«دنیای اقتصاد» گزارش میدهد
بازار گرم اما پر از ناراضی سرویس پکیج
خبری از بازار دونرخی نیست
خیابان کارگر جنوبی، راسته فروشندگان پکیج و شوفاژ. نمایندگی یکی از برندهای معروف این بازار قیمت هر پره رادیاتور را ۱۱۰هزار تومان تعیین کرده است. فروشنده که پسری جوان است درباره شرایط بازار میگوید: «وقتی ساختوساز زیاد باشد کار ما هم گرم میشود. اما الان ساختوسازها خوابیده و سفارشها بیشتر دانهای است. مردم به سرویس و تعمیرات بیشتر تمایل دارند تا تعویض و خرید پکیج نو.» الان رادیاتورهای هشت پره حدود یک میلیون تومان تمام میشوند. البته نمونههای مختلفی در بازار هست که حداقل قیمت آن از ۷۰۰هزار تومان شروع میشود تا نمونههای پنلی آن که گرانتر است و تا یک میلیون و ۵۰۰هزار تومان میرسد. سال گذشته به سبب گرانی فلز و عدم ثبات نرخ ارز، بازار پکیج و رادیاتور دونرخی شدهبود که «دنیای اقتصاد» در گزارشی به آن پرداخت. تولید کاهش پیدا کرده بود و به سبب تقاضایی که داشت دلالها بازار را عملا تسخیر کرده بودند. شرکتهای نامآشنای این بازار اقدام به ثبتنام و تحویل سفارش یک هفته تا ۱۰ روز بعد میکردند و قیمت نهایی در زمان تحویل مشخص میشد. امسال مرحله دوم همچنان پابرجاست و قیمتها روزانه تغییر میکند اما خبری از دونرخی بودن کالا نیست. مشاهدات میدانی «دنیای اقتصاد» نشان میدهد نمایندگیهای فروش پس از ثبت سفارش و تسویه، کالا را به مشتری تحویل میدهند.
بازار گرم تعمیرات و سرویس
صدمتر بالاتر بازار گرمتر است؛ زیرزمین پاساژ مهستان، بازار تعمیرکاران. موتورهای پارکشده جلوی پاساژ عبور عابران را سخت کرده و پاساژ شلوغ است. افراد با لباس تعمیرکار و شخصی از پلهها بالا و پایین میروند و بعضی وسیله یدکیای را که خریدهاند برانداز میکنند. یکی از فروشندگان این پاساژ به «دنیای اقتصاد» میگوید هزینه سرویس رادیاتور «۷۰۰هزار تومان است. این فقط نرخ دستمزد است و باتوجه به لوازم یدکی که نیاز داشته باشد قیمت تغییر میکند. حداقل قیمت لوازم یدکی ۳۰۰هزار تومان است و مورد داشتیم که تا ۳ میلیون تومان هم خرج برداشته است». جمال قد و جثهای متوسط دارد با ریشی جوگندمی و پشت پلاستیک کشیده شده در ورودی مغازه نشسته است. او درباره شرایط بازار و کاسبی میگوید: «نمیشود گفت کاسبی نیست. فصل سرما نزدیک میشود و اگر پکیجی نیاز به سرویس داشته باشد چارهای جز تعمیر نیست. مردم سر میزنند و این اواخر بهتر شده است اما همه ناراضی هستند. از من کاسب بگیر تا مشتری.» به گفته این فروشنده قیمت لوازم یدکی پکیج نسبت به شهریور سال گذشته «چندبرابر» شده است. او برد الکترونیکی را که در حال تعمیر آن است نشان میدهد و میگوید: «برد یک پکیج را میشد با ۲۰۰ تا ۵۰۰هزار تومان تعمیر کرد اما الان رسیده به ۷۰۰هزار تومان. قیمت خود برد هم که پارسال ۶۰۰ هزار تومان فیکس بود دوبرابر شده است.» جمال «شیر کنترل پکیج» را ۳۰۰هزار تومان میفروشد «جنسی که جزو بیارزشترین قطعات بود. قیمت لوازم مصرفی که شاید هرساله باید تعویض بشوند نسبت به پارسال از دوبرابر هم گذشته. قیمت این شیر پارسال ۱۲۰هزار تومان بود». فروشنده دیگری در پاساژ حرف جمال را تایید میکند. به گفته حسین «فاکتور نهایی با توجه به قیمتهای روز اجزای تعمیراتی بسته میشود. قیمتها روزانه تغییر میکند و مجبوریم هر روز صبح با بنکدارها قیمتها را چک کنیم». این فروشنده هم نرخ سرویس کامل پکیج را ۷۰۰ هزار تومان به علاوه هزینه قطعات تعیین کرده است.
تغییر لحظهای قیمتها
در خیابان طالقانی شرایط کاملا متفاوت است. خبری از جنبوجوش زیرزمین پاساژ مهستان نیست و فروشگاههای لوازم موتورخانه خلوت هستند. باد خنکی میوزد و درختان خیابان طالقانی بر پیادهرو سایه انداختهاند و تحمل گرما را آسانتر کردهاند. یکی از فروشندگان این راسته هم میگوید بخش اصلی دخلشان به ساختوسازها و پروژههای تازه ساختمانی برمیگردد «که الان خبری نیست. حداکثر ۳۰ درصد از پیمانکارهایی که با آنها همکاری میکردیم در حال فعالیت هستند و آنها هم نقدینگی کمی دارند. در حالی که بازار در شرایطی است که جز به صورت نقدی نمیتوان کار کرد». فرهاد مردی میانسال است با قدی کوتاه که نشسته و از پشت میز هم مشخص است. او درباره قیمتها در بازار وسایل موتورخانه میگوید: «هیچ ثباتی در بازار نیست و قیمتها لحظهای تغییر میکند؛ کاملا وابسته به نرخ دلار.» این فروشنده دیگ ۴۰۰-۱۰۰ پره سولار را ۳۳۰میلیون و ۶۱۹ هزار تومان نرخ زده است و از نشان دادن لیست تمامی قیمتها خودداری میکند: «اینها قیمتهای خودمان است و نمیتوانم بیرون بدهم. شاید یک ساعت دیگر نرخها تغییر کرد. با احتساب دلار ۲۷هزار تومانی تعیین شدهاند.»
به گفته فرهاد حداقل نرخ برای دیگ بخار موتورخانه یک برج مسکونی ۲۰۰میلیون تومان است و حداکثر ۶۰۰ میلیون تومان: «البته بستگی دارد برای چه متراژ و سازهای خریداری میشود. وگرنه میتوان دیگ بخار بالای یک میلیارد هم سفارش داد. نوع فلز دیگ خیلی مهم است و روی قیمت تاثیر میگذارد.» این فروشنده لوله کنترل کلهگاوی را ۲۰میلیون تومان نرخ زده است و «این قیمت متوسط است. برای هزینه اصلی و نهایی کارشناس باید سازه را ببیند و بر اساس متراژ تخمین بزند». همینطور این فروشنده سوپاپ اطمینان دیگهای بخار را «بسته به نوع از ۵۰۰هزار تومان تا ۵ میلیون تومان» نرخ زده است. البته همانطور که گفته شد این قیمتها به صورت میدانی و بدون محاسبه استخراج شده است و به سبب شناور بودن بازار قیمتها ثابت نیست. همچنین مشاهدات ما نشان میدهد به سبب تغییر مداوم قیمتها عملا فروشندگان از ارائه لیست قیمتی خودداری میکنند و هرکسی نرخ خود را تعیین کرده است؛ البته در بازهای مشخص.