ضرورت برنامهریزی در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی
رئیس صندوق نوآوری درخصوص ارتباط دین و فناوری گفت: از سه منظر میتوان به این مساله نگاه کرد: اولین بخش، اثری است که فناوری بر معرفت دینی و رفتار دینی جامعه میگذارد. اینجا جایی است که حوزه ورود میکند. در واقع سوال اینجاست که وفتی یک فناوری وارد جامعه میشود، تاثیرش بر آحاد اجتماع از بعد دینی چیست؟ نمونههای زیادی وجود دارد که ورود و نفوذ فناوریهای مختلف، تاثیرات متفاوت و گاهی اوقات منفی بر حیات دینی و اجتماعی دارند. خیاطیان ادامه داد: از سوی دیگر باید پرسید آیا دین و حیات مبتنی بر دین با فناوری و تاثیرات غیرقابل انکار فناوری در تعارض است؟ و آیا انسان فقط باید یکی را انتخاب کند؟ یا آنکه میتوان این دو نگاه را به شکل سازگار باهم در نظر گرفت. نکتهای که به نظرم میتواند محوریت موضوع این جلسه باشد، این است که فناوری بهعنوان ابزار میتواند چه تاثیری بر ترویج و انتشار مباحث دینی و بهطور خاص علوم انسانی و اسلامی داشته باشد؟
از سوی دیگر چگونه فناوری را برای تولید محتوای اسلامی به خدمت بگیریم و شکل توزیع و انتشار و مباحث انسانی و اسلامی چگونه باید باشد؟ رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به این نکته که حوزه علمیه تاکنون ۴۵۰نیاز فناورانه در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی را شناسایی کرده است، افزود: صندوق نوآوری و شکوفایی، تمام توان و همت خود را صرف بههمرسانی عرضه و تقاضا در این زمینه خواهد کرد. خیاطیان خاطرنشان کرد: آمار رشد صنایع خلاق در دنیا تکاندهنده است. پیش بینی میشود که در سال۲۰۳۰ میلادی، ۱۰درصد از تولید ناخالص داخلی در کل دنیا را صنایع خلاق و فرهنگی تشکیل دهند.
امروز و در سال۲۰۲۳، ارزش صنایع خلاق و فرهنگی بالغ بر یکهزار میلیارد دلار بوده است. این آمار نشان میدهد که اگر در این حوزه برنامهریزی نکنیم، دچار عقبماندگیهایی خواهیم شد. او ادامه داد: اقتصاد محتوا، بخشی از اقتصاد فرهنگی است و معتقدم، توسعه اقتصاد محتوا، مستلزم پنج رکن است. نخست، موضوع محتوا و بهویژه تولید محتوای غنی است. دوم، نیروی انسانی خلاق است. سوم، بحث فناوری است که ظرفیتهای بسیار خوبی در کشور داریم.
چهارمین موضوع سیاستگذاری است که بسیار حائز اهمیت است و رکن پنجم، موضوع سرمایه است. خیاطیان افزود: به سرمایهگذاریهای جدی در این حوزه نیاز داریم. از سوی دیگر، بازار بزرگی در این زمینه، چه در داخل و چه در خارج کشور داریم. کشورهای فارسیزبان و کشورهای اسلامی زیادی، علاقهمند همکاریهای فرهنگی در زمینه صنایع خلاق و فرهنگی با جمهوری اسلامی هستند. رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی تصریح کرد: زیستبوم صنایع خلاق در کشور ما هنوز بالغ نیست و نیازمند گسترش این حوزه هستیم. از مجموع حدود ۹هزار شرکت دانشبنیان در کل کشور تنها ۴۸شرکت در صنایع خلاق و علوم انسانی کار میکنند. این آمار بسیار کم است. درخواستمان از بخشهای مختلف بهویژه حوزه علمیه قم این است که نگاه عمیقتر و اقتصادیتری به موضوع داشته باشند.
دهقانی فیروزآبادی نیز با اشاره به اینکه مهمترین اولویت علمی، فناوری و اقتصادی در کشور بهطور حتم هوش مصنوعی است، تاکید کرد: حرکت و توسعه هوش مصنوعی از نظر علوم و فناوری از برنامههای جدی معاونت علمی به شمار میرود. علاوه بر هوش مصنوعی، در ۵حوزه فناورانه دیگر از جمله علوم شناختی، مواد پیشرفته، زیستفناوری، میکروالکترونیک، زیرساختها یا هابهای فناوریهای تحولآفرین ایجاد خواهد شد. او خاطرنشان کرد: هوش مصنوعی بهعنوان یک فناوری زاینده و تولیدکننده با همین روندی که توسعه مییابد تا کمتر از یک دهه آینده، نقش اندیشیدن را ایفا خواهد کرد و در کمتر از پنج سال آینده حتی طراحی های پیشرفته و صنعتی، توسط هوش مصنوعی انجام خواهد شد. برای اینکه مقهور این فناوری نشویم، باید در مسیر توسعه و تسلط این فناوری گامهای جدی برداریم.