ارزیابی بیومکانیکی: آنالیز کف پا در حالات مختلف و تشخیص علت درد

ارزیابی بیومکانیکی به تجزیه و تحلیل پا، اندام تحتانی و به طور کلی بدن، در موقعیت‌های مختلف و در طی فعالیت‌های مختلف گفته می‌شود. این موارد می‌تواند شامل تحمل وزن، تحمل بدون وزن، راه رفتن / دویدن باشد.

 دلیل این امر این است که پا به تنهایی به عنوان یک واحد مستقل کار نمی‌کند، بلکه با لگن، پا و زانو در ارتباط است و در نتیجه اگر مشکلی برای یکی از این اندام‌ها اتفاق بیفتد، ممکن است بر اندام‌های دیگر نیز تأثیر بگذارد. ارزیابی بیومکانیکی به این رابطه نگاه می‌کند و نتیجه می‌گیرد که آیا درد در یک منطقه به دلیل ضعف یا مشکلات ساختاری در منطقه دیگر است یا خیر. پس از ارزیابی بیومکانیکی، پزشک متخصص قلب و عروق شما می‌تواند مشکل شما را تشخیص دهد و درمان مناسب آن را برای شما برنامه‌ریزی کند.

چه کسی باید تحت ارزیابی بیومکانیکی قرار بگیرد و انتظار نتیجه داشته باشد

به نقل از متخصص عروق پا گذشته از موارد ذکر شده در بالا، ارزیابی بیومکانیکی می‌تواند برای موارد زیر نیز توصیه شود:

• افرادی که از دردهای مختلف در اندام تحتانی خود رنج می‌برند. دردهایی که باید به طور دائمی و طولانی مدت درمان شوند. نمونه‌هایی از این بیماری‌ها عبارتند از: درد در پاشنه پا، درد قوس کف پا، و تاندونیت آشیل، و همچنین درد پا، زانو و کمر. این ارزیابی‌ها به ویژه برای دردهایی که علت آشکاری ندارند مفید است.

• ورزشکارانی که در اثر ورزش صدمه دیده‌اند. ارزیابی بیومکانیکی در اینگونه موارد می‌تواند به ایجاد یک برنامه توانبخشی مناسب برای رفع مشکل و بهبودی صدمات کمک کند. این ارزیابی همچنین می‌تواند در مورد ورزشکارانی انجام شود که صرف نظر از اینکه آسیب دیده‌اند یا خیر، می‌خواهند عملکرد خود را بهبود بخشند.

• کسانی که با کف پای صاف یا قوس‌ بلند کف پا متولد شده‌اند. این وضعیت به دلیل توزیع نادرست وزن و وضعیت پایداری نامناسب، باعث ایجاد درد و ناراحتی در فرد می‌شود. افراد مبتلا به کف پای صاف به احتمال زیاد دچار ناهنجاری‌هایی مانند پینه پا و انگشت چکشی خواهد شد. کودکان مبتلا به این ناهنجاری‌ها می‌توانند از مداخله و درمان زودهنگام برای جلوگیری از اختلال هماهنگی رشد و اصلاح نواقص وضعیت قرارگیری در بزرگسالی بهره‌مند شوند.

• نتایج حاصل از ارزیابی بیومکانیکی فاکتورهای مختلفی را شامل می‌شود. این موارد شامل سن بیمار، دامنه حرکات او، مشاغل یا ورزش‌هایی که بیمار انجام می‌دهد، هم ترازی وضعیت بدن، و حتی استعداد ژنتیکی برای ناهنجاری‌ها یا بدشکلی‌های فیزیکی خاص است. این نتایج می‌تواند منبع درد یا علت هرگونه آسیب مربوط به اندام‌ها را مشخص کند. کسانی که از درد پا رنج می‌برند نیز می‌توانند از نتایج ارزیابی بیومکانیکی استفاده کنند تا ارتزهای پا مطابق با نیازشان تنظیم شود.

ورزشکاران و مربیان آن‌ها معمولاً نتایج حاصل از ارزیابی بیومکانیکی را در تمرینات خود تلفیق می‌کنند تا به بهترین عملکرد در مسابقات واقعی دست یابند.

ارزیابی بیومکانیکی چیست؟

به نقل از متخصص کایروپراکتیک هنگامی که یک پزشک متخصص پا تصمیم به انجام ارزیابی بیومکانیکی می‌گیرد، بیمار را در حالت نشسته، ایستاده و هنگام راه رفتن (حرکت) بررسی می‌کند. این ارزیابی‌ها ممکن است در هر دو حالت پابرهنه و با کفش انجام شود. پزشک متخصص پا قدرت عضلانی، دامنه حرکت در هر مفصل و زوایای مختلف جلو و عقب پا را نسبت به یکدیگر و ساق پا ارزیابی خواهد کرد. تجزیه و تحلیل راه رفتن ممکن است با ضبط فیلم بر روی تردمیل انجام شود تا این روابط را هنگام راه رفتن و در برخی موارد در حال اجرا ارزیابی کند. پس از ارزیابی کامل، پزشک معالج تشخیص می‌دهد که چه درمان دیگری برای بیمار لازم است. این درمان ممکن است شامل تجویز ارتزها / کفی‌ها یا تمرین‌های کششی یا حرمات ورزشی تقویت کننده خاص باشد.

ارزیابی کامل بیومکانیکی

ارزیابی بیومکانیکی حدود 1 ساعت و ربع طول می‌کشد. این کار توسط یک پزشک متخصص پای واجد شرایط انجام می‌شود. برای ارزیابی بیومکانیکی شما باید یک شلوارک کوتاه بپوشید تا پزشکان بتوانند زانوهای شما را ببینند و به معاینه بهتر کمک کند.

ارزیابی دو بخش دارد. پزشکان اندازه گیری‌های مختلف مختلفی را از شما انجام می‌دهند. این اندازه‌گیری‌ها در دو حالت دراز کشیده و ایستاده انجام می‌شوند (ارزیابی استاتیک). پزشکان به طور معمول از شما در حال قدم زدن (یا دویدن) بر روی تردمیل فیلم می‌گیرند تا بتوانند آنچه را که در طول راه رفتن اتفاق می‌افتد ارزیابی کنند که به آن "تحلیل فیلم راه رفتن" (ارزیابی پویا) گفته می‌شود.

• ارزیابی استاتیک: معاینه آناتومیکی بدون تحمل وزن، تست عضلات، ارزیابی وضعیت تحمل اندام تحتانی وزن.

• ارزیابی پویا: تجزیه و تحلیل فیلم راه رفتن و / یا تجزیه و تحلیل صفحه فشار.

متخصصین پا با شناسایی و بهبود بیومکانیک شما، به شما کمک می‌کنند تا به تمرینات یا ورزش‌های انتخابی خود برگردید، عملکرد ورزشی خود را به حداکثر برسانید و از همه مهمتر، خطر عود مجدد مشکلتان را به حداقل برسانید.

تجزیه و تحلیل حرکت

زمانی که بیومکانیک شما در حال حرکت است، با استفاده از نرم افزار تحلیل راه رفتن بسیار مؤثر و با استفاده از یک تردمیل برای تماشای الگوی منحصر به فرد راه رفتن شما، مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرید.

دوربین دیجیتال امکان تجزیه و تحلیل راه رفتن شما با مکث فیلم در نقاط خاص در چرخه راه رفتن شما را فراهم می‌کند. پزشک متخصص پای شما درجه باز شدن کف پا در هنگام تماس، درجه افتادگی در هنگام ایستادن، زمان پرونیشن (حرکت پا به سمت داخل هنگام راه رفتن) و درجه باز شدن مجدد انگشتان پا را تحلیل خواهد کرد. این اطلاعات در تعیین عوامل ایجاد کننده در آسیب خاص شما بسیار مهم است.

این علل معمولاً ترکیبی از عواملی مانند انعطاف‌پذیری ضعیف، استحکام و ناهنجاری پا یا پایین پا است. از اطلاعات به دست آمده در این جلسه، پزشک شما قادر به تهیه یک برنامه درمانی کامل برای درمان آسیب‌های شما خواهد بود. این برنامه درمانی ممکن است موارد زیر را شامل شود:

• ارتز درمانی: کفی‌های سفارشی ساخته شده برای اصلاح بیومکانیک غیر طبیعی پا به منظور کاهش کشش و فشار در مناطق آسیب‌دیده و تصحیح وضعیت استقرار.

• ESWT- درمان با امواج صوتی طراحی شده برای بهبود سریع بافت آسیب‌دیده و شل شدن عضلاتی که به صورت مزمن سفت شده‌اند.

• تمرینات انعطاف‌پذیری: کشش‌های مختلفی برای عضله گاستروکنمیوس / ساق پا، سولئوس و تمام عضلات ساق پا، لگن یا کمر که به نظر می رسد سفت شده باشد، انجام می‌شود.

• تمرینات قدرتی: حرکت خمیدگی به عقب یا دورسی فلکسیون، پلانتار فلکسیون، تمرینات برعکس و وارونگی با استفاده از نوارهای مقاومت و تمرینات زنجیره حرکتی بسته پلانتار فلکسیون ایستاده، با وارونگی و وارونگی استاتیک.

• تمرینات پایداری هسته‌ای: گود کردن حفره شکمی برای بهبود کنترل و وضعیت کمر، کج کردن لگن در حالت ایستاده برای بهبود توانایی عضلات گلوتئال تا سطح لگن در مرحله نوسان ثابت بماند.

پزشک شما همچنین به شما در تصمیم‌گیری برای انتخاب کفش مناسب تمرین کمک می‌کند تا کفش‌هایی را که متناسب با نوع و مشکل خاص پای شما در نظر گرفته شده است، با بررسی کارایی کفش با استفاده از دوربین دیجیتال انتخا کنید.

پودیاتری یا تخصص پا طب مدرن ورزشی است که باید نیازهای بیمار را بشناسد و بر این اساس برنامه توانبخشی مناسب فرد را تهیه کند تا یک برنامه درمانی منحصر به فرد ارائه دهد و به همه مشکلات بیومکانیکی شما رسیدگی کند.

بعد از ارزیابی بیومکانیکی به چه نوع درمانی نیاز دارم؟

بسته به نتایج ارزیابی بیومکانیکی شما، انواع مختلفی از درمان‌های توصیه شده وجود دارد. در مورد افرادی که مکانیک پای ساختاری خوبی دارند، پزشک متخصص اطفال پوشیدن بهترین و مناسب‌ترین کفش را توصیه می‌کند تا خطر ابتلا به مشکلات پا را کاهش دهد. تغییرات ساده مانند پوشیدن کفش‌های ورزشی که برای راه رفتن طراحی شده‌اند یا استفاده ازکفی‌های مناسب می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

اگر پزشک متخصص اطفال معتقد باشد که مکانیک شما می‌تواند در آسیب یا درد شما نقش داشته باشد، کفی‌ها یا ارتزهای سفارشی برای شما تجویز خواهد کرد.

گاهی پزشکان متخصص پا برای بهره‌گیری از تمرینات ورزشی جهت تقویت قدرت عضلات یا افزایش انعطاف‌پذیری، بیماران را به فیزیوتراپیست ارجاع می‌دهند. همچنین ممکن است مراجعه به متخصص پوکی استخوان، پزشک ورزشی و روماتولوژیست نیز ضروری باشد. همچنین ممکن است بیمار برای تصویربرداری از قبیل اشعه X ، اسکن MRI یا سی تی اسکن ارجاع شود.

پزشکان و جراحان با کار کردن در کنار یکدیگر می‌توانند اطمینان حاصل کنند که روش‌های درمانی محافظه کارانه برای بیمار انجام شده، و در صورت لزوم می‌توانند از درمان‌های جراحی نیز  استفاده کنند.

نتایج چیست؟

تعادل پا: footBalance

چرخش بیش از حد پا به داخل (سوپیناسیون بیش از حد): Excessive Supination

پرونیشن بیش از حد: Overpronation

وقتی ایستاده‌ایم، راه می‌رویم یا می‌دویم بدن ما باید با این ناهنجاری‌ها مقابله و آن را جبران کند. این امر موجب می‌شود که ساختارهایی مانند عضلات، مفاصل، رباط‌ها، و تاندون‌ها تحت فشارهای بی‌رویه قرار بگیرند زیرا این ساختارها با روشی غیرعادی و بدی شروع به کار می‌کند و با گذشت زمان ساختارها ملتهب یا آسیب‌دیده خواهند شد.

ارزیابی بیومکانیکی درواقع بررسی عملکرد اندام تحتانی شما است که به دنبال یافتن ناهنجاری‌های شما و درمان آن است. پزشکان می‌توانند دلایل اصلی درد پاشنه پا، درد زانو و حتی درد کمر را از نزدیک مورد بررسی قرار دهند.

هنگامی که پزشکان دلایل مشکلات شما را شناسایی کردند، می‌توانند یک برنامه درمانی متناسب برای بهبود علائم شما تهیه کنند. این برنامه درمانی ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را شامل شود:

• تمریناتی برای کشش یا تقویت ماهیچه‌ها

• ارتزها - وسایل مخصوص ساخته شده برای قرار دادن در داخل کفش برای کنترل، اصلاح مجدد ناهنجاری‌ها.

• کفش مناسب

• در صورت نیاز به مشاوره بیشتر متخصص، به سایر اعضای تیم مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید.

فواید ارزیابی بیومکانیکی چیست؟

ارزیابی بیومکانیکی به دلایل زیادی می‌تواند مفید باشد و منجر به موارد زیر شود؛

• کاهش سطح درد
• وضعیت بهتر
• پیشگیری از آسیب بیشتر
• افزایش قدرت عضلات
• راه رفتن کارآمدتر
• دامنه حرکتی بیشتر

خطرات و عوارض احتمالی

افرادی که تحت ارزیابی بیومکانیکی قرار می‌گیرند ممکن است بعد از جلسه احساس خستگی کنند. تشخیص نادرست می‌تواند منجر به درمان نادرست و باعث تشدید درد و مشکلات بیشتر می‌شود.