کلاهبرداری به روش پانزی در کمین سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال
به گزارش «ایبِنا» سال‌ها از پیدایش ارزهای دیجیتال می‌گذرد، اما این نوع ارز به دلیل بی‌پشتوانه بودن و ابهامات بسیار، هنوز نتوانسته به طور رسمی و کامل به نظام بانکی نه تنها ایران بلکه در بسیاری از کشورها وارد شود. طبق مصوبه هیات دولت تنها رمزارزهای استخراجی در داخل کشور طبق ضوابط می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند و از این رو معامله دیگر رمزارزها مجاز نیست.
با همه این احوال افزایش بهای ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده و گزارش‌های لحظه‌ای و هیجانی این بازار بسیاری از مردم را به خود مشغول کرده است. در طرف دیگر نیز هکرها و مجرمان سایبری به سمت‌وسوی درآمدزایی از طریق همین نفوذ به حساب‌های کاربری افراد جذب شده‌اند تا به این ترتیب درآمدهای هنگفتی را از آن خود کنند. عدم آگاهی، اطلاع‌رسانی و آموزش‌های مالی و سرمایه‌گذاری، باعث شده تا مردم گرفتار کلاهبرداران شوند و سرمایه‌های خود را از دست بدهند.
کاوه مشتاق، کارشناس حوزه رمزارز درباره بازار رمزارزها و ضابطه‌مند کردن آن گفت: ارز دیجیتال در کشورهای دیگر نیز قانون‌گذاری شده به این صورت که وقتی شما وارد صرافی می‌شوید و می‌خواهید در صرافی پول برداشت یا واریز کنید؛ این واریز و برداشت در آن حساب‌ها چک می‌شود و این‌گونه نیست که هیچ گونه نظارتی بر این فضا حاکم نباشد.
وی با هشدار درباره کلاهبرداری‌های بسیاری که در این حوزه اتفاق می‌افتد، ادامه داد: موضوعی که در ارز دیجیتال ما را دچار نگرانی می‌کند کلاهبرداری‌هایی است که در این فضا رخ می‌دهد. از آنجاکه در این فضا همه افراد می‌توانند فعالیت داشته باشند، متاسفانه کلاهبرداری بسیاری نیز در آن رخ می‌دهد که به آسانی قابل تشخیص نیستند و متاسفانه در کشور ما نیز از همین نوع کلاهبرداری‌ها وجود دارد و تا امروز به اموال بسیاری از مردم از همین طریق صدمه وارد شده‌است.
این کارشناس حوزه ارز دیجیتال در پاسخ به این سوال که آیا در ایران چارچوب‌های قانون‌گذاری در بازار رمزارز می‌تواند به کم شدن میزان کلاهبرداری‌ها کمک کند، گفت: با اینکه ما دارای چارچوب‌های قانونی هستیم اما نهادهای امنیتی ما در این زمینه آمادگی کامل ندارند. به طور مثال مسوولان مربوطه به کلاهبرداری پانزی که یکی از انواع کلاهبرداری‌هاست اشراف کامل ندارند که در این امر به نظر می‌رسد خود ضابطان قضایی نیز نیاز به آموزش دارند.
مشتاق در ادامه توضیح داد: اساسا دو مدل کلاهبرداری جمعی وجود دارد که یکی کلاهبرداری هرمی و دیگری کلاهبرداری پانزی است. کلاهبرداری هرمی بیشتر شناخته شده است، اما هنوز بسیاری با کلاهبرداری پانزی آشنا نیستند.
طرح پانزی (Ponzi scheme)، ترفندی برای کلاهبرداری است که در آن یک کلاهبردار یا همان طراح پانزی، به افراد ناآگاه وعده می‌دهد که اگر پول‌هایشان را در اختیار او قرار دهند، با آن پول‌ها کار خواهد کرد و سودهای نجومی و تضمینی به سرمایه‌گذاران خواهد داد.
وی با بیان اینکه آموزش به مردم در بازار رمزارزها از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار کرد: خطری که وجود دارد آن است که اگر شما دارای رمزارز باشید باید فرآیند نگهداری آن را نیز آموزش ببینید یا به طور مثال با آموزش حفظ و نگهداری توکن خصوصی یا کلید خصوصی خود آشنا باشید، چراکه اگر نتوانید این کلید را حفظ کنید دیگر نمی‌توان به هیچ طریق آن را برگرداند.
این کارشناس حوزه رمز ارز اذعان کرد: تمامی نگرانی‌هایی که در بالا در حوزه رمزارزها به آن اشاره شد ما را به این نتیجه می‌رساند که بهتر است شرکت‌های فراگردان یا صندوق‌های بورسی وجود داشته باشند که خرید و فروش رمزارزها را برعهده بگیرند و عموم مردمی که آموزش کافی در این موضوع ندیده‌اند بتوانند در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: از سوی دیگر افرادی که راغب هستند خودشان وارد این بازار شوند حتما لازم است آموزش‌های امنیتی بسیاری را ببینند تا در گام اول آنها بتوانند کلاهبرداران این حوزه را بشناسند و در گام بعدی توانایی تشخیص و تمییز رمزارز ارزشمند را از رمزارز بی‌ارزش پیدا کنند.
