جنگ تریاک و معاهده چینی‌ها و غربی‌ها
چالش‌های تجارت نامحدود
این معاهده به‌عنوان رونوشت آمریکایی پیمان انگلیس و چین نانجینگ بود که به جنگ اول تریاک در سال۱۸۴۲ پایان داد.
جنگ تریاک و این معاهدات به‌عنوان نماد زمانی بود که قدرت‌های غربی تلاش کردند تا بازارها و محصولات چین را به روی تجارت نامحدود آمریکا و اروپا باز کنند. مدت‌ها پیش، تاجران غربی - از جمله کسانی که از ایالات متحده می‌آمدند- در جست‌وجوی طیف گسترده‌ای از کالاهای چینی (مانند مبلمان، ابریشم و چای) بودند؛ اما متوجه شدند که چین در ازای آن فقط خواهان تعداد کمی از کالاهای غربی است. با استفاده از صادرات آمریکای شمالی مانند خز، چوب صندل و جینسینگ به‌عنوان مبنای تجارت، روابط آمریکا با چین در اوایل سال۱۷۸۴ برقرار شد.
با این حال، تقاضای آمریکا برای کالاهای چینی به سرعت از تقاضای چین برای صادرات مشابه آمریکا پیشی گرفت.
امضای معاهده نانجینگ در سال ۱۸۴۲
هنگامی که انگلیسی‌ها بازار کلانی برای تریاک غیرقانونی در جنوب چین یافتند، تاجران آمریکایی بلافاصله برای افزایش محموله‌های چینی خود به تریاک متوسل شدند. گذشته از مسائل پزشکی و سلامتی مرتبط با اعتیاد به تریاک، تجارت رو به رشد این ماده مخدر با قدرت‌های غربی سبب شد که چین برای اولین‌بار کالاهای بیشتری از صادرات خود وارد کند. به دنبال این مشکل مالی، چین و بریتانیا از سال ۱۸۳۹ تا ۱۸۴۲ درگیر اولین جنگ تریاک شدند. انگلیسی‌ها در موقعیتی بودند که پس از شکست چینی‌ها در یک مجموعه نبردهای دریایی، چندین مطالبه از دولت تضعیف‌شده چینگ چین در معاهده انگلیسی- چینی نانجینگ مطرح کنند. ناگفته نماند، مذاکره‌کنندگان آمریکایی تلاش کردند تا به توافقی مشابه با چین برسند و بسیاری از شرایط مطلوبی را که به انگلیسی‌ها اعطا شده بود، برای خود تضمین کنند.
چینی‌ها در تلاش برای رفتار یکسان با همه خارجی‌ها به راحتی با این خواسته‌ها موافقت کردند. کالب کوشینگ، نماینده کنگره از ماساچوست، توسط رئیس‌جمهور آمریکا، جان تایلر، به‌عنوان نماینده او در مذاکرات با چینی‌ها بر سر یک معاهده انتخاب شد.
این قرارداد بلافاصله توسط کوشینگ و همتایانش به توافق رسید و در وانگشیا، محله‌ای از شهر بندری پرتغال ماکائو، در سال۱۸۴۴ امضا شد. بسیاری از مفاد اصلی معاهده نانجینگ در معاهده وانگشیا تکرار شد. مهم‌تر از همه، دروازه‌های گوانگژو، شیامن، فوژو، نینگبو و شانگهای به روی تجارت چین و غرب باز گشوده شد. با توجه به این واقعیت که این بنادر اولین مکان‌هایی بودند که خارجی‌ها و شرکت‌های تجاری خارجی را مجاز به خرید زمین در چین می‌کرد. بنابراین به مراکز فرهنگی مهمی برای تعامل تمدن غربی و چینی تبدیل شدند.
کالب کوشینگ، نماینده کنگره ماساچوست
مفاد عمده معاهده نانجینگ در معاهده ایالات متحده گنجانده شد که کمی طولانی‌تر از نسخه بریتانیایی بود؛ زیرا چندین موضوع مورد توجه ویژه ایالات متحده را نیز دربرمی‌گرفت. حقوق مبلغان آمریکایی در چین بر اساس ماده۱۷ محافظت می‌شد (تعدادی از آنها در طول مذاکرات به‌عنوان مترجم فعالیت می‌کردند). ماده۱۸ برای آمریکایی‌هایی که دارای اقامت یا کار در چین بودند، استخدام معلمان برای کمک به یادگیری زبان را قانونی می‌کرد؛ رویه‌ای که قبلا توسط دولت چین غیرقانونی اعلام شده بود. ایالات متحده، برخلاف بریتانیا موافقت کرد که هرکس در قاچاق کالاهای غیرقانونی یا قاچاق تریاک مشارکت داشته باشد، مشمول اقدامات قانونی چین خواهد بود. باوجوداین، جدای از این معافیت، این معاهده به سایر آمریکایی‌های مقیم چین اجازه می‌داد از حمایت‌های فراسرزمینی برخوردار شوند. این به آن معنا بود که محاکمه هر آمریکایی مظنون به ارتکاب جرم در چین در حیطه صلاحیت قوانین چین قرار نمی‌گرفت، بلکه در عوض توسط مقامات آمریکایی در چین تحت پیگرد قانونی قرار می‌گرفت و در صورت لزوم مجازات می‌شد. هرگونه رفتار ترجیحی و ویژه ارائه‌شده به یک قدرت در نهایت ممکن بود مورد ادعای همه کشورهای غربی باشد؛ زیرا در همه معاهداتی که دولت چین با قدرت‌های غربی داشت بند مورد حمایت‌ترین ملت (مطلوب‌ترین ملت) ثبت شده بود.
شرایط معاهداتی که ایالات متحده و کشورهای اروپایی با چین بسته بودند و همچنین امتناع دولت چین از اجرای آنها، باعث نارضایتی فزاینده در دهه۱۸۵۰ شد. در طول جنگ دوم تریاک(۱۸۵۸-۱۸۵۷)، بریتانیایی‌ها با یورش به شهرهای بندری گوانگژو و تیانجین چین، بر این موضوع پافشاری کردند. همه کشورهای خارجی که در چین کار می‌کردند حق داشتند همان امتیازاتی را از چین بخواهند که بریتانیا آنها را تحت بند مطلوب‌ترین ملت از چین گرفته بود.
درنتیجه، به سرعت در سال۱۸۵۸ در تیانجین، قراردادهایی با چین توسط فرانسه، روسیه و ایالات متحده منعقد شد.
قراردادهایی که بین کشورهای غربی و چین در پی جنگ‌های تریاک منعقد شد، به‌عنوان «معاهدات نابرابر» تلقی شدند؛ زیرا در واقع، آنها با خارجی‌ها رفتار ترجیحی داشتند و از چینی‌ها امتیاز می‌گرفتند. از قضا، دولت چین به‌طور کامل از قوانین فراسرزمینی و کشورهای مورد علاقه در معاهدات اولیه برای کنترل خارجی‌ها حمایت کرده بود. سیستم معاهده همچنین نشان‌دهنده تغییر در نحوه تعامل چینی‌ها با جهان خارج بود. سیستم خراج، کشورهای خارجی را که به دنبال تجارت با چین بودند، ملزم می‌کرد که در ابتدا به نشانه احترام به برتری فرهنگ چینی و اقتدار امپراتور، ادای احترام کنند؛ این شیوه برای سال‌ها توسط چینی‌ها برای انجام سیاست خارجی خود استفاده می‌شد.
اگرچه بند مطلوب‌ترین ملت و معاهدات نابرابر در ایجاد و حفظ تجارت آزاد با چین مفید بود، اما هر دو نقش مهمی در پرورش خصومت و خشم نسبت به امپریالیسم غربی داشتند.
جنگ دوم تریاک و معاهده تیانجین
در طول جنگ دوم تریاک، در ۲۱سپتامبر۱۸۶۰، سواره نظام تارتار و گارد اژدهای پادشاه در نزدیکی پکن وارد نبرد شدند.
قدرت‌های غربی پس از جنگ اول تریاک در دهه۱۸۴۰ در تلاش برای دسترسی به بازارهای غنی چین برای تجارت، معاهداتی با چین امضا کردند. مفاد معاهداتی که ایالات متحده و قدرت‌های اروپایی با چین بسته بودند و همچنین بی‌توجهی دولت چین به آنها سبب نارضایتی فزاینده در دهه۱۸۵۰ شد. به سبب این معاهدات، حقوق و مزایای متعددی در اختیار کشورهای غربی قرار گرفت. بنادر معاهده تکثیر شدند و بنادر جدیدی برای تجارت غربی در اطراف سواحل چین، جزایر تایوان، هاینان و در امتداد رودخانه یانگ‌تسه در داخل کشور ایجاد شد. زمانی که رودخانه یانگ تسه به روی تجارت غرب گشوده شد، خارجی‌ها به داخل کشور چین دسترسی کامل داشتند و می‌توانستند در هر نقطه از کشور سفر و ماموریت انجام دهند. حق مهاجرت اتباع چینی با کشتی‌های انگلیسی توسط بریتانیا به رسمیت شناخته شد. سفیران بریتانیا مانند همتایان فرانسوی، آمریکایی و روسی خود مجاز به افتتاح سفارت و اقامت در پکن بودند. مالیات جدید و کم برای کالاهای وارداتی نیز بر اساس توافقات منعقدشده در تیانجین ایجاد شد که به تجار خارجی مزیت قابل توجهی داد. بازرگانان انگلیسی و آمریکایی که به‌دلیل ناهماهنگی در خدمات گمرکی چین دل‌سرد شده بودند، سرانجام خدمات گمرک دریایی امپراتوری را تاسیس کردند که تجارت را به نفع بازرگانان غربی تنظیم و کنترل می‌کرد و جریان قابل توجهی از درآمد را برای دولت چین فراهم می‌آورد.
با وجود امضای پیمان‌نامه‌ها در سال۱۸۵۸، دو سال دیگر درگیری طول کشید تا دولت چین مجبور به تصویب و موافقت با شرایط آنها شد. انگلیسی‌ها پس از مشاهده مقاومت چین در برابر چندین ماده اساسی، از جمله اقامت دیپلمات‌های خارجی در پکن، به حملات خود به قلعه‌های چین ادامه دادند.
اگرچه چینی‌ها با موفقیت حمله به قلعه‌های داگو را در سال۱۸۵۹ دفع کردند، سربازان بریتانیایی بدون توجه به آن پیروزی به پیشروی در پکن ادامه دادند. با کمک نیروهای فرانسوی، انگلیسی‌ها به شهر حمله کردند و کاخ تابستانی در شمال غربی را ویران کردند. با این حال شهر ممنوعه که محل اقامت امپراتور چین بود، در امان ماند.
جان وارد، سفیر ایالات متحده، در سال۱۸۵۹ به دنبال تبادل موافقت‌نامه‌های معاهده بود و در نهایت به آن دست یافت؛ درحالی‌که بریتانیا و فرانسه از نیروی نظامی برای متقاعد کردن چین به پذیرش معاهده‌های جدید استفاده کردند. معاهده تیانجین توسط ایالات متحده تصویب شد که دیگر قدرت‌ها به لطف بند مطلوب‌ترین ملت به این شرایط دسترسی پیدا کردند.
دوران جدیدی در روابط چین با جهان خارج نیز توسط این نظام معاهده ایجاد شد. سیستم خراج، کشورهای خارجی خواستار تجارت با چین را چنین ملزم می‌کرد که ابتدا به نشانه احترام به برتری فرهنگ چینی هدیه‌ای (باجی) برای امپراتور ارسال کنند که این رویه برای سال‌ها در سیاست خارجی چین لحاظ می‌شد. بر خلاف همسایگان چین، کشورهای اروپایی در نهایت از به رسمیت شناختن این شیوه برای تجارت خودداری کردند و چین را ملزم به پیروی از کنوانسیون‌های دیپلماتیک غرب، مانند امضای معاهدات کردند.
