مریم عسگری

خرید کالاهای کارکرده یا دست دوم، به ویژه کالاهای تکنولوژیکی برای خریداران، در هر گروه کاربری که باشند چندان خوشایند نیست و تقریبا هیچ کس تمایلی به صرف هزینه برای خرید یک نمونه کارکرده ندارد. مخصوصا اگر قرار باشد کالای خریداری شده از گروه کالاهایی باشد که هر روز ساعت‌ها با آن کار کرده و اطلاعات شخصی، تجاری و... را در خود جای داده باشد. یا کالایی باشد که استفاده از آن مداوم بوده و همه جا همراه کاربرانشان است و در ضمن از آن بابت انجام امور مختلفی از تجاری گرفته تا تفریح و سرگرمی استفاده می‌شود. کالایی مانند لپ‌تاپ...

اما به هر حال در برهه‌هایی از زمان و در موقعیت‌های مختلفی، توجه‌ها خواه ناخواه به سمت بازار کارکرده فروش‌ها یا به عبارتی سمساری‌های دیجیتالی جلب می‌شود. بازاری که در شرایط عادی چندان رونق نداشته و تنها در مواقع بحران و بروز اتفاقاتی مانند رشد قیمت‌ها و کاهش موجودی و... رونق می‌گیرد. البته در مورد کالاهایی نظیر گوشی موبایل،بازار نمونه‌های کارکرده تقریبا در اکثر مواقع رونق دارند و این بی رونقی در وضعیت سفید تنها مربوط به بازار کارکرده فروش‌های کامپیوتری به ویژه لپ‌تاپ و تبلت است.در این گزارش قصد داریم به بررسی بازار لپ‌تاپ‌های دست دوم پرداخته و بایدها و نبایدهای خرید این لپ‌تاپ‌ها را مورد بررسی قرار دهیم. پس اگر شما هم از افرادی هستید که فکر خرید لپ‌تاپ دست دوم به سرتان زده است این گزارش را بخوانید:

رونق در بازار لپ‌تاپ‌های دست دوم

این روزها به دلیل رشد شدید قیمت‌ها در بازار کالاهای کامپیوتری و همچنین کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان، توجه‌ها به سمت لپ‌تاپ‌های کارکرده جلب شده است.لپ‌تاپ‌هایی که اکثرا با عیب و ایرادهای بسیاری وارد تعمیرگاه‌ها شده و پس از رفع عیب که بیشتر موقتی است برای امتحان کردن شانس مجدد خود برای فروش، پشت ویترین می‌نشینند و از قضا طی یک ماه اخیر اکثرا با خوش‌شانسی میهمان خانه یکی از خریدارانشان شده‌اند. در غیر این صورت سرنوشتی جز اوراق شدن نداشتند!اگر سری به طبقات زیرین یا طبقه سوم پاساژ پایتخت، برخی از فروشگاه‌های اطراف پاساژ کامپیوتر رضا،ولیعصر و به طور کلی فروشگاه‌هایی که جنب مراکز فروش کامپیوتر در نقاط مرکزی شهر واقعند بزنید صحت ادعای ما برایتان روشن می‌شود!به گفته علی حیاتی، یکی از کسبه بازار کامپیوتر پایتخت، طی مدت اخیر با توجه به دو برابر شدن قیمت‌ها در بازار لپ‌تاپ‌های آکبند،گروهی از خریداران لپ‌تاپ‌های ارزان که قصد خرید نمونه‌ای با قیمتی کمتر از یک میلیون تومان دارند به بازار دست‌دوم فروش‌های لپ‌تاپ مراجعه می‌کنند و در اکثر موارد یک لپ‌تاپ کارکرده قدیمی که قیمت واقعی آن

۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است را با قیمت ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان خریداری می‌کنند.صنائی،یکی دیگر از کسبه بازار کامپیوتر رضا هم در این باره گفت: طی مدت اخیر بازار دست دوم فروش‌های لپ‌تاپ گرم شده است و اکثرا لپ‌تاپ‌های ایراددار تعمیری را که تا پیش از این اوراق می‌شدند و از قطعات آنها برای تعمیر لپ‌تاپ‌های دیگر استفاده می‌شد، با قیمت بالا به فروش می‌رسانند.

سود فروش بالا برای دست دوم فروشان لپ‌تاپ

به نظر می‌رسد در حال حاضر سود فروش لپ‌تاپ‌های دست دوم بیش از سود فروش یک لپ‌تاپ آکبند است. زیرا به گفته فعالان بازار، فروشندگان لپ‌تاپ‌های کارکرده این لپ‌تاپ‌ها را با نرخ بسیار پایینی خریداری کرده و پس از رفع عیب آن را با قیمتی بسیار بالاتر از آنچه می‌ارزد به فروش می‌رسانند.احمدزاده،یکی از فعالان بازار لپ‌تاپ در پاساژ کامپیوتر رضا در این باره می‌گوید: یک لپ‌تاپ کارکرده با ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان سود خالص به فروش می‌رسد.در حالی که یک لپ‌تاپ آکبند با سودی در حد ۳۰ تا ۵۰ و نهایتا ۷۰،۸۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.به گفته وی، در حال حاضر اکثر فروشندگان لپ‌تاپ‌های دست دوم با این بهانه که اوراق کردن لپ‌تاپ و فروش آن به صورت قطعه به تعمیر کاران و حتی برخی از شرکت‌ها سود بیشتری برایشان دارد، قیمت‌ها را افزایش داده‌اند و به این ترتیب سود سرشاری از بازار می‌برند.وی افزود: با توجه به این افزایش سود،دست در این کار هم زیاد شده است. این درحالی است که شاهین، یکی از فروشندگان لپ‌تاپ‌های دست دوم در خیابان ولیعصر می‌گوید: سود حاصل از فروش لپ‌تاپ کارکرده برای ما کمتر از آن چیزی که ادعا می‌شود. به گفته وی، ما یک لپ‌تاپ کارکرده را با قیمتی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم و بسته به نوع عیب و ایراد آن،مبلغی حدود ۳۰ تا ۳۰۰ و حتی گاه ۴۰۰ هزار تومان صرف تعمیر آن می‌کنیم.ولی همین لپ‌تاپ را بیشتر از ۶۰۰ هزار تومان از ما خریداری نمی‌کنند.

یکی دیگر از کسبه بازار دست دوم فروشان لپ‌تاپ هم با بیان این مطلب که فروش لپ‌تاپ دست دوم سود که ندارد هیچ، دردسر هم دارد می‌گوید: بارها اتفاق افتاده است که ما لپ‌تاپ را کاملا تعمیر کرده‌ایم و بدون هیچ ایرادی به فروش می‌رسانیم. اما پس از مدتی خریدار روی لپ‌تاپ آب ریخته و می‌گوید لپ‌تاپ خود به خود خاموش شده و از ما پول خود را مطالبه می‌کند.

لپ‌تاپ دست دوم بخریم؟

کارشناسان می‌گویند،خرید لپ‌تاپ دست دوم، نوعی ریسک است و بهتر است از این کار خودداری کرد. چرا که خریداران دستگاه‌های کارکرده اکثرا افرادی هستند که اطلاعات فنی بالایی از دستگاه نداشته و از طرفی نمی‌توانند نسبت به ایرادهای واقعی دستگاه اطمینان‌خاطر داشته باشند. به همین دلیل ممکن است که دستگاهی را که ایراد مهم در بخش پردازنده یا مادربورد دارد ولی ظاهری تمیز و سالم دارد با توصیه فروشنده خریداری کند و بعد دچار دردسر شود.به گفته آنها، از دستگاه‌های کارکرده معمولا برای تعمیر سایر دستگاه‌ها استفاده می‌شود و این نشان دهنده این است که عمر لپ‌تاپ به پایان رسیده است.صادقی یکی از فعالان بازار لپ‌تاپ در این باره می‌گوید: عمر متوسط یک لپ‌تاپ چهار سال است و اکثر لپ‌تاپ‌های کارکرده عمری بالای چهار سال دارند و به همین دلیل اکثرا اوراق می‌شوند و از قطعات آنها برای تعمیر سایر لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. از طرفی به دلیل اینکه دستگاه‌های کارکرده گارانتی ندارند بعید نیست برای خریدار مشکلاتی به وجود آورد. یکی دیگر از فعالان بازار هم می‌گوید: از آنجا که نظارت چندانی بر کسب‌وکار صنف تعمیرکار نمی‌شود آنها هر چه می‌خواهند انجام می‌دهند و نهایتا می‌گویند ما اعلام کرده بودیم که دستگاه فاقد گارانتی است. وی افزود: نداشتن گارانتی دستگاه راه فرار این دسته از تعمیرکاران یا فروشندگان کالاهای کارکرده است.

چرا لپ‌تاپ‌های کارکرده قابل اعتماد نیستند؟

شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که چرا در مورد خرید و فروش گوشی‌های کارکرده تا این حد بدبینی وجود ندارد و خریداران در اکثر مواقع، بر خلاف بازار لپ‌تاپ،گوشی‌های گران قیمت را از میان نمونه‌های کارکرده بازار انتخاب می‌کنند.به گفته سیروس صالحی، یکی از کسبه بازار گوشی‌های کارکرده، در بازار گوشی نمونه‌ای که دارای ایراد فراوان باشد، در ظاهر این ایرادات را نشان می‌دهد. چرا که یک گوشی زمانی که با شدت به زمین بخورد،زیر بار فشار زیاد خورد شود یا در آب بیفتد دچار ایراد می‌شود که در این صورت یا از کار می‌افتد یا اینکه در صورت تعمیر ظاهر آن مخدوش می‌شود. به این ترتیب یک گوشی خراب و از کار افتاده قابل تشخیص است. اما در مورد لپ‌تاپ این‌طور نیست.همچنین یک گوشی از لحاظ فنی پیچیدگی‌های بیشتری دارد تا یک لپ‌تاپ.به همین دلیل کمتر کسی در بازار توان باز کردن گوشی و تعمیر بورد سوخته و... یک گوشی را دارد.اما در بازار لپ‌تاپ حتی یک فروشنده معمولی هم می‌تواند لپ‌تاپ را باز کرده و قطعات آن را جا به‌جا کند.وی همچنین افزود: گوشی‌های کارکرده در کل وجهه چندان بدی در بین خریداران ندارند و مردم با اعتماد این کالا را خریداری می‌کنند.یکی دیگر از فعالان بازار تعمیر کاران گوشی هم گفت: لپ‌تاپ‌های دست دوم اکثرا با ایرادات فراوان به تعمیرکاران برای اوراق فروخته می‌شوند. اما گوشی‌های دست دوم اکثرا بدون عیب و ایراد به فروش می‌رسند و وقتی کاربر قصد خرید گوشی جدید می‌کند آن را می‌فروشد.به همین دلیل خریداران با اطمینان بیشتری گوشی دست دوم می‌خرند.یکی از فعالان بازار لپ‌تاپ‌های کارکرده هم گفت: خود ما که از اعضای صنف تعمیرکاران لپ‌تاپ هستیم تمایلی به فروش لپ‌تاپ‌های کارکرده نداریم و ترجیح می‌دهیم که آنها را اوراق کنیم.ولی اکثر فروشندگان گوشی کارکرده سعی می‌کنند آن را به فروش برسانند. زیرا ما در تعمیر گوشی تبحر خاصی نداریم و به همین دلیل اوراق گوشی به اندازه لپ‌تاپ سود ندارد!

چرا لپ تاپ کارکرده نخریم؟

خرید یک لپ‌تاپ کارکرده صرفه اقتصادی ندارد. چراکه کاربران را به دردسرهایی دچار می‌کند که باید گاه هزینه بسیاری را برای رهایی از این دردسرها صرف کرد.

اکثر لپ‌تاپ‌های کارکرده موجود در بازار عمری بالای ۵ سال دارند. این درحالی است که کارشناسان اعلام کرده‌اند که عمر مفید یک لپ‌تاپ ۳ تا نهایتا ۴‌سال است و لپ‌تاپ‌هایی با طول عمر بیشتر کاربر را به دردسر می‌اندازند.

لپ‌تاپ‌های کارکرده بدون گارانتی به فروش می‌رسند و به این ترتیب در صورت بروز مشکل فروشنده هیچ مسوولیتی تقبل نمی‌کند.

اکثر لپ‌تاپ‌های کارکرده از مدل‌های قدیمی هستند که در صورت بروز ایراد در آنها قطعات تعمیری برای آنها در بازار یافت نمی‌شود.

از آنجا که خریداران لپ‌تاپ‌های کارکرده اکثرا کاربران مبتدی هستند، از اطلاعات فنی دستگاه و نواقص آن آگاهی چندانی نداشته و به همین دلیل ممکن است گاه یک لپ‌تاپ معیوب به خریدار ارائه شود.