ناکامی عربستان در افزایش بهای نفت

دنیای‌اقتصاد – حمید ملازاده : در واکنش به کاهش بهای نفت در ۱۸ماه گذشته، تعداد دکل‌های حفاری نفت و گاز ایالات‌متحده کاهش یافته، اما این رویکرد هنوز به افت تولید منجر نشده و قیمت‌ها همچنان روند نزولی دارند. شرکت‌های اکتشاف و تولید به‌رغم حفر چاه‌‌‌‌‌های کمتر، با تمرکز بر سایت‌های پر بازده، تسریع زمان حفاری و حفاری‌های افقی طویل، تولید خود را به شکل محسوسی بالا برده‌اند و این افزایش بهره‌وری، تلاش‌های عربستان‌سعودی و متحدانش در اوپک‌پلاس برای تخلیه ذخایر جهانی نفت و افزایش قیمت‌ها را ناکام گذاشته‌است. در بخش گاز طبیعی، حوزه‌‌ای‌که معادل اوپک‌پلاس وجود ندارد، ادامه رشد تولید، قیمت‌ها را نزدیک به پایین‌ترین سطح در سه دهه‌اخیر نگه داشته‌است. سوال مهم این است که آیا افزایش بهره‌وری می‌تواند بدون افزایش قیمت و حفاری، باعث رشد قابل‌توجه تولید شود، یا نه!

در نوامبر ۲۰۲۳، قیمت نفت‌خام آمریکا برای تحویل فوری حدود ۷۷‌دلار در هر بشکه بود. این قیمت در مقایسه با قیمت‌های ماهانه از ابتدای قرن، در محدوده متوسط و نسبت به اوج قیمت ۱۲۱‌دلار در هر بشکه در ژوئن۲۰۲۲ در محدوده پایین قرار می‌گیرد. کاهش قیمت‌های آتی نفت منجر به کاهش سرعت فعالیت حفاری با تاخیر موردانتظار حدود پنج ماه شده که نشان‌دهنده زمان صرف شده برای تکمیل حفاری چاه‌‌‌‌‌های نیمه‌تمام و پایان قراردادهای کوتاه‌‌‌‌‌‌مدت است.

تعداد دکل‌‌‌‌‌های فعال حفاری

 بر اساس آمار هفتگی منتشرشده توسط شرکت خدمات میدان نفتی بیکر‌هیوز، تعداد دکل‌‌‌‌‌های فعال حفاری نفت در نوامبر۲۰۲۳ به‌طور متوسط ۴۹۸سکوی حفاری بوده‌است، اما بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات‌متحده(EIA)، تولید همچنان به افزایش خود ادامه داد و رکورد ماهانه جدید ۱۳.۳‌میلیون بشکه در روز (B/D) در نوامبر ۲۰۲۳ را ثبت کرد. برای اولین‌بار، تولید نفت از ۴۸ایالت، بدون احتساب آب‌های فدرال در خلیج مکزیک، به ۱۱ میلیون بشکه در روز رسید. این رقم حاکی از افزایش قابل‌توجه ۸۷۳‌هزار بشکه در روز (۹‌درصد) نسبت به ماه مشابه در سال‌قبل است و هیچ نشانه روشنی مبنی‌بر کاهش این رشد وجود ندارد.

در نوامبر ۲۰۲۳، کل تولید نفت از ۴۸ ایالت و سایر مناطق ۲۸‌میلیون بشکه نسبت به نوامبر ۲۰۲۲ افزایش یافت. در ۱۱ماهه اول سال‌۲۰۲۳، تولید کلی ۳۳۷‌میلیون بشکه نسبت به مدت مشابه در سال‌۲۰۲۲ افزایش یافت. رشد مداوم تولید ایالات‌متحده یکی از دلایلی است که با وجود دورهای متعدد کاهش تولید توسط عربستان‌سعودی و متحدانش، قیمت‌ها در حدود ۷۰ تا ۸۰‌دلار باقی‌ مانده‌است.

قیمت گاز طبیعی آمریکا

در نوامبر ۲۰۲۳، قیمت گاز طبیعی در ایالات‌متحده پس از تعدیل تورم از ۹‌دلار در ماه اوت۲۰۲۲ به میانگین ۳‌دلار در هر واحد «Btu» (واحد حرارتی بریتانیا) کاهش یافت. تعداد دکل‌های حفاری فعال نیز از ۱۶۲دکل در سپتامبر ۲۰۲۲ به میانگین ۱۱۷دکل در نوامبر ۲۰۲۳ افت کرد. برخلاف نفت که رشد تولید آن با وجود کاهش حفاری کمتر از حد انتظار کاهش یافته‌است، تولید گاز طبیعی به رکورد ۳۱۷۸‌میلیارد فوت‌مکعب در نوامبر۲۰۲۳ رسید، اگرچه این میزان ۴‌درصد بیشتر از ماه مشابه سال‌قبل بود، اما رشد به‌تدریج از ۶‌درصد در فوریه ۲۰۲۳ که ۱۶۸‌میلیارد فوت‌مکعب بود، کاهش یافت.

با وجود نداشتن معادل اوپک‌پلاس برای ایفای نقش به‌عنوان کنترل‌گر نوسان و حمایت از قیمت‌ها، قیمت گاز شدیدتر از نفت کاهش‌یافته و سیگنال‌های قیمتی نقش بسیار بیشتری در تعادل مجدد بازار ایفا می‌کنند، اما رشد مداوم تولید، مانند نفت، روند قیمت گاز را نزولی نگه داشته‌است. قیمت‌ها در دسامبر۲۰۲۳ به ۲‌دلار و ۵۴‌سنت و در ژانویه ۲۰۲۴ به ۲‌دلار و ۸۱‌سنت کاهش یافتند.