روی دیگر بارش‌های نوروزی چه بود؟
خروج دریاچه ارومیه از کما
شرکت‌کنندگان در این نشست یک‌روزه با اشاره به افزایش ۷۰ سانتی متری تراز آب دریاچه ارومیه در سال جاری و وضعیت امیدوارکننده این پهنه آبی، بر لزوم پرهیز از راضی شدن به وضعیت موجود و غفلت از پیشبرد برنامه‌های مصوب ستاد احیا تاکید کردند. تلاش برای نهادینه و اجرایی کردن راهکارهای اجتماعی و اهمیت مضاعف این موضوع در مقایسه با مسائل سازه‌ای در طرح‌های احیای دریاچه ارومیه از دیگر نکات مورد تاکید این نشست یک‌روزه بود. امکان کنترل ۹۵ درصد کانون‌های ریزگردهای اجتماعات پیرامونی دریاچه ارومیه به دلیل افزایش تراز آب از دیگر نکات مورد اشاره در این نشست تخصصی زیست محیطی بود.
نشانه‌های احیای دریاچه
مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به تداوم بارندگی‌ها و نیز اقدامات دولت برای احیای این دریاچه گفت: اکنون کف دریاچه ارومیه به وضعیت سال ۱۳۹۴ برگشته است که نشانه‌ای بزرگ برای احیا است. مسعود تجریشی افزود: در سال‌های گذشته حداقل تراز بستر دریاچه ارومیه به‌صورت سالانه با ۴۰ سانتی متر کاهش سطح آب روبه‌رو بود، اما از سال ۹۳ با شکل‌‌گیری برنامه‌های ستاد احیا به سمت تثبیت دریاچه رفتیم و به این منظور دستگاه‌های اجرایی در رهاسازی آب‌های روان و نیز لایروبی مسیل‌ها کمک زیادی کردند.
وی آغاز شرایط ورود به شرایط احیای دریاچه ارومیه را اردیبهشت سال گذشته اعلام و اضافه کرد: اگر تراز آب این دریاچه به ۱۲۷۲/ ۹ برسد، می‌توان گردوخاک را حل کرد و وارد مرحله احیا شد که در این راستا می‌توان به کمک دولت با افزایش یک متر تراز آب، ۹۵ درصد کانون‌های گرد و خاک را زیر آب برد. تجریشی اضافه کرد: اکنون برنامه تثبیت پشت سر گذاشته شده و وارد فاز دوم احیا شده‌ایم که با تامین بودجه که در اولویت قرار دارد تا سال ۱۴۰۴ می‌توان عملیات احیا را اجرایی کرد. وی با اشاره به اینکه نباید به دلیل شرایط خوب دریاچه مغرور شد، افزود: چون در آبان امسال انتظار تبخیر وجود دارد، اما تا انتهای سال جاری و از سال آینده با ورود ۷۵۰میلیون مترمکعب آب دائمی، تراز کنونی را با طرح‌های مختلف بالا می‌بریم که در کنار آن عنایت خداوند در افزایش بارش‌ها نیز وجود دارد.
تجریشی یادآور شد: با هماهنگی بسیار خوبی که با دستگاه‌های اجرایی داشتیم آب‌ها را از سطح حوضه آبریز رها کردیم و وضعیت بارش‌ها در این حوضه نیز با رشد ۶۶ درصدی نسبت به دوره بلند مدت افزایش دارد. وی اظهار کرد: از دو سال پیش که موضوع عملیات دریاچه ارومیه شروع شد، سازمان ملل گزارشی ارائه و به صراحت اعلام کرده که وسعت دریاچه افرایش یافته و دولت و مردم مصمم به احیای آن هستند. تجریشی، اعتبار پرداختی برای دریاچه ارومیه برای آذربایجان غربی را ۹۳ میلیارد تومان و برای آذربایجان‌شرقی ۳۵ میلیارد‌تومان اعلام کرد.
اهمیت مسائل اجتماعی
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه مجموعه اقدامات دولت برای احیای دریاچه ارومیه بیشتر سازه‌ای بوده است، گفت: ورود به مسائل اجتماعی بسیار مهم‌تر از مسائل عمرانی و سازه‌ای است و معتقدم تا زمانی که به موضوعات اجتماعی و فرهنگی دریاچه ارومیه توجهی نشود، مشکلی حل نخواهد شد. جواد رحمتی با بیان اینکه مشکل وضعیت فعلی دریاچه ارومیه نتیجه رفتار و کارهای انجام شده ما در گذشته است، افزود: اگر همراهی و مشارکت مردم در احیای دریاچه ارومیه نباشد، بی شک به نتیجه مطلوبی دست نخواهیم یافت. وی با اشاره به بارش‌های اخیر در استان، گفت: با توجه به بارندگی‌های اخیر، احیای دریاچه تاحدودی امیدوارکننده به نظر می‌رسد، البته نباید زیاد مطمئن شویم که این روند ادامه خواهد داشت.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی توجه به معیشت مردم در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را ضروری دانست و گفت: معیشت مردم در حوضه‌‌آبریز دریاچه ارومیه به آب وابسته است و تا زمانی که جایگزینی برای معیشت مردم معرفی نشود در احیای دریاچه به نتیجه نخواهیم رسید. وی ادامه داد: ماندگاری در روش سنتی و جایگزین نکردن اصلاح کشت از موانع احیای دریاچه است، با حذف یکباره معیشت مردم و بدون جایگزین کردن نمی‌توان از مردم انتظار همکاری داشت. وی تاکید کرد: باید از طریق روش‌های مختلف آموزش و فرهنگ‌سازی، تغییر الگوی کشت و کشاورزی را به مردم یاد داد تا کشاورزان امیدوار و مطمئن شوند که می‌توان از سایر روش‌ها نیز درآمدزایی کرد.
تراز دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۴ تا سال ۱۳۷۲ در حد فاصل یک‌هزار و ۲۷۴ متر تا یک‌هزار و ۲۷۸ متر متغیر بود، اما از این تاریخ به بعد روند کاهشی تراز دریاچه آغاز شد و تا سال ۱۳۹۳ کاهش متوسط سالانه ۴۰سانتی‌متر و در مجموع ۸ متر از تراز دریاچه ارومیه به ثبت رسید. دریاچه ارومیه یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیست بوم‌های آبی در شمال‌غرب ایران است که ۵۵۰ گونه گیاهی یک ساله و چند ساله در ناحیه اکولوژیک دریاچه شناسایی شده است و پوشش گیاهی بیشتر این منطقه شامل گونه‌‌های شورپسند، خشکی دوست و آبزی است.
ارسال نظر