه‌های اقتصادی به تامین سرمایه در گردش است، اوراق گام در صورت موفقیت می‌تواند به عنوان ابزاری نوین برای تامین مالی زنجیره تولید استفاده شود و بار مالی روی دوش ترازنامه بانک‌‌‌ها را سبک‌‌‌تر کند و به بازارهای مالی ایران عمق بیشتری ببخشد.
