«دنیای‌اقتصاد» از خیابان مولوی گزارش می‌دهد
سیر منطقی قیمت چای ایرانی
چای ایرانی در بازار مولوی
میدان محمدیه، خیابان مولوی. پیاده‌رو شلوغ است و مردم در حال رفت‌وآمد. وانت‌های مختلف از محوطه‌های بازی که فروشگاه‌ها آنجا واقع شده‌اند بیرون می‌آیند و هرکدام راهی پیش می‌گیرند. محوطه‌های بازی که دورتادور آن خواربار‌فروشی‌ها ردیف شده‌اند و جلوی هرکدام کارتن‌های روغن، رب گوجه‌فرنگی و ... روی هم چیده شده‌اند. هوا گرم است، اما نه به گرمی مرداد تابستان. یکی از این مغازه‌ها انبار بزرگی درست کرده و دو وانت در حال بارگیری هستند. کارگری که کارتن‌های قند را در وانت می‌گذارد انگشتش را به سمت انتهای بازارچه می‌گیرد؛ مغازه‌ای که «چای می‌فروشند». دو برادر این باب مغازه را اداره می‌کنند؛ هر دو جوان، عینک به چشم و کمتر از چهل سال. قفسه مغازه پر شده از کالاهای مختلف، از انواع روغن مایع و جامد تا رب‌گوجه‌فرنگی و قهوه. برادر بزرگ‌تر که موهای سرش ریخته مشغول تلفن است و برادر کوچک‌تر از پشت پلاستیکی که برای کرونا کشیده شده پاسخ می‌دهد: «چای ایرانی آبی زخال، بسته نیم‌کیلویی 80هزار تومان. چای امسال.» نرخ خرید برگ سبز چای امسال با 45درصد افزایش نسبت به پارسال برای برگ سبز درجه یک 6هزار و 690 تومان و برای برگ سبز درجه دو 4هزار و 781 تومان درنظر گرفته شده. یکی از مشکلات چای ایرانی در سال‌های گذشته کیفیت پایین آن بود که با افزایش سهم کارخانه‌دار در خرید برگ سبز، بخش کیفی این محصول هم بهتر شد. چای قلمی سیلان «لیزرخورده و بدون چوب» کیلویی 160 تا 170هزار تومان در خیابان مولوی فروخته می‌شود. در این بازار چای شکسته که به سبب زوددمی در بین چای‌های ایرانی تقاضای بالایی دارد هم 160هزار تومان نرخ خورده است. یکی از فروشندگان خیابان مولوی درباره شرایط چای ایرانی در بازار می‌گوید: «تقاضای چای ایرانی در سال‌های اخیر بیشتر شده است. البته هنوز هم تقاضای چای خارجی بیشتر است.» به گفته این فروشنده «جوان‌ها طالب جدید چای هستن، مخصوصا چای ایرانی. قبلا مصرف‌‌کننده خانواری خرید می‌کرد و چای هم یه نوشیدنی پرمصرف بود. الان مصرف چای کمتر شده است، اما مشتری با هدف به بازار می‌آید». این فروشنده چای «سه پنکه سیلان» را 180هزار تومان و «سیلان عطری اعلا» را 170 هزار تومان نرخ زده است و «از 100 کیلو به بالا 150 هزار تومان».
چای خارجی چند؟
بازار چای خارجی بهتر است: «بیشتر مشتری چای خارجی، اداره‌ها و شرکت‌ها هستند چون مصرف بیشتری دارند. بین خانواده‌ها هم چای خارجی هنوز محبوبیت قبل را دارد.» این را فروشنده‌ای می‌گوید که مغازه خواربارفروشی‌اش در بازارچه‌ای است مشرف به میدان محمدیه. او دلیل افزایش قیمت چای خارجی را «دلار» می‌داند.
آمارهای گمرک ایران نشان می‌دهد از ابتدای سال تا نیمه تیرماه 8/ 17هزار تن به ارزش 8/ 90میلیون دلار چای خشک وارد شده است. این رقم نسبت به مدت مشابه پارسال تغییر محسوسی نداشته، اما از نظر وزنی 4درصد افزایش داشته است. فروشندگان خیابان مولوی چای باروتی را 165هزار تومان و چای کلکته را 180هزار تومان می‌فروشند. همچنین چای کله‌مورچه‌ای کیلویی 90 تا 95هزار تومان و چای کنیا 135هزار تومان نرخ زده شده است.
نگاه یک‌ساله
گزارش مرکز آمار ایران می‌گوید در تیرماه امسال هر بسته چای نیم‌کیلویی خارجی به طور متوسط 100هزار تومان فروخته شده که نشان از افزایش 126درصدی در عرض یک‌سال دارد. افزایش قیمت چای ایرانی را می‌توان پای بالا رفتن تورم گذاشت، اما همین منطق را نمی‌توان پشت شرایط بازار چای خارجی گذاشت؛ چای خارجی دو سال پیش از گروه کالایی شماره یک به شماره دو منتقل شد و منبع تامین ارز آن به نیمایی تغییر کرد. این جابه‌جایی به بازار چای خارجی شوک وارد کرد، اما سوال این است از زمستان سال گذشته که نرخ ارز ثبات نسبی داشته است دلیل افزایش قیمت 126درصدی نسبت به سال گذشته، آن هم در حالی که آمارها نشان می‌دهد واردات چای از لحاظ وزنی 4درصد بیشتر شده، چیست؟
