«دنیایاقتصاد» به بررسی فرصتهای تامین مالی پروژههای بالادست و پاییندست نفت ایران پرداخت
نیاز ۲۷۵میلیارد دلاری صنعت نفت
خجستهمهر افزود: این نمایشگاه نشاندهنده تعهد دو کشور ایران و چین به توسعه همکاریهای دوجانبه و ارتباط مناسب بازار داخلی ایران با بازار چین است.معاون وزیر نفت ادامه داد: ما به دنبال ایجاد پلتفرمی پایدار در سطح راهبردی و ایجاد یک محیط تجاری بازارمحور و بینالمللی بوده و درهای ایران و چین به روی هم باز و روند گشایش در حال گسترش است. جمهوریاسلامی ایران در عمل نشانداده بازاری مطمئن و پایدار در حوزه تجارت انرژی است.خجستهمهر ادامه داد که معاون اول رئیسجمهوری محمد مخبر، چند نفر از وزیران و صاحبان شرکتهای مختلف در این نمایشگاه حضور دارند.وی با بیان اینکه ایران با شرکتهای پرشمار در این نمایشگاه مهم حضور یافتهاست، افزود: این نمایشگاه بیانگر تعامل گسترده در بخشهای صنعتی و اقتصادی بهویژه در بخش انرژی است.
رتبه اول از نظر ذخایر توامان نفت و گاز در جهان
معاون وزیر نفت اظهار کرد: ایران دارای رتبه اول از نظر ذخایر توامان نفت و گاز در جهان و دارای حدود ۳۴۰میلیارد بشکه معادل نفتخام است که این ذخایر ارزشمند نیازمند سرمایهگذاری حدود ۲۷۵میلیارد دلاری در بخشهای بالادستی و پاییندستی تا هشت سالآینده است.خجستهمهر تصریح کرد: در بخش بالادست، ایران با اجرای حدود ۱۰۰طرح مربوط به توسعه میدانهای نفت و گاز، حدود ۱۶۰میلیارد دلار فرصت سرمایهگذاری دارد و برای افزایش ظرفیت تولید نفتخام به ۵میلیون و ۷۰۰هزار بشکه در روز و یکمیلیارد و ۵۰۰میلیون مترمکعب گاز برنامهریزی کردهاست.وی افزود: برای ایجاد ظرفیت جدید حدود ۴۰میلیون تن در سال، طرحهای پتروشیمی نیز حدود ۳۵میلیارد دلار و برای ایجاد ظرفیت پالایشی جدید۱.۵میلیون بشکهای بخش پالایشی نیز حدود ۸۰میلیارد دلار فرصت سرمایهگذاری در ایران وجود دارد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران گفت: بخش قابلتوجهی از نیازمندیها در این سرمایهگذاری مربوط به خرید و تامین کالاست و ایران افزون بر استفاده از توان داخل در این بخش، از ظرفیت واردات و صادرات کالا به چین نیز استفاده میکند و در این بخش نیز میتوان به تبادل تجربهها و تولیدات کمک کرد.خجستهمهر ادامه داد: این سرمایهگذاریها میتواند به امنیت انرژی جهان کمک کند چراکه ایران بهعنوان یکی از بازیگران اصلی بخش انرژی نقشی تعیینکنندهای دارد. وی اظهار کرد: امیدوارم برگزاری این نمایشگاه فرصتی باشد برای اینکه ما یک تجارت بینالمللی را با همکاری سازنده تقویت کنیم. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به بازگشت رتبه ایران در تولید اوپک به پیش از تحریمها گفت: تولید نفت ایران در دولت سیزدهم بیش از یکمیلیون بشکه در روز افزایش داشتهاست.
خجستهمهر با اشاره به اینکه در دهههای گذشته نظام پیمانکاری در صنعت نفت حکمفرما بود، گفت: باید جریانات پولی را در صنعت نفت هدایت میکردیم و اجازه نمیدادیم وجوه سرگردان از صنعت نفت خارج شود. وی افزود: امروز نسبت به سالگذشته تحولات زیادی در تامین مالی و سرمایهپذیری ایجاد شده، زیرا نهتنها متفاوت فکر میکنیم، بلکه متفاوت عمل میکنیم. وی با اشاره به اینکه صنعت نفت، صنعتی پیشران است، گفت: صنعت نفت صنعتی تولیدی است و بهشدت اقتصادی بهشمار میرود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران افزود: این صنعت علمی و انحصاری است و مهمترین فناوریهای جهان مربوط به صنعت نفت است، زیرا دوره تولید آسان نفت به پایان رسیدهاست. خجستهمهر با بیان اینکه میانگین تولید روزانه از هر چاه کشور در سالهای ۴۳ تا ۹۰ حدود ۲۶هزار بشکه بوده اما در سال۹۰ به ۲هزار و ۱۰۰بشکه در هر چاه رسیدیم، ادامه داد: اکنون باید از لایههای بسیار نازک نفت تولید کنیم. وی تصریح کرد: در بخش بالادستی نفت مهمترین وظیفه تولید ثروت است. معاون وزیر نفت با بیان اینکه میانگین ضریب بازیافت در میدانهای نفتی ۲۵درصد و در گازی حدود ۷۰درصد است، گفت: این ثروت در زیر زمین باید بهثروت روی زمین تبدیل شود و این امر بدون سرمایهگذاری میسر نخواهد شد.
خجستهمهر با اشاره به اینکه رتبه ایران در اوپک در زمینه تولید نفت به پیش از تحریمها بازگشته، افزود: تا پیش از دولت سیزدهم تولید نفت کشور ۲میلیون و ۲۵۰هزار بشکه بود و اکنون به۳میلیون و ۴۰۰هزار بشکه در روز رسیده و در حال افزایش است. وی ادامه داد: در دولت سیزدهم بیش از یکمیلیون بشکه تولید نفت را افزایش دادیم، زیرا معتقدیم تولید در کشور ثروتآفرین است.
افزایش تولید نفت به ۵.۷میلیون بشکه در روز
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تاکید کرد: برنامه این است تا هشت سالآینده تولید نفت به۵میلیون و ۷۰۰هزار بشکه و تولید گاز به یکمیلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز برسد. خجستهمهر مهمترین رکن برای رسیدن به اهداف تولیدی را جذب سرمایهگذار اعلام کرد و گفت: باید جریان مالی را به سمت نفت هدایت کنیم. وی با اشاره به اینکه برای اجرای طرحهای افزایش تولید نفت و گاز به ۱۶۰میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز داریم، افزود: در گذشته نگاه به بیرون داشتیم که نگاه انفعالی بود، اما در دولت سیزدهم رویکرد فعال را با ظرفیتهای داخل کشور درپیش گرفتیم و با پیشبرد اهداف و برنامهریزی، برای جذب سرمایهگذار خارجی و استفاده از مقدورات بینالمللی تلاش خواهیم کرد. محمد مخبر نیز در آیین گشایش ششمین اکسپوی واردات چین اظهار کرد: ایران کشوری با ظرفیتهای بسیار بالاست، بهطوری که هماکنون رتبه نخست از نظر مجموع ذخایر نفت و گاز، رتبه هفتم به لحاظ تنوع مواد معدنی، رتبه پنجم در ذخایر مس، جزو ۱۸ کشور اول جهان به لحاظ وسعت و جمعیت و نوزدهمین اقتصاد دنیا بر مبنای برابری قدرت خرید است. از نظر توسعه انسانی، با توجه به ترکیب سنی جوان و تحصیلکرده، در رده کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار دارد.
وی افزود: در حوزه انرژی، ایران به لحاظ تولید انواع تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی، پالایشگاهها، نیروگاهها، انواع کاتالیستها و نوسازی و بازسازی مجتمعهای پالایشگاهی توانمندیهای بالایی دارد و از همینجا آمادگی صادرات خدمات فنی و مهندسی در این حوزهها را اعلام میکنم. معاون اول رئیسجمهوری تصریح کرد: افزون بر این، ایران با داشتن جایگاه هفتم در ذخایر طبیعی و معدنی در سطح جهان، نهتنها بسیاری از نیازهای داخلی را تامین میکند، بلکه با صادرات محصولات معدنی بهویژه فلزات به بسیاری از صنایع در محیط بینالملل نیز کمک میکند. بیشک سرمایهگذاری در معادن ایران، همچنین زیرساختهای فرآوری آن به ثبات زنجیرههای تامین کمک خواهد کرد.
معاون اول رئیسجمهوری گفت: ایران به لحاظ تولید انواع تجهیزات نفت، گاز و پتروشیمی، پالایشگاهها، نیروگاهها، انواع کاتالیست و نوسازی و بازسازی مجتمعهای پالایشی توانمندیهای بالایی دارد و آماده صادرات خدمات فنی و مهندسی در این حوزههاست. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، میزان درآمدهای کشور از محل صادرات نفت و گاز در سال۱۴۰۱ به بیش از ۵۵میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسیده که این میزان نسبت به سال۱۴۰۰، حدود ۴۳درصد افزایش نشان میدهد. جواد اوجی، وزیر نفت نیز گفت: «در آغاز بهکار این دولت تولید نفت حدود ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه در روز بود، ولی امروز تولید نفت به ۳میلیون و ۴۰۰هزار بشکه در روز رسیده و نکته مهم آن است که تمام تولید یا در پالایشگاههای داخلی به مصرف میرسد، یا به صادرات اختصاص مییابد و این در حالی است که در آغاز بهکار دولت سیزدهم ما با حدود ۸۰میلیون بشکه میعانات گازی ذخیرهشده روبهرو بودیم که آن نیز تقریبا به صفر رسیدهاست.»
انعکاس ویژه افزایش صادرات نفت ایران
افزایش تولید و صادرات نفت ایران در یک سالاخیر در گزارشهای مراکز بینالمللی و رسانههای معتبر نیز انعکاس ویژهای داشته است. طبق بولتن آماری اوپک در سال۲۰۲۳ میلادی، میزان درآمد نفتی ایران در سال۲۰۲۲ معادل ۴۳میلیارد دلار برآورد شدهاست. بر اساس گزارش منتشرشده از اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز ایران در سال۲۰۲۲، بیش از ۵۴میلیارد دلار از محل فروش نفت درآمد کسب کرده که این رقم نسبت به سالپیش از آن ۱۷میلیارد دلار افزایش داشته است. روند صعودی تولید نفت ایران بهرغم خواست مقامات آمریکایی و با وجود حفظ تحریمهای غیرقانونی این کشور علیه ایران محقق شده است.
در جدیدترین تلاشهای ضدایرانی مقامات آمریکایی علیه ایران، یک گروه از سناتورهای جمهوریخواه با ابراز نگرانی از تداوم فروش نفت ایران بهرغم تحریمهای ایالاتمتحده از دولت جو بایدن خواستند کار بیشتری برای توقف صادرات انرژی ایران بهویژه به چین انجام دهد. این سناتورهای آمریکایی در نامهای به آنتونی بلینکن وزیرخارجه و جنت یلن وزیر خزانهداری دولت آمریکا خواستند تحریمهای بیشتری علیه اشخاص و نهادهای چینی که در تجارت نفت و پتروشیمی ایران دخیل هستند، اعمال کند. آمریکا با خروج از برجام و تحریم صنعت نفت ایران بهدنبال به صفر رساندن صادرات نفت ایران بود اما نهتنها صادرات نفت ایران به صفر نرسید، بلکه با روی کار آمدن دولت سیزدهم، شاهد رشد و احیای تولید و صادرات نفت ایران بودهایم.