حناسابی؛ کسب‌وکار فراموش شده
قدمت برخی از مازاری‌های یزد به دوران قاجار بازمی‌گردد و اکنون نیز با وجود کمرنگ شدن این پیشه هنوز در برخی نقاط یزد مغازه‌هایی که قدمت بالایی هم دارند، در این زمینه فعالیت می‌کنند. حتی در خیابان کاشانی یزد، کوچه‌ای تاریخی و ثبت ملی‌شده به نام کوچه مازاری وجود دارد که در آن مغازه‌هایی به قدمت ۸۰ تا ۱۰۰سال وجود دارد و مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی نیز قرار می‌گیرد.
با این حال این پیشه در حال فراموشی است. دکتر مجید اتابکی از فعالان این صنعت می‌گوید: «حناسابی حرفهای است که تنها استان یزد با توجه به آب و هوای خشک توانسته آن را در خود پرورش دهد. استان کرمان تامین کننده حنای استان یزد است؛ اما با توجه به اینکه استان یزد آب و هوایی گرم و خشک دارد، این صنعت تنها در استان یزد رونق گرفته است. اگر کاهش حناسابی‌‌ها و روی آوردن افراد شاغل در این صنعت به مشاغل دیگر، با همین روند ادامه پیدا کند، قطعا این صنعت در چند سال آینده منحل میشود. حنای یزد هم اکنون تنها به کشورهای عراق، روسیه، امارات، کویت، فرانسه و کانادا صادر میشود. حناسابی یزد در خاندان اتابکی قدمتی بیش از ۱۰۰سال دارد؛ البته این تاریخچه در استان به ۱۴۰سال پیش برمی‌گردد. از ۵۰سال پیش تاکنون، تکنولوژی این صنعت هیچ تغییری نکرده است؛ چرا که حنا، گیاهی به‌شدت حساس و خاص است و تاکنون دستگاهی متناسب برای تولید آن ساخته نشده است. البته کیفیت حنای یزد با توجه به صنعتی که دارد، بسیار بالاست و یزد جایگاه خوبی را در این صنعت کشور به خود اختصاص داده است.»
