هزینه‌های یلدا

در آستانه شب یلدا، بلندترین شب سال، قرار داریم و مردم به تدریج خود را برای این شب آماده می‌کنند. مغازه‌های سطح شهر نیز از هفته‌ها قبل رنگ و بوی یلدا به خود گرفته و به دنبال جذب مشتری هستند البته طبق مشاهدات و گفته فعالان بازار، به دلیل گرانی اقلام و کاهش قدرت خرید مردم، امسال شور و هیجان سال‌های قبل در بازارها وجود ندارد. به عنوان مثال مرتضی انتصار رئیس اتحادیه بنکداران آجیل و خشکبار زنجان چند روز پیش اعلام کرده بود آجیل شب یلدا در این شهر به دلیل نوسان‌های قیمتی مشتری ندارد.

آجیل، شیرینی، هندوانه و انار از مهم‌ترین اقلام سبد یلدا هستند.

 اما در کنار آنها مصرف خوراکی‌هایی مثل تخمه، چیپس، پفک و ... نیز رایج است.  با در نظر گرفتن یک خانواده چهار نفره و با احتساب قیمت مصوب آجیل (پسته، فندق، بادام و...) حدود ۴۰۰ هزار تومان، دو کیلوگرم هندوانه ۱۵ هزار تومان (البته با قیمت میادین میوه و تره‌بار)، یک کیلوگرم شیرینی ‌تر ۷۸ هزار تومان، یک کیلو و ۵۰۰ گرم انار ۴۵ هزار تومان (قیمت میوه‌فروشی‌ها)، یک کیلو و ۵۰۰ گرم سیب درختی حدود ۳۰ هزار تومان و یک کیلو و ۵۰۰ گرم پرتقال ۲۷ هزار تومان قیمت یک سبد یلدا حداقل ۵۹۵ هزار تومان تمام می‌شود.  اگر به قیمت نهایی بالا، یک کیلو تخمه آفتابگردان با قیمت ۸۰ هزار تومان و همچنین ۶ عدد چیپس و پفک با هزینه ۶۰ هزار تومان نیز اضافه شود در نهایت به مبلغ ۷۳۵ هزار تومان برای برگزاری مراسم شب یلدا می‌رسیم.

 کاهش تولید خشکبار

امسال قیمت آجیل و خشکبار در بازار افزایش چشمگیری داشته و هزینه آجیل یک خانواده چهار نفره از ۲۵۰ هزار تومان سال گذشته به ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در سال جاری رسیده است. در همین زمینه اخیرا مصطفی احمدی، یکی از فعالان بازار آجیل و خشکبار تهران درباره دلایل افزایش شدید قیمت آجیل و خشکبار در کشور گفت: «‌قیمت این اقلام در کشور توسط سه عامل تعیین می‌شود. مقدار تولید، عرضه و تقاضا و نرخ ارز تعیین‌کننده قیمت آجیل و خشکبار در کشور هستند چرا که برخی از این اقلام صادراتی و برخی دیگر را نیز نیاز است وارد کنیم.» این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه مشکل صنف خشکبار مربوط به امروز نیست و ما در ماه‌های مرداد، شهریور و مهر در این مورد صحبت کرده بودیم، اضافه کرد: «‌به دلیل اینکه در ایام شب یلدا و شب عید مصرف آجیل رواج پیدا می‌کند توجه‌ها به این اقلام جلب می‌شود اما زمانی که در فصل برداشت این محصولات بودیم درباره مشکلات و شرایط صنف صحبت کرده و هشدارهای لازم را داده بودیم.»

احمدی درباره اینکه ماه‌های شهریور و مهر قیمت آجیل و خشکبار به‌شدت گران شد، گفت: «‌ما در بسیاری از این محصولات ۵۰ تا ۶۰ درصد افت تولید داشتیم که دلیل آن نیز خشکسالی بود. از محصولاتی که کاهش تولید شدیدی را تجربه کرد انواع تخمه و به ویژه تخمه ژاپنی بود که در حال حاضر نیز قیمت آن بیش از ١٠٠ درصد گران شده است. همچنین تولید پسته ۵۰ درصد و تولید انواع مغز از جمله گردو و فندق نیز حدود ۶۰ درصد افت پیدا کرد.»

وی با بیان اینکه ما در محصولاتی مانند پسته و تخمه ژاپنی صددرصد نیاز را در داخل تامین می‌کنیم اما امسال به دلیل خشکسالی در این زمینه دچار مشکل شده‌‌ایم، گفت: «در سایر محصولات تولید ما به اندازه نیاز کشور نیست اما متاسفانه در دولت قبل بدون توجه به این مساله واردات این اقلام را به کشور ممنوع کردند. این در حالی بود که توجهی به وضعیت بازار و افزایش قیمت‌‌ها ناشی از کمبود این محصولات نشد.»

 افزایش عجیب قیمت میوه

اما قیمت میوه‌ها نیز در بازار با نزدیک شدن به شب یلدا روند افزایشی در پیش گرفت به‌طوری که قیمت هر کیلوگرم انار در برخی سایت‌های اینترنتی به کیلویی ۶۰ هزار تومان رسیده است.

 قیمتی که حتی صدای برخی مسوولان و فعالان بازار را نیز درآورده است. به عنوان مثال اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران در این خصوص گفته: «از گذشته صفر تا صد عرضه میوه با اتحادیه بوده اما دخالت هر ارگانی در این حیطه موجب خروجی‌هایی مانند فروش انار ۶۰ هزار تومانی شده است. البته سایت‌‌های فروش میوه قانونی و زیرنظر اتحادیه نیستند؛ غیرممکن است در مغازه‌ها انار به قیمت ۶۰ هزار تومان عرضه شود و این در حالی است که انار در میوه‌فروشی‌ها تا ۳۰ هزار تومان به فروش می‌‌رود.»

اما بررسی‌‌های میدانی نشان می‌دهد به جز میوه‌های پراستفاده در شب یلدا، قیمت هر کیلوگرم خرمالو در مراکز خرده‌فروشی ۳۹ هزار و ۵۰۰ تومان، هر کیلوگرم کیوی ۲۳ هزار و ۷۰۰ تومان، هرکیلوگرم سیب درختی ۱۹ هزار و ۸۰۰ تومان و پرتقال نیز ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان است.

 قیمت مصوب شیرینی

همچنین طبق اعلام رئیس اتحادیه قنادان تهران قیمت شیرینی‌ تر برای واحدهای درجه یک ۷۸ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۶۰ هزار تومان، قیمت شیرینی زبان، پاپیون و دانمارکی برای واحدهای درجه یک ۶۵ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۵۰ هزار تومان و قیمت کیک یزدی برای واحدهای درجه یک ۴۹ هزار تومان و برای واحدهای درجه دو ۳۹ هزار تومان است.