تاجران دوره پهلوی اول

در این دوره، دو گروه تاجر در یزد بودند، عده‌ای کالاهای وارداتی را از بمبئی و جنوب وارد ایران می‌کردند و گروه دوم کالاهای وارداتی را از وارد‌کنندگان اولیه خریداری کرده و در مناطق آذربایجان و تهران و خراسان به فروش می‌رساندند. گروه دوم حدود ۷۵ نفر بودند که عمدتا از تجار ناحیه شکارپور هند بودند یا همدست آنها در یزد و بندرعباس و کرمان بودند. در این دوره تاریخی حاج محمدحسین برخوردار که از ورشکستگی اوایل دوره پهلوی نجات یافته بود، توانست با شهرهای بمبئی و کراچی و کلکته معامله کند. حاج برخوردار با تجارتخانه‌های کرامتی در تهران و کاروانسرای حاج ملاعلی در تهران در سال‌های ۱۳۲۴- ۱۳۲۲ معامله می‌کرد و نیز با شرکت تضامنی محمدتقی فرهنگ و احمد گرامیان و در مورد خرید و مبادله ارز ویا درمورد حمل و نقل آنها از هند همکاری داشت و تا سال ۱۳۲۸ شمسی با آنها در ارتباط بود.

یا در کراچی با محمد مهدی رزاق‌زاده یزدی در ارتباط تجاری. حاج برخوردار با تجار اهواز هم معامله‌های کلان می‌کرد. آنها با خانواده‌های مرشد و آگاه رابطه سببی خانوادگی یا نسبی خویشاوندی داشتند و به تجارت پنبه، روناس، جو، گندم و پسته با یکدیگر می‌پرداختند و به استان‌های همجوار می‌فرستادند یا با تجارتخانه افشار تاجر یزدی در هند در ارتباط بودند. خانواده حاج برخوردار و پسرش حاج محمدتقی، علاوه بر یزد در خیابان شاه(جمهوری فعلی) تهران و در ساختمان آلومینیوم تهران یا در خیابان ایرانشهر تهران شعباتی از شرکت خود را دایر کرده بودند و در کرج و رشت و قزوین و شهریار ده‌ها کارخانه تاسیس کردند، نظیر پارس‌توشیبا و پارس الکتریک و قوه باتری پارس. تاسیس شرکت پوشش از جمله کارهای بزرگ آنها بود.

بخشی از یک مقاله به قلم دکتر محمدخالقی مقدم  جامعه‌شناس شهری