یادی از غلامرضا فنی، پزشک صنعت نفت
خدمتگزار جوانمرگ
زاده خراسان و دانشجوی معلم در تهران
غلامرضا فنی به سال۱۳۰۳ در یک خانواده فرهنگی در خراسان متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در همان دیار دنبال کرد و موفق به کسب دیپلم شد. او در سن بیست‌سالگی و در سال۱۳۲۳ وارد دانشکده طب دانشگاه تهران شد تا آینده خود را نه در عرصه «فنی»و کسوت اجدادی، بلکه در پزشکی بسازد. غلامرضا همچون بسیاری از هم‌نسلان خود، دانشجویی سخت‌کوش و خودساخته بود. او علاوه بر اینکه هنگام تحصیل یکی از دانشجویان برتر دانشکده طب بود، برای تامین هزینه‌های تحصیل و زندگی خود در مدارس پایتخت نیز مشغول به تدریس شد. سال۱۳۲۹ و در هنگامه حضور و فعالیت دکتر محمد مصدق و یارانش در عرصه پارلمان ایران و تلاش‌های به‌عمل‌آمده برای ملی شدن صنعت نفت، غلامرضا بیست‌وشش ساله موفق به اخذ دانشنامه طب شد. پزشک جوان مدتی را در خراسان و تهران روزگار گذراند؛ اما سرنوشت او با «نفت» گره خورده بود.
عضو اولین گروه استخدام‌شدگان شرکت ملی نفت
سال۱۳۳۰ «نفت» موضوع اول کشور بود و همگان پیرامون این ثروت خدادادی که با تلاش مصدق و یارانش قرار بود ملی شود صحبت می‌کردند. همزمان با حضور مهندس بازرگان و هیات خلع ید در خوزستان، بهداری و بهداشت صنعت نفت نیز برای تامین پزشکان متخصص اقدام به انتشار آگهی مطبوعاتی کرد تا خروج کارشناسان و پزشکان خارجی، کار بهداری و درمان را با خلل مواجه نکند. شوری ملی در بین یکایک ایرانیان و خصوصا جوانان تحصیلکرده موج می زد و دکتر فنی نیز با چنین رویکردی در پاسخ به فراخوان شرکت ملی نفت ایران تعلل نکرد و عضو اولین گروه مستخدمان شرکت ملی نفت در سال۱۳۳۰ شد. او بلافاصله به پایتخت نفتی ایران اعزام شد و فعالیت خود را در بیمارستان مرکزی مسجد سلیمان آغاز کرد. خدمت در سرزمینی که به مرور عشق به ساکنان و مردمانش را در قلب دکتر فنی شعله‌ور کرد و حتی کودتای بیست‌وهشتم مرداد نیز باعث سرخوردگی این عشق به خدمت و تلاش در عرصه بهداشت و درمان صنعت نفت نشد.
دکتر فنی در تمام سال‌های فعالیت خود در مسجد سلیمان و آبادان و سایر مناطق نفت‌خیز به انجام وظیفه پرداخت و در کنار خدمت به کارکنان و خانواده‌های صنعت نفت، درمان عشایر و ساکنان بومی و مردمان روستاها و معدود شهرهای غیرنفتی خوزستان را نیز در دستور و تعهد کاری خود قرار داد و در این دوران به نامی آشنا و چهره‌ای مشهور به انسان‌دوستی و خدمت در بین مردمان جنوب بدل شد.
تلاش برای کسب تخصص و خدمت بیشتر
کسب تخصص و توانمندی بیشتر در حوزه «طب» و اطلاع از پیشرفت‌های علمی و به‌روز جهان در زمینه پزشکی، از دغدغه‌های همواره دکتر فنی و همکارانش بود. به همین دلیل و در سال۱۳۳۸ دکتر فنی از مرخصی استحقاقی خود استفاده و مدت ۶ماه برای مطالعات علمی به اروپا و آمریکا سفر کرد و پس از کسب اطلاعات امکان بورسیه و بازگشت به مسجد سلیمان، در سال۱۳۳۹ از طرف شرکت ملی نفت ایران برای آموزش یک دوره تخصصی به انگلستان اعزام شد. دکتر غلامرضا فنی بعد از دو سال تحصیل در انگلستان، علاوه بر کسب تخصص در طب داخلی، مهم‌ترین دغدغه زندگی شغلی خود را نیز دنبال کرد و موفق به اخذ دیپلم تخصصی در «طب گرمسیری» شد. مسجد سلیمان، آبادان و سایر مناطق نفت‌خیز ایران در جغرافیایی گرم قرار دارد و بسیاری از بیماری‌های موجود در این مناطق متاثر از این شرایط آب و هوایی بوده و هست. دکتر فنی تلاش کرد با کسب دیپلم تخصصی در این زمینه بیش از پیش به هموطنان و همکاران خود کمک کند.
تصادف مرگبار؛ بیست روز پس از بازگشت!
روز سه‌شنبه، شانزده بهمن ماه۱۳۴۱ دکتر غلامرضا فنی درحالی‌که با اتومبیل خود از آبادان به مقصد مسجد سلیمان در حرکت بود، مقارن ساعت چهار و سی دقیقه بعدازظهر در حوالی ۱۰کیلومتری اهواز با دیواره سیمانی کنار جاده تصادف کرد. این برخورد به قدری شدید بود که ماشین به کلی متلاشی و باعث مرگ سرنشین آن شد. سرکشی به بیمارستان‌های آبادان، هفتکل و دیگر مناطق از وظایف محول و رایج پزشکان و متخصصان بیمارستان مرکزی مسجد سلیمان بود و برخلاف این روزگار که بیماران را به مطب پزشکان می‌رسانند، این پزشکان بودند که عاشقانه خطر می‌کردند و بر بالین بیماران خود حاضر می‌شدند.
سانحه‌ای که برای دکتر فنی نیز پیش آمد در چنین شرایطی اتفاق افتاده بود. دکتر فنی همواره در کیف دستی و صندوق خودروی خود مقداری دارو و لوازم نیز برای رسیدگی و درمان بیماران در روستاها و مناطق بین راهی داشت؛ اما تصادف مرگبار در کسری از ثانیه راه را بر هرگونه مداوا و رسیدگی بسته بود. خورشید شانزدهمین روز بهمن ماه در حال غروب بود که جنازه مرحوم دکتر فنی به سردخانه بیمارستان مرکزی مسجدسلیمان حمل شد! همکارانش که در انتظار بازگشت او از ماموریت آبادان بوده و برخی هنوز در این بیست روز بازگشت از خارج از کشور فرصت دیدار و خیرمقدم و تبریک اخذ تخصص برایشان فراهم نشده بودند، با بهت و حیرت و چشمانی اشکبار پیکر بی‌جان او را تا سردخانه بیمارستان بدرقه کردند تا طی مراسمی به تهران انتقال داده شود.
قدرشناسی مردم در تشییع جنازه دکتر فنی
مردم مسجدسلیمان همواره به قدرشناسی شهره بوده‌اند. خصوصا در هنگامه غمبار مرگ عزیزی که او را می‌شناختند و حتی شاید کار چندانی برایشان انجام نداده بود. اما تشییع جنازه دکتر فنی در صبح روز چهارشنبه۱۷بهمن حال و هوایی دیگر داشت. او مردم‌دار و خادم بود و حالا، نوبت مردم بود تا از او قدردانی کنند. هر کس نمی‌دانست و می‌دید، تصور می‌کرد بزرگ‌زاده ای خوشنام از یکی از طوایف بختیاری درگذشته است که چنین با شکوه تشییع می‌شد؛ اما این‌بار نیک مردی غیر بختیاری و از دیار خراسان بود که با احترام و حزن و اندوه بدرقه می‌شد. در شماره ۴۷ از بولتن «اخبار هفته مسجدسلیمان، هفتکل و نفت سفید»، به تاریخ پنج‌شنبه بیست و پنجم بهمن ماه۱۳۴۱ و در صفحه۴ آن نشریه می‌خوانیم: «برای شرکت در مراسم تشییع و حمل جنازه مرحوم دکتر غلامرضا فنی به تهران، از ساعت۱۰صبح چهارشنبه۱۷بهمن فرماندار شهرستان مسجدسلیمان، رئیس کل شرکت ملی نفت ایران-مناطق نفت‌خیز، روسای ادارات کل، پزشکان، کارکنان شرکت‌های ملی نفت و ادارات دولتی، عده ای از دوستان و آشنایان فقید سعید و جمعیت انبوهی از اهالی شهر به تدریج در مقابل بیمارستان مرکزی حضور یافتند. در حدود ساعت ۱۱:۴۵، جنازه از سردخانه به آمبولانس مخصوصی که بر جلوی آن حلقه گلی نصب شده و در میان آن تصویر مرحوم دکتر فنی قرار داشت انتقال داده شد و اندکی پس از آن درحالی‌که صدها اتومبیل آن را بدرقه می کردند، با تشریفات پرشکوهی به طرف اهواز به حرکت درآمد. جنازه مرحوم دکتر فنی طی تشریفات خاصی بعدازظهر همان روز با راه آهن به تهران منتقل شد.» فردای تشییع جنازه باشکوه، مراسم بزرگداشتی نیز در مسجد جامع مسجد سلیمان برای دکتر فنی برگزار شد.
یاد و خاطره مرحوم دکتر فنی تا چندین سال در مسجد سلیمان به نیکی باقی ماند و ساخت تابلوی نقش برجسته از تصویر آن مرحوم، گویای تداوم این موضوع تا روزگاری بوده که توسط همکاران ما به گنجینه اشیای موزه‌ای بیمارستان مسجد سلیمان، در طرح موزه نفت این شهر منتقل شده است.
