آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
ناصرالدین شاه شکارچی
مطالعات تاریخی بیانگر این نکته است که شکار حیوانات به دست حکومتگران در ایران پیشینهای طولانی دارد و از ابتدای ورود آریاییها به فلات ایران رواج داشته است. با بررسیهایی که نگارنده نسبت به اسناد دوره قاجار و بهخصوص ناصرالدینشاه بهعمل آورده است، ناصرالدین شاه را سخت دلباخته شکار و پرسه در دشت و دمن یافته، که هیچ فرصتی را برای شکار از دست نمیدهد و در این وادی هرگز خستگی بر او مستولی نمیشود و گاهی چنان دچار خوی درندگی خود میشود که بدون هیچ دلیل یا فایدهای دستور میدهد کمر کفتار بیچاره را دو نیم کنند و از فوران خون او دلشاد میشود، یا دستور میدهد که روده و جگر پلنگ شکارشده را درآورده ونمایش دهند، اینگونه موارد و نمونههای فراوانی از این دست را خود ناصرالدین شاه در خاطرات روزانهاش قلمی کرده است-…
-
تلاش مصدق برای کمک به قوام
پس از رویدادهای خونین 30 تیر که به کنارهگیری قوام و بازگشت مصدق به نخستوزیری انجامید، به پیشنهاد و پیشگامی مظفر بقایی و شمس قناتآبادی مجلس شورای ملی در روز ١٢ مرداد ۱۳۳۱، لایحه ضبط اموال قوام را با رای بیش از 90 درصد نمایندگان تصویب کرد. مصدق با این لایحه(طرح) مخالف بود و در دادگاه نظامی پس از ٢٨ مرداد نیز همین را گفته بود: «نه با این قانون [بخشودگی خلیل طهماسبی] و نه با قانونی که راجع به ضبط املاک قوام از مجلس گذشت، هیچکدام موافق نبودم. چون این دو قانون بر خلاف اصول و تجزیه و تفکیک قوای ثلاثه از مجلس گذشته بود و یکی از جهات مخالفت بعضی اعضای جبهه ملی [بقایی، کاشانی، مکی و همفکرانشان] با من روی همین اصل بود.
-
روز استقلال هند از بریتانیا
15 اوت سال ۱۹۴۷ هند پس از قرنها استعمار اعلام استقلال کرد. در ۲۸ اوت همان سال کمیته تدوین، پیش نویس قانون اساسی دائمی را با ریاست دکتر آمبدکار تصویب کرد. جنبش استقلالطلبی در شبهقاره هند در سالهای دهه 1930 میلادی اوج گرفت و طی سالهای جنگ دوم جهانی قدرت بیشتری یافت. این امر انگلیسیها را وادار کرد که بلافاصله بعد از پایان جنگ، آمادگی خود را برای اعطای استقلال به این کشور اعلام کنند. ولی آنان در عین حال با ایجاد اختلاف بین رهبران هندو و مسلمان از تحقق یافتن این امر جلوگیری میکردند.
-
استقلال اندونزی
15 اوت سال 1945 دکتر احمد سوکارنو (1970 - 1901) بلافاصله پس از اعلام پایان جنگ دوم در خاور دور، با تاسیس یک دولت موقت، استقلال وطنش را اعلام کرد و آن مجمع الجزایر را جمهوری اندونزی خواند و با سلاحهایی که ژاپنیها در اختیار وی قرار داده بودند، دست به ایجاد یک ارتش انقلابی زد تا مانع بازگشت هلندیهای استعمارگر شود. نیروهای ژاپنی پس از دریافت دستور پایان جنگ، در اندونزی سلاح های خود را به سوکارنو داده بودند. اندونزی از جمله مناطق اشغالی ژاپن در جریان جنگجهانی دوم بود.
-
گاندی، استقلال هند و مساله عدم خشونت
گاندی در مقام رهبر استقلال هند گفته است: «چیز تازهای ندارم که به جهانیان یاد بدهم. حق و ملایمت مانند جبال دنیا قدیمند. » توسعه اندیشه عدم خشونت(آهیمسا) دستاورد گرانبهایی است که جهان جدید آن را به گاندی مدیون است. عدم خشونت شاید از مهمترین ارکان اندیشه گاندی باشد که در ترکیب با اندیشههای حقیقت، استقلال، آزادی، برابری و. . . ساختمان اندیشه او را شکل میدهد. گاندی در طول عمر خویش پیشتاز رهبری هشت مبارزه سخت و بیوقفه بود. این مبارزهها عبارتند از: مبارزه علیه نژادپرستی، علیه استعمار، علیه نظام کاستی و طبقاتی، علیه استثمار اقتصادی، علیه تحقیر زنان، علیه برتری مذهبی و قومی، مبارزه در راه ایجاد مشارکت دموکراتیک مردمی و مبارزه عاری از خشونت برای ایجاد دگرگونیهای اجتماعی و سیاسی.
-
یادداشت مورخ 31 مارس 1953
از میان حدود هزار صفحه اسناد سیا درخصوص کودتای ۲۸ مرداد، یکی یادداشت دفتر اطلاعات و تحقیقات وزارت خارجه آمریکا است. این یادداشت در ۳۱ مارس ۱۹۵۳ تهیه شده که حدود ۵ ماه قبل از کودتا است و بیشتر به ارزیابی آیتالله کاشانی اختصاص دارد. در این یادداشت آمده که کاشانی نزدیکترین رقیب برای گرفتن قدرت از مصدق است. نکته دیگر در این سند این است که میگوید کاشانی هم «مثل مصدق» فرصتطلب است اما مصدق بیش از کاشانی به ارزشهای لیبرال غربی معتقد است. یادداشت مزبور بر سابقه مخالفت آیتالله کاشانی با انگلیسیها تاکید داشته و بخشی را به این موضوع اختصاص داده است.
-
نگاه آمریکاییها به امینی
آمریکاییها به این جمعبندی رسیده بودند که امینی هم میخواهد و هم میتواند کشور را سر و سامان دهد تا خطر کمونیسم مرتفع شود. او نیز وقتی نخستوزیر شد با جمعآوری کابینهاش که غالبا تفکرات ضدکمونیستی داشتند ثابت کرد قادر است اصلاحات مورد نظر را نیز اجرا کند. مثلا امینی نورالدین الموتی را بهعنوان وزیر دادگستری معرفی کرد. من تا حدی در جریان این انتخاب بودم. وقتی وثوقالدوله فوت کرد همسر امینی [بتول وثوق] از جمله ارث بران وثوقالدوله بود. الموتی بهعنوان سرپرست اموال وثوق تعیین شد تا کار تقسیم ارث را انجام دهد و او نیز در نهایت درستی و دقت این کار را انجام داد و امینی به واسطه صداقت و درستی الموتی او را بهعنوان وزیر دادگستری انتخاب کرد.
-
گفتهها - ۲۴ مرداد ۹۶
یکی دیگر از تحولات مهم دوره پهلوی لباس است. رضاشاه مصمم بود که لباس باید عوض شود و همه ایرانیها باید یک لباس بپوشند و کلاه پهلوی را با اجبار به سر مردها میگذارند و کت و شلوار به تن آنها میکنند. یکی از کسانی که فوری لباسش را عوض نمیکند، مخبرالسلطنه هدایت است که رضاشاه در اینباره به او تذکر میدهد. اعلان در روزنامه برای تبلیغ این لباس جدید و کلاه پهلوی بسیار است. مثلا جشن عمومی صنف قصابها به افتخار لباس متحدالشکل در مهرماه اعلام شد. همچنین جشن باشکوهی هم در شاهعبدالعظیم به افتخار کلاه و لباس منعقد میشود.