ورود ناصرالدین‌شاه به پاریس

یک ساعت به غروب مانده به حوالی پاریس رسیدیم. از پل رودخانه سن که در خارج شهر واقع است گذشته، داخل شهر پاریس شدیم. از خط راه‌آهن که از کنار قلعه‌ای در داخل شهر به دور شهر می گردد رفته، به محلی رسیدیم موسوم به پاسی. خیابانی بود که فرش کرده و زینت زیادی داده بودند. مسافتی را پیاده رفتیم، سوار شده به راه افتادیم.

از پارک بولوین عبور شد که خارج قلعه است. دوباره داخل شهر شده، از خیابان وسیعی که موسوم است به لاگراند ارمه عبور کرده، به آرک دوتریومف رسیدیم که از بناهای بزرگ ناپلئون اول است، از سنگ ساخته‌اند. صورت جنگ‌های ناپلئون را در داخل و خارج اطراف آن حجاری کرده‌اند. بسیار بنای عالی است، اما در این جنگ آخر با پروس‌ها از گلوله توپ زیاد، خرابی در آن به هم رسیده است و میان آن را هم فرش کرده، صندلی‌ها چیده، خیلی زینت داده بودند.  از کالسکه پیاده شده، آنجا قدری نشستیم، بعد برخاسته سوار کالسکه شده داخل خیابان شانزه لیزه شدیم. بسیار با صفا و وسیع است. از پل رودخانه سن گذشته، داخل عمارتی که جهت ما معین کرده بودند شدیم بعد رفتیم بالا. اتاق‌ها و تالارهای وسیع بسیار خوب دارد. تختخوابی که به جهت ما زده بودند تختخواب ناپلئون اول است در زمانی که با ماری لوئیز، دختر پادشاه اتریش عروسی کرده بود.

منبع: علی‌اکبر شیروانی، پاریس از دور نمایان شد، نشر اطراف، ۱۳۹۶.