«دنیای‌اقتصاد» به بررسی فرآیند نمکزدایی از نفت‌خام ایران پرداخت
کیفیت نفت ایران در تراز جهانی
او بیان کرد: یکی از الزامات افزایش تولید نفت، تامین تاسیسات نمکزدایی به کمک تجهیزات skid mountedدر مناطق نفت‌خیز است تا آب نمک موجود در نفت‌خام جداسازی شده و میزان نمک در نفت تولیدی به حد مجاز برسد. درباره میزان هیدروژن سولفور هم این قاعده پابرجاست. قیصری در ادامه گفت: براساس گزارش‌هایی که به فراکسیون نظارت بر صنعت نفت واصل شده متاسفانه شرکت ملی نفت بدون رعایت الزامات، صرفا تولید را افزایش داده و میزان آب نمک همراه نفت‌خام دریافتی در پایانه خارک به بیش از ۱۲برابر حد مجاز رسیده‌‌که باعث کاهش بارگیری و اعتراض مشتریان خارجی شده‌است.
در پالایشگاه‌ها هم این مشکل وجود دارد که با اعتراض واحدهای پالایشی همراه شده‌است. رئیس فراکسیون نظارت بر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی مجلس افزود: میزان نمک در نفت‌خام سنگین معمولا باید کمتر از ۵۰گرم بر متر‌مکعب باشد. قیصری ادامه‌داد: انحراف از استاندارد باعث می‌شود که هر بشکه نفت‌خام ایران حدود ۱۰دلار دچار افت قیمت شود. این هزینه فارغ از آسیب‌‌‌‌‌‌‌دیدگی و خسارت به تاسیسات ناشی از خوردگی آنها با نفت غیراستاندارد است.وی همچنین از ورود مجلس به موضوع و بررسی ترک‌فعل‌‌‌‌‌‌‌های صورت‌گرفته در فراکسیون نظارت بر صنعت نفت خبر داد. این سخنان با هیاهو و عددسازی‌ها از سوی برخی رسانه‌های منتقد دولت همراه شد تا جایی‌که شرکت ملی نفت را ناگزیر به پاسخ کرد. در این توضیحات آمده است: نوسانات آب و نمک درون نفت‌خام از بدیهیات امر تولید در صنعت نفت است و این موضوع در تمامی ادوار و دولت‌ها سابقه داشته که اسناد آن در مکاتبات شرکت ملی نفت ایران موجود بوده و قابلیت انتشار دارد.
در ادامه شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد: به‌منظور حفظ برندینگ و اهمیت به مشتریان خود، همواره نسبت به کیفیت نفت‌خام تولیدی اهمیت داده و این موضوع برای پالایشگاه‌ها به‌عنوان اصلی‌ترین مشتریان داخلی، به‌ویژه مقاصد صادراتی مدنظر قرار می‌گیرد، چراکه اگر کیفیت در حوزه صادراتی تحت‌تاثیر قرار گیرد به هیچ‌عنوان عملیات انتقال و صادرات تحقق نمی‌‌‌‌‌‌‌یابد. آنطور که در این جوابیه توضیح داده شده‌است، مشکل پیش‌آمده در بخش افزایش حجم آب و نمک در نفت‌خام مسبوق به‌سابقه بوده و در امر تولید، فرآیندی طبیعی است و با اقدام‌های صورت‌گرفته در هفته‌های اخیر به‌زودی حل خواهدشد. گفته‌شده، به‌‌‌‌‌‌‌طور کلی در مواقعی که ظرفیت تولید نفت‌خام در بالاترین حالت ممکن قرار داشته یا سیاست‌های افزایش تولید در دستور کار است، نوسانات آب و نمک نفت‌خام دستخوش تغییرات شده که جای نگرانی نداشته و به‌ویژه بر قیمت جهانی نفت‌خام ایران تاثیری ندارد، چراکه همان‌طور که عنوان شد محصول بی‌‌‌‌‌‌‌کیفیت به هیچ‌عنوان بارگیری نمی‌شود.
نکته حائزاهمیت در متن یادشده این است که گفته شده: «بر اساس برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی و اصول حاکم بر فرآیند تولید و صادرات، آب و نمک اضافه در نفت‌خام در مخازن واقع در جزیره خارک از نفت‌خام جداسازی(در اصطلاح درین) و پس از بررسی در آزمایشگاه‌‌‌‌‌‌‌های مرجع وارد مرحله صادرات و بارگیری می‌شود. نکته مهم دیگر جوابیه این است که در آن از رکورد ۱۰ساله صادرات نفت‌خام کشور سخن گفته شده‌است. هرچند آماری رسمی از میزان صادرات نفت‌خام وجود ندارد ولی عملکرد تولیدی ایران طبق آخرین داده‌های اوپک افزایشی بوده‌است. به‌نظر می‌رسد همین رشد تولید هم موجب کاهش توانایی در کنترل میزان نمک شده‌است، چنانچه در متن جوابیه هم به آن اشاره شده‌است. البته گفته‌شده که این ناخالصی در خارک و قبل از بارگیری گرفته می‌شود.
هرچند محدودیت تاسیسات نمکزدایی مربوط به امسال و پارسال نمی‌شود و مسوولان نفتی دولت چهاردهم به‌دنبال اجرای پروژه‌هایی برای افزایش ظرفیت نمکزدایی در مناطق نفت‌خیز جنوب هستند، اما درخصوص اینکه در خارک چقدر ظرفیت در این حوزه وجود دارد، تردیدهایی مطرح می‌کنند، بااین‌حال مدیرعامل شرکت پایانه‌‌‌‌‌‌‌های نفتی ایران به «شانا» گفته است: بیش از ۹۰درصد نفت‌خام ایران از این پایانه به بازارهای جهانی صادر می‌شود. نفت تولیدی از میدان‌های مختلف کشور از طریق خطوط لوله دریایی به خارک منتقل و پس از انجام آزمایش‌های دقیق کمی و کیفی، مطابق با استانداردهای بین‌المللی عرضه می‌شود. عباس اسدروز با تاکید بر نقش کلیدی آزمایشگاه‌‌‌‌‌‌‌های کنترل کیفیت افزود: شرکت پایانه‌‌‌‌‌‌‌های نفتی ایران دارای یکی از معتبرترین مراکز آزمایشگاهی جهان است که با بهره‌‌‌‌‌‌‌گیری از تجهیزات پیشرفته و فناوری‌های نوین، دقت و صحت سنجش کیفیت نفت‌خام و میعانات گازی را تضمین می‌کند.
این آزمایشگاه، به‌عنوان مرجعی رسمی با تاییدیه‌‌‌‌‌‌‌های معتبر بین‌المللی، به‌صورت مستمر بر کیفیت نفت صادراتی نظارت دارد. مدیرعامل شرکت پایانه‌‌‌‌‌‌‌های نفتی ایران با بیان اینکه نفت‌خام ایران در تمام مراحل تولید تا صادرات تحت‌نظارت دقیق کارشناسان مجرب این صنعت قرار دارد، ادامه‌داد: در پایانه خارک، عملیات با استفاده از تجهیزات مدرن و رویکردهای دانش‌بنیان انجام می‌شود تا از هرگونه ناخالصی جلوگیری شده و محصول با بالاترین کیفیت به مشتریان تحویل داده‌شود. وی بیان کرد: این پایانه با تکیه بر نیروی انسانی متخصص و زیرساخت‌های پیشرفته، همواره برای افزایش بهره‌‌‌‌‌‌‌وری و ارتقای جایگاه ایران در بازار انرژی جهان تلاش می‌کند.
