انعکاس تنهایی انسان‌ها در آینده تکنولوژی
انسان مصنوعی، ساخته شده توسط استارت‌آپ نئون، می‌تواند به انسان چیزهای مختلفی یاد دهد و حتی دوست فرد شود. تکنولوژی‌هایی که برای آینده به تصویر کشیده می‌شوند، بدون‌شک حیرت انگیزند اما با نگاه موشکافانه‌تری به آنها، خواهیم دید که تصویر تنهایی انسان‌ها در آینده را منعکس می‌کنند. در CES ۲۰۲۰ امسال، روبات گربه بانمکی معرفی شد که می‌تواند اکثر رفتارهای این حیوان خانگی محبوب را انجام دهد و همنشین کاربر شود یا روباتی که می‌تواند در صورت تمام شدن رول دستمال کاغذی توالت، بدون نیاز به حضور انسان سریعا برایتان رول دیگری بیاورد. روبات Lovot هم برای این طراحی شده که کاربران را بغل کند!
صنعت تکنولوژی، مدت‌هاست که خبر از آینده‌ای «تنها» به انسان می‌دهند. البته دستاوردهایی هم هستند که انسان‌ها را به داشتن ارتباط بیشتر با همنوعان خود تشویق می‌کنند مثلا در شبکه‌های اجتماعی، تشویق به دوستی و گرفتن ارتباط با افرادی می‌شویم که در دنیای واقعی اصلا نمی‌شناسیم. اما نحوه ارتباط‌گیری با دیگران در فضای مجازی، هرچه باشد بالاخره مجازی است و به لایک و در بهترین حالت به انتشار کامنت ختم می‌شود. برای بسیاری، «تنهایی» مساله مهمی است. براساس یک نظرسنجی که در سال ۲۰۱۸ توسط Cigna منتشر شد، از بین ۲۰ هزار کاربر با سن ۱۸سال به بالا در آمریکا، تقریبا بیش از ۵۰ درصد اعلام کرده‌اند که در کل، در زندگی احساس تنهایی می‌کنند. به‌علاوه، همین تعداد همچنین مدعی شده‌اند که در دنیای واقعی طی یک روز، رابطه معنادار و حقیقی با دوستان و اقوام خود ندارند.
این واقعیت باعث شده که در دنیای تکنولوژی به روی ارائه راهکارهایی برای حل معضل درون‌گرایی و تنهایی افراد، بیشتر تمرکز شود. سازمان غیرانتفاعی AARP گزارش می‌دهد که تنهایی اجتماعی، بیش از ۸ میلیون کاربر بالغ سن بالا را درگیر خود کرده و با اعمال تاثیرات مخرب به روی سلامتی این دسته افراد (مشکلاتی همچون افسردگی، بی‌خوابی و فشار خون بالا)، مرتبط است. تکنولوژی‌هایی که در حوزه «هم‌نشینی با انسان» معرفی می‌شوند، طیف متنوعی دارد، از روبات‌های پرستار تا حیوانات خانگی روباتیک گرفته، تا دستاوردهای مختلف در حوزه واقعیت افزوده. مثلا روبات گربه‌مانندی معرفی شده که به شکل یک گلوله پشمالو است و برای افرادی مناسب است که عاشق گربه هستند، ولی به دلیل آلرژی یا دیگر مشکلات، قادر به نگهداری از یک گربه واقعی نیستند.
یا مثلا تکنولوژی سفرها و گشت و گذارهای مجازی با استفاده از هدست‌های VR یا واقعیت مجازی که به افراد این امکان را می‌دهند تا بدون هیچ زحمتی به هر شهری که می‌خواهند سفر کنند. حتی گاهی اوقات افراد می‌توانند دوستان و آشنایان خود را نیز در این سفرهای مجازی ملاقات کنند! الکساندار هملت، روانپزشکی از موسسه Child Mind نیویورک است و در زمینه روان و مشکلات اضطرابی تخصص دارد. وی در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان می‌گوید از دیدگاه حوزه سلامت و روانشناسی، هیچ‌چیز نمی‌تواند جای ارتباط و تعامل واقعی انسان‌ها را بگیرد. هملت می‌گوید: «این واقعیت، از نظر بیولوژیک انسانی ثابت شده و حقیقتی است که حتی از دوران انسان‌های غارنشین نیز وجود داشته و تغییری نکرده است. تنها ارتباط واقعی انسانی است که می‌تواند به روی داشتن سلامت و ثبات روانی و احساسی تاثیر بگذارد.»
با وجود پیشرفت تکنولوژی، برقراری رابطه سالم و مشابه روابط واقعی انسانی، با روبات‌ها هنوز جای توسعه دارد. در این مسیر باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا تمام معایب و مزایای این مدل ارتباط روشن شود. به‌عنوان نمونه، یک نوع بیماری وجود دارد که در آن، فرد از هرچه که شبیه انسان است ولی انسان نیست می‌ترسد. چنین چالش‌هایی باید حتما به‌صورت دقیق و وسیع مورد بررسی قرار گیرد تا بهترین راهکارها برای آنها معرفی شود. هملت می‌گوید: «هر قدر هم که تکنولوژی پیشرفت کند و روبات‌ها و دستاوردهایی معرفی شوند که به انسان یا حیوان خانگی شبیه هستند، بازهم انسان شاید نتواند آن‌طور که باید، آنها را به‌عنوان حقیقت بپذیرد. به همین دلیل، ارتباط حقیقی شکل نمی‌گیرد. مگر اینکه روبات‌ها به‌قدری پیشرفت کنند که از تمام لحاظ، مانند رفتار، صحبت کردن، آداب معاشرت و تاثیرگذاری اجتماعی، دقیقا مشابه انسان‌ها شوند. البته با این وجود بازهم فواید ارتباط حقیقی انسان-انسان، برای فرد وجود نخواهد داشت.محدودیت‌هایی که وجود دارد، باعث می‌شود دو گزینه داشته باشیم: کنار زدن تکنولوژی و سرمایه‌گذاری به روی دنیای واقعی یا حرکت در مسیر تولید تکنولوژی‌های واقع‌گرایانه‌تر برای پر کردن این جاهای خالی. در طول نمایشگاه CES امسال که ثابت شد فعالان این حوزه، به روی گزینه دوم تمرکز دارند.
