بحران مصرف و تولید بنزین
به گزارش «ایرنا» این رویه سبب‌شده تا صنعت نفت همواره برای تامین بنزین مورد‌نیاز مسافران در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اوج‌گیری مسافرت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از جمله تابستان و ایام نوروز برنامه‌ریزی کند. هرچند صف‌های‌کیلومتری بنزین در استان‌های شمالی در تعطیلات نیمه شهریور ماه گذشته و ثبت ۱۶۵میلیون سفر در چهار روز در قاب تابستان ۱۴۰۳ ماندگار شد. با این اوصاف یکی از دغدغه‌های اصلی بخش سوخت کشور مصرف بنزین است که می‌توان با برخی اقدام‌ها به‌خوبی آن را مدیریت کرد؛ از این‌رو «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور در نخستین نشست خبری خود از مشکل هزینه‌های تحمیل شده به دولت برای واردات بنزین سخن گفت. رئیس‌جمهور توضیح داد: «پنج‌میلیارد (دلار) پول به بنزین می‌دهیم و از خارج وارد می‌کنیم و مصرف می‌کنند، اگر این پول را نمی‌دادیم، می‌توانستیم پول بازنشسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را بدهیم، (حقوق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را) همسان کنیم، پول معلم، پول دارو، پول گندم و پول نهاده را بدهیم.» باید توجه داشت ایران که در سال۱۳۹۹ بیش از سه‌میلیارد دلار درآمد صادراتی بنزین داشت، حال به نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای رسیده که برای تامین بنزین مورد‌نیاز کشور به تخصیص پنج‌میلیارد دلار ارز نیاز دارد، پس نه‌تنها درآمدی از محل صادرات بنزین نداریم، بلکه باید برای واردات آن نیز هزینه‌های کلان پرداخت کنیم. در چنین شرایطی است که بحث ناترازی بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی مطرح می‌شود، اینکه چطور می‌توان‌بخشی از این سوءمصرف را مدیریت کرد و در عین‌حال برای ارتقای تولید نیز برنامه داشت تا بتوان به‌جایگاه مطلوب که خودکفایی در تولید بنزین مورد‌نیاز کشور و صادرات این محصول است، رسید، از این‌رو به‌نظر می‌رسد باید به‌طور همزمان راهبردها را در ۲ بخش مصرف (تقاضا) و تولید (تامین) پیش‌برد. در بخش تولید و تامین بنزین، افزایش مطالبات انباشته پالایشگاه‌ها و عدم‌تامین به‌موقع نقدینگی از یک‌سو و نبود برنامه مدون در شرایط تامین حداکثری بنزین، موجب عقب‌ماندگی اورهال پالایشگاه‌ها و عدم‌استفاده از ظرفیت بهینه بخش تولید در سال‌های اخیر شده‌است. مشکلات پالایشگاه‌ها در کندی تکمیل طرح‌های توسعه‌ای که بازهم ریشه در برنامه‌ریزی و تامین نقدینگی و منابع مالی دارد، از دیگر چالش‌های بخش تولید بنزین به‌شمار می‌رود. عدم‌کلنگ زنی طرح‌های جدید پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی در سال‌های گذشته را نیز نمی‌توان دور از ذهن داشت، زیرا یکی از طرح‌های مهمی که تکمیل آن نسبت به برنامه‌ریزی‌های اولیه با تاخیر همراه شد، طرح پالایشگاه «مهر خلیج‌فارس» بود که می‌توانست ۱۳میلیون لیتر به تولید روزانه بنزین کشور اضافه کند.
