اشفق‌الله خان، فعال ضد استعمار انگلیس
در این زمان، بسیاری از جوانان مانند اشفق‌الله خان احساس سرخوردگی کردند و پس از آن، خان تصمیم گرفت با همکاری مبارزان همفکر و آزادیخواه خود، «مجمع جمهوری‌خواهان هند» را در سال ۱۹۲۴ تشکیل دهد. هدف این تشکل، سازماندهی حرکت‌های انقلابی مسلحانه برای رهایی هند از یوغ استعمار انگلستان بود.
عملیات کاکوری
انقلابیون عضو «مجمع جمهوری‌خواهان سوسیالیست هند»، در راستای گسترش فعالیت‌های خود و خرید اسلحه و مهمات برای انجام عملیاتشان، ۸ آوریل ۱۹۲۵ در شاه جهانپور گرد هم آمدند. آنان پس از مشورت طولانی در نهایت تصمیم گرفتند به خزانه دولت استعماری که با قطار حمل می‌شد، حمله کنند. در ۹ آگوست ۱۹۲۵ اشفق‌الله خان همراه با سایر انقلابیون -ازجمله افرادی مانند رام پراساد بیسمیل، راجندرا لاهیری، تاکور روشن سینگ و...- به قطاری که حامل پول بود، در کاکوری نزدیک به لکنهو حمله کردند. با گذشت یک‌ماه از این عملیات، هیچ‌یک از انقلابیون دستگیر نشدند. با این حال دولت بریتانیا جست‌وجوی وسیعی را آغاز کرد. پس از آن برخی از اعضا بازداشت شدند، اما خان زندگی مخفیانه را در پیش گرفت و راهی بنارس شد و در آنجا به مدت ۱۰ماه در یک شرکت مهندسی کار کرد. او در نهایت به دهلی بازگشت تا راهی برای خروج از کشور بیابد، اما در آنجا با خیانت یکی از اعضای قبیله خود که از وی درخواست کمک کرده بود، سحرگاه ۱۷ ژوئیه ۱۹۲۶ از سوی پلیس بازداشت شد. او را به زندان فیض‌آباد بردند تا مقدمات محاکمه‌اش فراهم شود. دادگاه در نهایت، او و سه تن از یارانش را به اعدام و سایرین را به زندان ابد محکوم کرد. بنابراین اشفق‌الله خان ۱۹ دسامبر ۱۹۲۷ از سوی استعمارگران و مزدوران داخلی آنان در زندان فیض‌آباد به دار آویخته شد.
