چگونگی شکل‌گیری شرکت سهامی بیمه ایران
دکتر الکساندر آقایان (از اعضای اولین هیات‌مدیره بیمه ایران و در حقیقت یکی از بانیان تاسیس آن) در خاطرات خود درباره تاسیس بیمه ایران اظهار می‌‌کند: «از سال۱۳۱۰ در فکر تاسیس یک شرکت بیمه داخلی بودم؛ ولی سرمایه آن را نداشتم تا اینکه داور به وزارت مالیه منصوب شد و ازآنجاکه نامبرده از دوستان اینجانب بود، فکر خود را با او در میان گذاشتم، داور با قبول این پیشنهاد تشکیل یک شرکت بیمه داخلی را با سرمایه دولت در برنامه خود قرار داد و درنهایت تامین سرمایه اولیه را در لایحه قانونی بودجه کل کشور گنجاند و به تصویب رساند.» دکتر آقایان در خاطراتش (نشریه ویژه پنجمین سال فعالیت شرکت بیمه ایران ۱۳۳۴) در این زمینه توضیحات مفصلی را داده است که مجال ذکر آن در اینجا نیست و علاقه‌مندان می‌توانند برای اطلاعات بیشتر به متن مورد نظر مراجعه کنند. اما اشاره به این نکته ضروری است که هر چند کشور از سال۱۳۱۴ با تلاش متخصصان داخلی دارای بیمه مستقل و داخلی شده بود و با شرکت‌های بینالمللی نیز به‌عنوان بیمه‌های اتکایی، قراردادهای قانونی و معمول سایر بیمه‌ها در سراسر دنیا، منعقد می‌شد؛ اما در صنعت نفت، بیمه تجهیزات و ساختمان‌ها یا تاسیسات نفتی هنوز در اختیار بیمه‌های خارجی بود و این امر پس از قرارداد کنسرسیوم و بازگشت شرکت‌های نفتی بینالمللی به‌طور کامل از اختیار بیمه ایران خارج شده بود.
در این اسناد، گزارش دکتر فرهنگ مهر، مدیرعامل وقت بیمه ایران به دکتر آموزگار وزیر دارایی وقت را ملاحظه می‌کنید که گلایه خود را از اینکه ایران سال‌هاست صاحب بیمه معتبر است، ولی صنعت نفت حاضر به بیمه تاسیسات نفتی خود از طریق بیمه ایران نیست، بیان و گزارش را به همراه نامهای دستنویس به دکتر منوچهر اقبال، مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران ارائه کرده است. سند حاضر گزارش دکتر فرهنگ مهر، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره وقت شرکت سهامی بیمه ایران به جمشید آموزگار، وزیر دارایی وقت است که از وضعیت تاسف‌بار فعالیت بیمه‌های بینالمللی در صنایع نفت ایران می‌گوید. نسخه‌‌ای از این گزارش نیز به منوچهر اقبال، مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ارسال شده است:
استساخ سند دستنویس دکتر فرهنگ مهر:
شرکت سهامی بیمه ایران
مدیر عامل
خصوصی است
سرور ارجمندم جناب آقای دکتر اقبال
قربانت گردم پیرو مذاکره ظهر دیروز در هتل رزیدانس رونوشت نامهای که به جناب آقای وزیر دارایی نوشته‌ام حضورتان تقدیم می‌دارم برای مزید استحضار خصوصی آن جناب.
با تقدیم احترام و ارادت
فرهنگ مهر
آقای مهندس مستوفی
ثبت شده در: دبیرخانه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به شماره 382 تاریخ 23/ 2/ 1346
منبع: خاطرات دکتر الکساندر آقایان
دکتر الکساندر آقایان متولد 1265ﻫ.ش از ارامنه قزوین بود. وی دکترای حقوق خود را از سوئیس گرفت و پس از مراجعت به ایران به امر وکالت دادگستری مشغول شد و وکالت اکثر نمایندگی‌های بیمه خارجی در ایران را عهده‌دار بود. اعضای اولین هیات‌مدیره شرکت سهامی بیمه ایران در سال 1314 هجری شمسی:
ابوالقاسم فروهر- معاون وزیر دارایی عضو اصلی
دکتر اوسیب فرید لیب صلح دوست عضو اصلی
دکتر الکساندر آقایان عضو اصلی
محمد سروری عضو علی‌البدل
عباسعلی گلشائیان عضو علی‌البدل
محمدحسن تدریسی، جانشین اسبق رئیس مرکز اسناد صنعت نفت
