«دنیای‌اقتصاد» از نشست مقامات افغان با مسوولان ارشد خراسان‌جنوبی گزارش می‌دهد
خواسته افغانستان از تجار ایرانی
روایت استاندار از ۵ زمینه سرمایه‌گذاری خارجی
نتیجه‌ای که از چند نشست اخیر اقتصادی میان ایران و افغانستان در بیرجند حاصل شده به گزارش دنیای اقتصاد حاکی از این است که افغانستان و ایران به دلایل مختلفی ناچارند که با هم همکاری گسترده‌ای در بخش‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی داشته باشند؛ ازجمله دارا بودن بیش از ۹۰۰کیلومتر مرز مشترک در منطقه‌ای که کنترل مرزها در آن به دلایل جغرافیایی کار ساده‌ای نیست؛ این منطقه از لحاظ جغرافیایی دشت‌هایی را شامل می‌شود که سه استان ایران (خراسان‌رضوی، خراسان‌جنوبی و سیستان و بلوچستان) را با این کشور همسایه می‌کند این مرزها از دو زاویه «تردد غیرقانونی افراد» و «قاچاق مواد مخدر» که امنیت منطقه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد قابل بررسی هستند. به گزارش خبرنگار اعزامی دنیای اقتصاد به استان خراسان‌جنوبی و شهر بیرجند، هفته گذشته نشستی با عنوان «توسعه روابط اقتصادی ایران و افغانستان» با حضور «محمد‌مهدی مروج‌الشریعه» استاندار خراسان جنوبی، «عبدالبصیر سالنگی» والی‌ولایت فراه افغانستان و «محمود افخمی» سرکنسول ایران در هرات برگزار شد. در این نشست، هیات‌های اقتصادی دو کشور حضور داشتند و درباره زمینه‌های مشترک همکاری اقتصادی به بحث و گفت‌وگو پرداختند.
در جریان دیدار هیات اقتصادی ایرانی و طرف افغان عبدالبصیر سالنگی، والی ولایت فراه با اشاره به رابطه دیرینه ایران و افغانستان چنین گفت: ما ۴۰ سال است که در آتش جنگی می‌سوزیم که ناخواسته به ما تحمیل شده و هر قسمت جغرافیای افغانستان مورد تعرض قرار گرفته است، در دوره‌ای از سوی روسیه و در دوره‌ای از کشور به ظاهر دوست و همسایه جنوبی. همچنین سال‌هاست زیر آتش دشمنی و عناد داعش و گروههای تروریستی و تکفیری هستیم با این حال ایران در سال‌های مقاومت یار افغانستان بوده است.
ایجاد اشتغال، سپر محکم امنیت منطقه
والی ولایت فراه در حالی از آتش جنگ دیرینه در این کشور صحبت کرد که سرکنسولگری ایران در هرات نکته‌ای را در مقابل این سخنان مطرح کرد که شاید بتواند تا حدودی به‌صورت ریشه‌ای مشکلات مرزها در منطقه را سامان بخشد، در واقع سرکنسول ایران در هرات نکته‌ای اقتصادی را مطرح کرد و گفت: موضوع اشتغال در ولایت فراه می‌تواند یکی از سرنخ‌های اصلی ایجاد امنیت در منطقه باشد، تنها در سال گذشته و فقط در هرات ۲۰۰ هزار ویزا صادر کرده‌ایم که قسمت اعظمی از آنها از ولایت فراه بوده‌اند، اما به چه دلیل؟ چون فراه با توجه به نبود ظرفیت‌های اشتغال بسیار مهاجرت‌پذیر است؛ اگر نتوانیم در این منطقه برای این افراد شغل ایجاد کنیم، جذب گروههای تکفیری و مخالف می‌شوند و امنیت منطقه را بر هم می‌زنند.افخمی ظرفیت‌های ولایت فراه را مورد غفلت قرار گرفته تعریف کرده و می‌گوید: تا به حال هیچ زمانی نبوده که از استان خراسان‌جنوبی به ولایت فراه خدمات گسیل شود، این روند را با همکاری استانداران دو منطقه باید تابو شکنی کرد و با بحث و تبادل نظر به فاز عملیاتی رساند.
افخمی با اشاره به ظرفیت‌های ولایت فراه گفت: «این منطقه جمعیتی یک میلیونی دارد که ظرفیت‌های متعددی در بخش کشت‌گلخانه‌ای دارد، طوری که سال گذشته قریب به ۸۰۰ هزار تن هندوانه از این منطقه صادر شده است.» عبدالبصیر سالنگی از دیگر سخنرانان این نشست در بخشی از سخنانش به رابطه اقتصادی ایران با افغانستان اشاره کرد و گفت: افغانستان از کشورهایی مانند چین، ترکیه، ژاپن و ایران کالا وارد می‌کند. با این حال مشکلات و چالش‌هایی در روابط بازرگانی و تجاری با ایران دارد که لازم است این چالش‌ها برطرف شود. واقعیت این است که ما استانداردهای بالاتری را در کالاهای ایرانی جست‌وجو می‌کنیم.ایران بعضا محصولات نفتی بدون کیفیت بالا و مواد خوراکی تاریخ انقضا گذشته به افغانستان صادر کرده است و اگر شیوه تبادلات بازرگانی میان ایران و افغانستان به این طریق ادامه داشته باشد به روابط تجاری ایران و افغانستان صدمه می‌زند ضمن اینکه این روند به نام کالای ایرانی نیز خدشه وارد خواهد کرد.وی در ادامه سخنانش به نیاز افغانستان به کمک ایران در زمینه تامین آب و برق اشاره کرد و گفت: افغانستان در این حوزه‌ها مشکلات فراوانی دارد.
پتانسیل جغرافیایی سرمایه‌گذاری در منطقه
همچنین در این نشست، محمد مهدی مروج الشریعه به ایراد سخنانی پرداخت و گفت: ولایت فراه یکی از بزرگ‌ترین کانون‌های تجاری و تاجر پرور افغانستان از زمان‌های خیلی قدیم بوده است. همچنانکه هنوز در نقاطی از استان خراسان، تجاری به نام فراهی حضور دارند که مربوط به زمان‌های خیلی قدیم هستند. این نشان می‌دهد ولایت فراه یکی از مراکز بزرگ و یکی از کانون‌های اصلی تجارت و تاجرپروری در عرصه تجارت جهانی است و ما این موضوع را برای توسعه و گسترش مبادلات تجاری استان خراسان‌جنوبی و ولایت فراه مغتنم می‌شماریم.
وی درباره ویژگی‌های استان خراسان‌جنوبی چنین توضیح داد: این استان در مرکز محور ترانزیت شرق کشور واقع شده، ترانزیت شرقی که یک سر آن منتهی‌الیه جنوب شرق ایران (بندر چابهار) و یک سر دیگر این کریدور شمال- جنوب ترانزیت، منتهی‌الیه شمال شرق جمهوری اسلامی ایران، یعنی منطقه ویژه اقتصادی و شهرستان سرخس است. در این فاصله ۱۸۰۰ کیلومتری داشته‌های مهمی وجود دارد که برای تک تک تجار ایرانی و افغانستانی فرصت دیگری برای توسعه مبادلات تجاری است.استاندار خراسان‌جنوبی اضافه کرد: در محور یاد شده ۵/ ۱۰ میلیون نفر ساکن هستند، بیش از ۷۶۸۰ واحد صنعتی و معدنی فعال هستند و به‌صورت پویا محصولات را برای مصارف داخل، کشورهای همسایه و کشورهای دوردست تولید می‌کنند.
وی هچنین به محور ترانزیت چابهار به سرخس که خراسان‌جنوبی در مرکز آن قرار گرفته اشاره و بیان کرد: این مورد یکی از مهم‌ترین مواردی است که می‌تواند برای همکاری‌های مشترک تجار ایرانی و افغانستانی حائز اهمیت باشد و پایه‌ای برای تولیدات مشترک به وسیله شرکت‌های مشترک سرمایه‌گذاری برای صادرات به کشورهای اطراف به حساب می‌آید خصوصا کشورهایی که در پهنه جهان اسلام می‌توانند هدف صادراتی قرار بگیرند.مروج‌الشریعه در ادامه سخنانش گفت: در بخش حمل‌و‌نقل امکان تشکیل شرکت‌های مشترک سرمایه‌گذاری وجود دارد. شرکت‌های مشترک در تامین منابع مالی و سرمایه‌گذاری، شرکت‌های مشترک در حوزههای تولید و خصوصا تولیدات دانش‌بنیان، از مواردی هستند که می‌توانند گسترش پیدا کنند.
او به ظرفیت افغانستان در حوزه همکاری‌های مشترک به وسیله تولیدات دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت: در ولایات افغانستان خصوصا در «نوار غرب افغانستان و خراسان جنوبی» ظرفیت‌های دانشگاهی قابل‌توجهی وجود دارد. آن منطقه دانشگاه‌های متعددی با اشتغال به تحصیل بیش از ۵۰ هزار دانشجو در سطوح عالی تحصیلات تکمیلی دارد و به این ترتیب ظرفیت مناسبی را برای همکاری شرکت‌های دانش بنیان به وجود می‌آورد.استاندار خراسان تاکید کرد: باید برای کارهای مشترک پایه‌گذاری صورت گیرد. به این ترتیب که شرکت‌های سرمایه‌گذاری مشترک ایجاد کرده و بتوانیم تاثیرگذاری خود را خصوصا در کشورهای همجوار به وسیله شرکت‌های مشترک ایرانی-افغان افزایش دهیم که قطعا برای توسعه مبادلات دو کشور و دو استان بسیار مهم است. وی ادامه داد: اکنون فرودگاه بین‌المللی مشهد و بیرجند رو به توسعه است.
باید به سمتی برویم که امکان تجارت هوایی برای ارسال برخی کالاها به مقاصد دوردست فراهم شود. همین موضوع می‌تواند به‌عنوان زیرساخت مناسب حمل و نقل برای تجاری که علاقه‌مند به صادرات هوایی هستند مورد تاکید قرار گیرد. او درباره ظرفیت‌های استانی استان خراسان‌جنوبی گفت: این استان در مسیر بزرگراه‌های آسیایی قرار داشته و فرصت مناسبی برای کشورهای همجوار و دوردست است. این استان در مسیر ترابری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی قرار دارد و می‌تواند پل مهمی بین چابهار-بیرجند-سرخس باشد. با توجه به اینکه در این استان سه فرودگاه بین‌المللی قرار دارد همین موضوع پایه‌ای است برای تجارت از طریق ترابری هوایی.
پنج ظرفیت سرمایه‌گذاری در خراسان جنوبی
وی در ادامه محورهای اساسی توسعه استان خراسان‌جنوبی را معرفی کرد و گفت: در ۵ بخش اساسی امکان همکاری مشترک وجود دارد. ابتدا تولید انرژی‌های تجدیدپذیر. این پتانسیل مخصوصا با توجه به شرایطی که در ولایت فراه و مخصوصا در استان خراسان‌جنوبی وجود دارد، قابل‌توجه است. به این ترتیب که می‌توان با استقرار پنل‌های خورشیدی، استفاده از انرژی خورشید برای تامین انرژی و برق مورد نیاز اقدام کرد. اکنون سرمایه‌گذاران چینی این استان را برای تولید انرژی برق مناسب با شرایط استفاده از انرژی خورشیدی و قیمت مناسب هدف‌گیری کرده‌اند. به این ترتیب با توجه به شرایطی که این استان از نظر شدت تابش، میزان تابش و فراوانی روزهای آفتابی دارد، برق مورد نیاز خودشان را تامین می‌کنند.مروج‌الشریعه به معادن، به‌عنوان یکی دیگر از پتانسیل‌های استان خراسان‌جنوبی اشاره کرد و گفت: در حوزههای مختلفی مانند فلزات یا عناصر کمیاب و نادر، سنگ‌های ساختمانی که در ایران، دنیا و کشورهای منطقه نمونه‌های زیبایی را مشاهده می‌کنید، خاستگاه اصلی آن استان خراسان‌جنوبی است. او تولیدات کشاورزی را یکی دیگر از پتانسیل‌های دو کشور برای گسترش همکاری معرفی کرد و گفت: در استان خراسان‌جنوبی برخی از این محصولات با برند جهانی ثبت شده است، اعم از زعفران، عناب و زرشک.
استاندار خراسان‌جنوبی اضافه کرد: از تولیدات صنایع بزرگ استان هم در حوزه تجارت و هم در حوزه تولیدات انحصاری و مخصوصا سفارش‌های ویژه‌ای که برای کشور افغانستان قابل طرح است می‌توان به سیمان اشاره کرد. یکی دیگر از این محصولات انواع کاشی است. امروزه خراسان‌جنوبی با داشتن کارخانه‌های بزرگ تولیدی کاشی در طرح‌های مختلف زبانزد است. مورد بعدی لاستیک خودرو است که اینها نمونه‌ای از انواع محصولات صنایع بزرگ استان است. وی به صنایع‌دستی خراسان‌جنوبی به‌عنوان یکی از بهترین و مهم‌ترین پتانسیل‌های استان اشاره کرد و گفت: اگر قرار باشد بتوانیم امتیازات این دو استان هم‌مرز و مجاور را به دنیا اثبات کنیم، همکاری در حوزه صنایع‌دستی برای معرفی محصولات صنایع دستی هر دو منطقه با تشکیل شرکت‌های مشترک و تولیدات مشترک بهترین پشتوانه برای انجام کارهای بازرگانی و بازاریابی‌های جهانی است.
همچنین ظرفیت گردشگری نیز مورد توجه استاندار خراسان‌جنوبی بود همچنانکه درباره آن توضیح داد: می‌توان توریست‌های مختلف فرهنگی را از اقصی نقاط جهان و به‌خصوص اروپا جذب کرد. خصوصا این فرصتی بسیار بزرگ برای دو استان همجوار است که با تشکیل همان شرکت‌های بزرگ گردشگری از این ظرفیت‌ها به‌صورت مشترک استفاده کنند. محمود افخمی سرکنسول ایران در هرات در سخنانی براساس نص صریح قانون اساسی، بر ارتباط و تعامل سازنده با تمامی کشورهای اسلامی، به‌ویژه کشورهای همسایه تاکید کرد و گفت: افغانستان این ظرفیت را دارد که به‌عنوان‌های مختلفی چون کشوری اسلامی، همسایه، هم‌فرهنگ و دوست و همراه ایران همیشه از ظرفیت‌های جمهوری اسلامی استفاده کند، در ۴ دهه گذشته ایران توانسته است همراه و همکار خوبی برای مردم افغانستان باشد. وی ادامه داد: تعامل خوب و سازنده میان دو کشور در جریان است، رفت‌و‌آمدهای پی‌در‌پی هیات‌های مختلف در سطوح عالی نشانگر این عزم و علاقه طرفین برای تعاملات بیشتر است. کمیته‌های پنج‌گانه بین دو کشور در بحث‌های کلان در حال فعالیت هستند و ما امیدواریم در آینده نزدیک شاهد امضای «پیمان‌نامه راهبردی» بین دو کشور باشیم و بر اساس آن پیمان، بتوانیم فعالیت‌هایمان را گسترش دهیم.
ارسال نظر