فوران نفت از چاه شماره یک

۵ خرداد ۱۲۸۷ چاه شماره یک حفر شده در مسجد سلیمان فوران کرد و ماده سیاه نفت از آن بیرون زد. این روز نقطه عطفی مهم در اقتصاد و تاریخ اجتماعی ایران محسوب می‌شود. حفاری این چاه درسال ۱۲۸۶ خورشیدی از طرف تیم حفاری تحت سرپرستی جورج رینولدز آغاز شده بود.

این چاه ۳۶۰متر (۱۱۷۹ پا) عمق داشت که در آن زمان از آن روزانه ۳۶ هزار لیتر (معادل ۸ هزار گالن) نفت استخراج می‌شد. نیروی محرکه ماشین‌های استخراج نفت از این چاه از بخار آب تامین می‌شد و به استیم (STEAM) معروف بود. این چاه هم‌اکنون در مرکز شهر مسجدسلیمان در کنار منطقه نمره یک به‌صورت موزه تحت نظارت شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب قرار دارد. ویلیام‌ناکس دارسی، (۱۱ اکتبر ۱۸۴۹–۱ مه ۱۹۱۷) یکی از بنیانگذاران اصلی صنعت نفت و صنایع پتروشیمی، در ایران بود. او در سال ۱۹۰۰ توافق‌نامه‌ای با هنری دراموند ولف، آنتوان کتابچی‌خان و کوته برای اکتشاف نفت در ایران امضا کرد. مذاکره آنها با مظفرالدین شاه قاجار، در سال ۱۹۰۱ شروع شد. در ابتدا مبلغ ۲۰,۰۰۰ پوند برای اکتشاف، در یک میلیون و دویست‌هزار کیلومتر مربع پیشنهاد شد، که در صورت کشف نفت، این امتیاز، برای مدت شصت سال، از شاه قاجار گرفته شود. در مقابل، دولت ایران، ۱۶ درصد از سود سالانه این شرکت را به خود اختصاص داد. البته دولت بریتانیا تا سال‌ها پس از اتمام قرارداد سندیکای دارسی، از ذخایر عظیم نفت ایران برداشت کرد و سودی بسیار زیادتر از آنچه که دارسی به‌دست آورد، به دولت بریتانیا تعلق یافت.