سیاست انقباضی بهرغم کاهش تورم آمریکا متوقف نشد
هتتریک افزایش بهره؟
با این حال اظهارات برخی از مقامات پولی آمریکا از روند دیگری حکایت دارد. در چند روز اخیر روسای فدرالرزرو شیکاگو و ریچموند در صحبتهایی جداگانه همچنان از عزم فدرالرزرو برای کنترل نرخ تورم خبر دادند. توماس بارکین، رئیس فدرال رزرو ریچموند تاکید کرد که خواهان کنترل پایدار تورم است و تا زمان تحقق این مهم نرخ بهره سیاستی به سطوح بالاتر انتقال پیدا خواهند کرد. این اظهارات موجب شده است تا کارشناسان اذغان کنند فدرالرزرو که در ماههای اخیر دو مرتبه نرخ بهره را ۷۵/ ۰درصد افزایش داده است، برای سومین افزایش ۷۵/ ۰درصدی خود در ماه سپتامبر آماده میشود. چارلز ایوانز، رئیس فدرال رزرو شیکاگو درباره سطح نرخ بهره گفت احتمالا تا پایان سال۲۰۲۲ سطح نرخ بهره آمریکا به ۲۵/ ۳ تا ۵/ ۳درصد و در پایان سال ۲۰۲۳ به ۷۵/ ۳ تا ۴درصد خواهد رسید.
سیگنال ضعیف سطح قیمتها
آخرین گزارش مربوط به تورم آمریکا در ماه ژوئیه از کاهشی شدن این شاخص پس از یکسال رشد مداوم خبر میدهد. بر این اساس درحالیکه نرخ تورم آمریکا در ماه اوت سال گذشته ۳/ ۵درصد ثبت شده بود، این رقم در ماه ژوئن۲۰۲۲ به رقم ۱/ ۹درصد رسید که در چهار دهه اخیر بیسابقه به حساب میآمد. این درحالی است که دو سال قبل نرخ تورم در سطحی کمتر از ۵/ ۱درصد قرار داشت. کاهش اخیر نرخ تورم در آمریکا گمانهزنیها درباره سیاستهای بانک مرکزی این کشور را افزایش داده است. فدرالرزرو برای مقابله با روند روبه رشد تورم آمریکا، در ماههای اخیر دو مرتبه نرخ بهره را ۷۵/ ۰درصد افزایش داده و همین سیاست انقباضی با افزایش شاخص دلار، موجب ریزش بازارهای مختلف شده است.
ازآنجاکه افزایش نرخ بهره با هدف کاهش نرخ تورم آمریکا صورت گرفته است، بسیاری از سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی چشم به تصمیمات بعدی فدرالرزرو دوختهاند. سوالی که این روزها ذهن بسیاری از بازیگران بازار را به خود مشغول ساخته این است که با این کاهش در تورم آیا فدرال رزرو موضع خود را تعدیل خواهد کرد یا همچنان به موضع انقباضی خود ادامه خواهد داد؟ اظهارات اخیر مسوولان پولی آمریکا و تحلیل عمده کارشناسان این نکته را تایید میکند که بهرغم کاهش ۶/ ۰درصدی تورم، به نظر نمیرسد که فدرالرزرو موضع خود را تغییر داده باشد و همچنان برای بازگرداندن تورم به سطح ۲درصدی تلاش خواهد کرد. بر همین اساس بسیاری سومین افزایش ۷۵/ ۰درصدی نرخ بهره سیاستی در ماه سپتامبر را دور از انتظار نمیدانند.
اظهارات مسوولان پولی
پس از انتشار آمار تورم ژوئیه، تعدادی از مقامات پولی آمریکا به این مساله واکنش نشان دادند. در همین راستا چارلز ایوانز، رئیس فدرالرزرو شیکاگو گفت که صفر شدن شتاب تورم آمریکا در ژوئیه اولین نشانه واکنش مثبت قیمتها به سیاست سختگیرانه فدرالرزرو است. با این وجود این مقام آمریکایی در ادامه افزود اما همچنان تورم ۵/ ۸درصدی رقم بالایی به حساب میآید و غیر قابل قبول است. او افزود: ما در سال جاری و سال آینده نرخها را افزایش میدهیم تا مطمئن شویم که تورم به هدف ۲درصدی بازمیگردد. او گفت: فدرالرزرو نرخ بهره سیاستی را باید از سطح ۲۵/ ۲ تا ۵/ ۲درصدی به ۲۵/ ۳ تا ۵/ ۳درصد در پایان سال جاری و ۷۵/ ۳ تا ۴درصدی در پایان۲۰۲۳ برساند. این اظهارات نشان میدهد که این مقام پولی انتظار دارد فدرالرزرو سرعت افزایش نرخ بهره را کاهش دهد. البته تحقق صحبتهای ایوانز مستلزم آن است که فدرال رزرو در ۴ماه باقیمانده از سال۲۰۲۲ یک درصد نرخ بهره را افزایش دهد.
توماس بارکین، فدرالرزرو ریچموند نیز اعلام کرد کرد قصد دارد برای کنترل سطح تورم نرخ بهره را بازهم افزایش دهد. او گفت برای اینکه شدت این افزایش معلوم شود، باید به دادههای اقتصادی آمریکا رجوع کند و نظر نهاییاش را در نشست بعدی فدرال رزرو اعلام خواهد کرد. او در یک مصاحبه گفت: «میخواهم دورهای از تورم پایدار و تحت کنترل را ببینم و گمان میکنم تا زمانی که این کار انجام نشده است، فقط باید نرخ بهره را به سطح مهارکنندهای برسانیم.» او در ادامه گفت با اینکه از کاهش تورم در ژوئیه خوشحال شده است؛ اما سطح تورم باید به سطح ۲درصدی هدفگذاریشده بازگردد. او احتمال افزایش نرخ بیکاری با سیاستهای فدرال رزرو را رد نکرد و گفت نرخ بهره در حال رسیدن به سطح مثبت است و باید آن را در این سطح حفظ کنیم.
نیل کشکاری، رئیس فدرال رزرو مینیاپولیس نیز هفته گذشته اعلام کرده بود که نرخ بهره سیاستی فدرالرزرو تا پایان امسال به ۹/ ۳ و در پایان سال۲۰۲۳ به ۴/ ۴درصد خواهد رسید. کشکاری در ادامه صحبتهایش درباره کاهش نرخ تورم اظهارنظر کرد و گفت این آمار تنها اندکی پایینتر از تورم ۱/ ۹درصدی ژوئن است که بالاترین سطح در چهار دهه اخیر به حساب میآمد. پس از انتشار آمار تورم مری دالی، رئیس فدرال رزرو سانفرانسیسکو گفت هنور برای اعلام پیروزی در برابر تورم هنوز زود است. او نیز احتمال سومین افزایش ۷۵/ ۰درصدی نرخ بهره در سپتامبر را نکرد.
کارشناسان چه میگویند؟
به گزارش«اکوایران» نوریل روبینی، اقتصاددان در مصاحبه با بلومبرگ اعلام کرد سیاستهای اخیر فدرالرزرو تهاجمیترین سیاست در دهههای اخیر است و آمریکا در مواجهه با آنها تنها دو گزینه پیشرو دارد یا اینکه دورهای رکودی را تجربه کند یا تورمی دائمی در سطح بالا را تحمل کند. او در ادامه گفت برای کاهش تورم تا سطح مورد انتظار، نرخ بهره فدرالرزرو باید بسیار بالاتر از ۴درصد باشد. به نظر او محدوده ۵/ ۴ تا ۵درصد سطح خوبی است تا واقعا تورم را به سطح ۲درصدی برساند. او همچنین افزود که با نرخ بهره حدود ۸/ ۳درصدی برای یکسال جاری، تورم همچنان بسیار بالاتر از هدف و حدود ۸درصد است که تنها به تدریج کاهش مییابد. او انتظارات کاهشی مبنی بر تغییر جهت سیاستهای انقباضی برای اقدامات آتی فدرالرزرو را خوشبینی محض دانست و مدعی شد بازارهایی که انتظار چرخش و کاهش نرخ بهره توسط فدرالرزرو را در آینده دارند در توهم به سر میبرند. او در ادامه از تاثیر اتفاقات ژئوپلیتیک بر سطح تورم سخن گفت. سیاستهای سختگیرانه کوید صفر چین و جنگ میان روسیه و اوکراین میتوانند بر قیمت کالاها به ویژه انرژی فشار وارد کنند و احتمال رشد مارپیچ دستمزدها را افزایش دهد که در این صورت کار مقامات فدرالرزرو سختتر خواهد شد.