تقویت عرضه جهانی نفت با افزایش صادرات ایران
اوپک از ۲۰۱۶ با ۱۰ کشور غیراوپک از جمله روسیه برای مدیریت تولید نفت همکاری میکند و بیشتر اعضای این گروه به تصمیمات گرفتهشده پایبند هستند. ایران، لیبی و ونزوئلا در سالهای اخیر از اهداف تولید اوپکپلاس معاف شدهاند. معافیت ایران به ۲۰۱۹ و وضع دوباره تحریمهای آمریکا برمیگردد که باعث کاهش شدید تولید و صادرات نفت این کشور شد. تولید نفت لیبی و ونزوئلا هم طی سالهای اخیر کاهش یافتهاست. تولید نفت ایران اخیرا رو به افزایش بودهاست. آمریکا در ۲۰۱۸ از قرارداد اتمی برجام کنار رفت و دوباره ایران را تحت تحریم قرار داد. تولید نفت ایران ۲میلیون بشکه در روز کاهش یافت و در اواسط۲۰۲۰ به پایینترین مقدار رسید؛ اما یکمیلیون بشکه در روز از آن زمان افزایش یافتهاست. ایران اعلام میکند در ماه مه بیش از ۳میلیون بشکه در روز نفتخام تولید کرده است.
ایران با کشورهایی مانند چین برای دورزدن تحریمهای آمریکا و فروش نفت خود همکاری کرده و حالا روسیه این تکنیکهای ایران را برای مقابله با تحریمها بهکار میبرد. در شرایطی که عرضه نفت ایران رو به افزایش است، بهعلاوه، با وجود اینکه تولیدکنندگان شیل آمریکا تحتفشار برای محدودکردن سرمایهگذاری خود پس از یک دههسوددهی پایین قرار دارند، اما وزارت انرژی آمریکا پیشبینی خود از عرضه داخلی نفت را بالا برده است. این وزارتخانه حالا انتظار دارد تولید نفت آمریکا یکمیلیون بشکه در روز در سالجاری میلادی افزایش یابد و به سطح قبل از بحران کرونا برسد. با توجه به افزایش تولید کشورهایی مانند برزیل، مکزیک و گویان، آژانس بینالمللی انرژی حالا انتظار دارد تولید نفت کشورهای غیراوپک ۷/ ۱میلیون بشکه در روز در سالجاری افزایش یابد.
علاوهبر این، ایران و روسیه تنها کشورهای تحریم شدهای نیستند که عرضه نفت آنها رو به افزایش است. تولید نفت ونزوئلا هم پس از برداشتهشدن برخی تحریمهای آمریکا حدود ۵/ ۰میلیون بشکه در روز نسبت به پایینترین رقم تولید آن در ۲۰۲۰ افزایشیافته و به ۹/ ۰میلیون بشکه در روز رسیدهاست. شرکت نفت دولتی ونزوئلا امیدوار است تولید نفت این کشور بیش از یکمیلیون بشکه در روز در سالجاری افزایش یابد، اما وضعیت ضعیف صنعت نفت این کشور پس از سالها تحریم و سهلانگاری، احتمالا اجازه این کار را نمیدهد. آژانس بینالمللی انرژی عقیده دارد کاهش تولید اوپکپلاس بازار را در نیمه دوم سالجاری با کمبود مواجه میکند و باعث کاهش ذخایر نفتی و بالارفتن قیمت نفت میشود، اما کندشدن روند رشد اقتصاد چین و خطر رکود در آمریکا میتواند تقاضا را پایین بیاورد. بنابراین شاید نگرانی اوپکپلاس درمورد افزایش تولید ایران چندان جدی نباشد. از نظر تولیدکنندگان، احتیاط این گروه و کاهش تولید عربستان بازار نفت را متعادل میکند.