با وجود توزیع بیش از نیاز کشور انجام شد
واکاوی دلایل گرانی و کمبود روغن
در همین حال دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران درباره وضعیت این روزهای بازار روغن تاکید کرده؛ افزایش قیمت روغن خوراکی در همه‌جای کشور غیرقانونی است.
امیرهوشنگ بیرشک در گفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌وگو با خبر‌گزاری فارس، در پاسخ به اینکه دلیل کاهش عرضه روغن در بازار و افزایش قیمت چیست؟ گفت: «هیچ مجوزی برای افزایش قیمت روغن نباتی داده نشده و در صورت مشاهده هرگونه گران‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشی دستگاه‌های ذی‌ربط باید با متخلفان برخورد کنند.» علاوه بر این سرپرست دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهادکشاورزی نیز فراوانی روغن در کشور را تایید می‌کند و می‌گوید: «هیچ کمبودی وجود ندارد اما مشکل ذخیره در انبارها است، کارخانه‌ای بوده که از آذرماه محصول را در انبار نگه داشته درحالی‌که تا یک هفته باید به بازار عرضه کند.»
به گواه آمار، میزان تولید و توزیع روغن در ۱۱ماه گذشته بیش از ۲میلیون تن بوده که بیش از نیاز کشور وارد شده و این نشان می‌دهد کمبودی در بازار نباید وجود داشته باشد. کشور ۹۰درصد نیاز خود به روغن را وارد می‌کند و حدود ۱۰درصد نیز در داخل تولید می‌شود، پس با این دو فرض که «مجوز افزایش قیمت صادر نشده است» و «میزان روغن در داخل کشور بیش از نیاز است» دلایل گرانی و کمبود روغن را بررسی می‌کنیم. گزارش‌ها حاکی است که انبارهای کشور مملو از روغن است اما اینها به بازار راه پیدا نمی‌کنند تا برخی در کمبود بازار قیمت‌ها را بالا بکشند، یعنی در حقیقت روغنی که با ارز ۴۲۰۰تومانی وارد بازار شده تا به قیمت مناسب دست مصرف‌کننده برسد را عده‌ای سودجو احتکار کرده‌اند تا سود کلانی را به جیب بزنند. اخیرا وزارت جهادکشاورزی خبری منتشر کرد که رئیس سازمان تعزیرات حکومتی در بازدید سرزده از یک کارخانه روغن نباتی، گفته است: «۳۰۰تن روغن‌کنجد تاریخ‌مصرف گذشته در این کارخانه کشف شده که دستور پلمب انبار صادر شده است.» البته تخلفات این کارخانه محدود به احتکار نبوده بلکه بالغ بر ۷۰هزار تن عرضه خارج از شبکه به همراه امتناع از عرضه داشته و همچنین اقدام به فروش دو نرخی کالا کرده است.
اما عامل مهم دیگر برای نامناسب شدن وضعیت بازار روغن‌های خوراکی رشد جهانی قیمت در یک سال‌اخیر پس از شیوع کرونا بوده است. این در شرایطی است که پس جنگ روسیه علیه اوکراین هم شرایط تولید مواداولیه روغن‌های خوراکی بدتر شده است، چراکه این دو کشور بزرگ‌ترین صادرکنندگان روغن در جهان هستند و این نگرانی ایجاد شده که عرضه جهانی روغن در آینده کمتر می‌شود و برخی به این بهانه قیمت‌ها را در داخل افزایش داده‌اند.
