الیزابت پراتروویچ فعال حقوق مدنی آمریکایی
الیزابت در ۱۹۳۱ با روی اسکات پراتروویچ ازدواج کرد که تباری تینگیتی و کروات داشت و در کارخانه کنسروسازی کار میکرد. حاصل این ازدواج یک دختر و دو فرزند پسر بود. خانواده در کلاووک ساکن شدند جاییکه روی توانست چهار دوره شهردار آن دهکده شود. پراتروویچها که دغدغه تبعیضها و نابرابریهای نژادی داشتند راهی جونو پایتخت آلاسکا شدند تا بتوانند دسترسی بهتری به حقوقدانان داشته باشند اما در آنجا هم با تبعیضهای اجتماعی و نژادی گستردهای علیه بومیان آلاسکا مواجه شدند.
خانواده بعدتر راهی آنتیگونیش در نووسکوشیای کانادا شدند تا روی در آنجا صنایع شیلات بخواند و بعدتر به دنور کلرادو رفتند و در این شهر نیز روی در دانشگاه دنور بانکداری و مالیه خواند و توانست در دولت فدرال استخدام شود. در دهه ۱۹۵۰ پراتروویچها به اکلاهاما رفتند و سپس به آلاسکا بازگشتند جاییکه الیزابت بیمار شد. الیزابت پراتروویچ در اول دسامبر ۱۹۵۸ در واشنگتن درگذشت.
فعالیتهای پراتروویچ
الیزابت و روی در ۱۹۴۱ که در جونو اقامت گزیدند با تبعیضهای زیادی مواجه شدند. آن دو دادخواستی به فرماندار ارائه دادند و از وی خواستند تا نصب پلاکاردهایی با مضامینی چون «ورود بومیان ممنوع»، «ما فقط به سفیدپوستان خدمات ارائه میدهیم»، «ورود سگها و بومیان ممنوع»-که آن دوران در آلاسکا شایع بود- را ممنوع اعلام
کند.
در همین سال آن دو یک طرح ضدتبعیض برای تصویب ارائه دادند که ناموفق بود. هر چند به تلاشهای خود ادامه دادند و سعی کردند تا به قانونگذاران، فرمانداری و سایر مقامات فشار بیاورند تا قوانین ضدتبعیض به تصویب برسد.
در ۱۹۴۵ با تلاشهای پراتروویچها سنای آلاسکا لایحهای را به تصویب رساند که بر اساس آن حقوق و امکانات برابر در سراسر آلاسکا برای بومیان به رسمیت شناخته شد که عدول از آن جریمه در پی داشت.
این قانون که فرماندار نیز آن را امضا کرد در واقع پیش از تصویب «قانون حقوق مدنی ۱۹۶۴» در کنگره آمریکا بود. یادداشتهای به جای مانده از خانواده پراتروویچ مشتمل بر مکاتبات، نوشتههای شخصی و بریدههای روزنامهها-که مرتبط با فعالیتهای الیزابت و روی در راستای حقوق مدنی بومیان است- اکنون در موزه ملی سرخپوستان آمریکا نگهداری میشود. در ۱۹۸۸ مجلس قانونگذاری آلاسکا ۱۶ فوریه را روز الیزابت پراتروویچ نامگذاری کرد.