العبادی در پارلمان: از قدرت کنارهگیری نمیکنم
خودیها علیه نخستوزیر
گروه جهان: ثانیهها به شماره افتاده است. نیروهای عراقی اعم از ارتش و نیروهای داوطلب مردمی در حال آمادهسازی برای بازپسگیری الرمادی هستند؛ شهری که سقوط آن ضربهای بر اعتبار حیدر العبادی، نخستوزیر وارد کرده است. برخی منابع عراقی اعلام کردهاند که امروز چهارشنبه عملیات سراسری برای آزادسازی الرمادی و تمامی استان الانبار آغاز میشود. سازمان ملل میگوید تسخیر این شهر به دست داعش باعث فرار ۲۵ هزار تن شده است. به گزارش نیویورکتایمز، دولت آمریکا از رهبران عراق خواسته تا نیروهای داوطلب مردمی را وارد کارزار مبارزه با داعش نکند، اما حیدر العبادی میگوید: ترکیب حمله هوایی آمریکا و نیروهای داوطلب مردمی میتواند داعش را عقب براند.
گروه جهان: ثانیهها به شماره افتاده است. نیروهای عراقی اعم از ارتش و نیروهای داوطلب مردمی در حال آمادهسازی برای بازپسگیری الرمادی هستند؛ شهری که سقوط آن ضربهای بر اعتبار حیدر العبادی، نخستوزیر وارد کرده است. برخی منابع عراقی اعلام کردهاند که امروز چهارشنبه عملیات سراسری برای آزادسازی الرمادی و تمامی استان الانبار آغاز میشود. سازمان ملل میگوید تسخیر این شهر به دست داعش باعث فرار ۲۵ هزار تن شده است. به گزارش نیویورکتایمز، دولت آمریکا از رهبران عراق خواسته تا نیروهای داوطلب مردمی را وارد کارزار مبارزه با داعش نکند، اما حیدر العبادی میگوید: ترکیب حمله هوایی آمریکا و نیروهای داوطلب مردمی میتواند داعش را عقب براند. با این حال کارشناسان میگویند ناقوس خطر برای برکناری العبادی به صدا در آمده است.
برخی ناظران معتقدند: العبادی با بهکارگیری نیروهای داوطلب مردمی آسیبپذیری خود را بیشتر کرده است. آنها میگویند این نیروها علاوه بر اینکه کارویژه مثبت در راستای آزادسازی شهر دارند اما حضورشان میتواند شکاف فرقهای- قومی میان ساکنان عمدتا سنی تبار الانبار با شیعیان را تشدید کند. از سوی دیگر، نیویورکتایمز مینویسد شکستهای دولت عراق در برخورد با داعش تکرار سناریوی برکناری نوری المالکی را این بار برای العبادی به اذهان متبادر میکند. اگر مالکی در دوران حضور خود در قدرت اهل سنت را حاشیهنشین کرد و در نهایت زمینه کنار گذاشتن خود را فراهم ساخت، اما این بار العبادی در مواجهه با گروهی خشن مانند داعش نتوانسته کاری از پیش ببرد. ناظران احتمال کنار گذاشتن یا کنارهگیری العبادی و مبتلا شدن به سرنوشت مالکی را از نظر دور نداشتهاند.
به گزارش نیویورکتایمز، رقبای العبادی به جای در نظر گرفتن موجودیت عراق، تداوم بقای این کشور در قالبی واحد و تمرکز بر داعش بر مسائلی حاشیهای مانند جنگ شیعی- سنی متمرکز شدهاند. این گزارش مینویسد رقبای سیاسی العبادی او را متهم کردهاند که نخستوزیر به جای پر و بال دادن به شیعیان، به تقویت اهل سنت پرداخته است. به همین دلیل، برخی بر این باورند که ناقوس خطر برای العبادی از سوی مخالفان او به صدا در آمده است.
العبادی با وعده «رهبری جامعالاطراف» به نخستوزیری رسید. او وعده داده بود که با اقلیت اهل سنت عرب و کردها از در آشتی وارد شود. عبادی به وعده خود عمل کرد و به گزارش نیویورکتایمز، در این راستا او به تسلیح قبایل اهل سنت عرب و تعامل با کردها بر سر درآمدهای مشترک نفتی پرداخت.
تحولات الرمادی موضع العبادی را ضعیف و موضع رقبای او را قویتر کرده است. برخی سیاستمداران شیعی به العبادی میتازند چرا که او نتوانسته از پس داعش برآید و انسجام ملی را در عراق به ارمغان آورد. آنها تحولات الانبار را همچون شمشیر داموکلس بر سر او گرفتهاند. برخی از این سیاستمداران العبادی را به ضعف متهم کرده و میگویند ماه گذشته داعش ۱۴۰ سرباز عراقی را سر برید اما نخستوزیر
«دست روی دست گذاشت» ولی بسیاری از دیپلماتهای غربی و مقامهای نظامی در عراق منکر این قضیه بوده و از اساس کشتن این تعداد سرباز عراقی بهصورت یکجا به دست داعش را رد کردهاند.
نیویورکتایمز به نقل از تحلیلگران مینویسد این مسائل باعث تضعیف اقتدار عبادی شده و درخواستهایی هم برای استعفای او مطرح شده است. العبادی با عصبانیت در پارلمان حضور یافت و به رقبای خود گفت: «اگر جرات دارید مرا از قدرت بردارید.» با این حال، داعش، جنگ قدرت در عراق را تشدید کرده است. در واقع، به تعبیر «حنان فتلاوی»، یکی از نمایندگان شیعی پارلمان، حضور داعش در عراق به پارادوکس قدرت در عراق دامن زده است. نیویورکتایمز مینویسد العبادی از منظر ایالاتمتحده و کشورهای غربی بهعنوان رهبری جامعالاطراف نگریسته میشود که توانسته به اهل سنت و کردها نزدیک شود و توازن را میان نیروهای عراقی برقرار کند؛ اما در عرصه داخلی بهعنوان رهبری ضعیف شناخته میشود که قادر به تغییر سرنوشت اندوهناک عراق نیست. فتلاوی میگوید: «این عبارت رهبر جامعالاطراف را فقط از خارجیها میشنوم. او از همان ابتدا ضعیف بود.»
تراژدی سقوط
اگرچه سقوط الرمادی «تراژدی» و «شکست بزرگ» برای ارتش عراق محسوب میشود؛ اما این کشور در مناطقی از شمال و شرق کشور دستاوردهایی داشته است. آرزوی زمینگیر کردن داعش در موصل در شرایط فعلی سرابی بیش نیست. رویترز مینویسد اگرچه برخی از سیاستمداران و چهرههای سنی با اعزام نیروهای مردمی برای آزادسازی الرمادی مخالفند اما اعزام این نیروها به درخواست بومیهای اهل سنت در مناطقی است که از بیکفایتی نیروهای نظامی دولتی به تنگ آمدهاند. این گزارش میافزاید: «این بومیهای قبایل سنی برای دفاع از خود در برابر داعش به نیروهای حشد شعبی متوسل شدهاند.»
به گزارش رویترز، هم اکنون 3 هزار نیروی داوطلب مردمی و 4 هزار نیروی قبایلی اهل سنت دست به کار شدهاند تا مانع پیشروی داعش شوند. حیدر الخویی، نویسنده گزارش رویترز، مینویسد: «همکاری نظامی شیعی- سنی فارغ از حضور نیروهای امنیتی که امیدی به آنها نیست عنصری مهم در این نبرد است. نیروهای قبایلی سنی هم رسما عضوی از نیروهای «حشد شعبی» یا نیروهای داوطلب مردمی هستند. این حضور باعث شده که حشد شعبی یک گروه صرفا شیعه نباشد.» برای آزادسازی الرمادی سناریوهایی پیشبینی شده است: یک سناریو از همکاری استراتژیک و نانوشته ایران و آمریکا سخن به میان میآورد. بر همین اساس، یک حلقه اتصال در این میان وجود دارد که همان نیروهای «حشد شعبی» است. در واقع، کارشناسان معتقدند ایران با سازماندهی نیروهای داوطلب مردمی در قالب نیروی زمینی به پیش خواهد رفت و آمریکا با پشتیبانی هوایی راه را برای پیشروی نیروهای داوطلب و نیروهای ارتش فراهم خواهد ساخت. در واقع، در این سناریو همکاری شیعی- سنی در قالب نیروی زمینی حرف اول را در شکست یا پیروزی میزند. سناریوی دوم این است که میان قبایل سنی و حتی خانوادهها در الانبار یک شکاف بزرگ وجود دارد. در این سناریو، رهبران سنی قبایل به دو گروه موافق و مخالف داعش تقسیم شدهاند که علیه یکدیگر سلاح به دست گرفتهاند. اگر درگیری در الرمادی ادامه یابد این احتمال هست که انتقام قبایل سنی از یکدیگر به درگیری خونینی در این شهر بینجامد و احتمالا عملی شدن سناریوی اول را با دشواری مواجه میکند. سناریوی سوم ممکن است باز هم تکرار اتفاقات ناخوشایند گذشته باشد. در جایی که میان نیروهای داوطلب مردمی سنی- شیعی هماهنگی وجود دارد باز ممکن است ارتش عراق در هنگام ضرورت فرار را بر قرار ترجیح دهد. در این سناریو لازم است در برخی نیروهای ارتش بازنگری شود و برخی کنار گذاشته شوند. در واقع، لشکر دو ستونی عراق متشکل خواهد بود از: نیروهای داوطلب (اعم از شیعه و سنی) و ارتش عراق. در صورت فرار دوباره نیروهایی از ارتش عراق، لشکر مبارزه با داعش تک ستونی شده و احتمال شکست میرود.
سناریوهای داعش
توفانی که داعش در عراق به پا کرده به این زودیها فرو نخواهد نشست. نیویورکتایمز در گزارشی به سناریوهای داعش در هنگام درگیری با نیروهای ارتش عراق و داوطلبان مردمی اشاره کرده است.
این گزارش مینویسد اولین سناریو ممکن است درگیری سنگین نیروهای ارتش با داعش باشد. در این صورت احتمال تفکیک این دو نیرو از یکدیگر دشوار بوده و حملات هوایی را با مانع روبهرو میسازد. در این صورت ممکن است نیروهای آمریکایی وارد نبرد هوایی نشوند. اگر هم نبرد هوایی آمریکا آغاز شود ممکن است تلفات هر دو گروه زیادتر از حد انتظار باشد.
در سناریوی دوم، اریک اشمیت، نویسنده گزارش بر این باور است که نیروهای داعش با خودروهای بمبگذاری شده به استقبال نیروهای دشمن (در اینجا نیروهای ارتش عراق و داوطلبان است) رفته و پس از آن درگیری زمینی آغاز میشود. تک تیراندازهای داعش هم دست بهکار شده ممکن است عرصه را بر نیروهای دشمن تنگ کنند. در سناریوی سوم که وقوع آن «محتمل» است نباید توفان شن را از نظر دور داشت. در واقع، داعش پیشتر و در ماه ژانویه در حمله به کردها در کرکوک خود را در پس این توفانها پنهان میکرد. در واقع، بدی آب و هوا میتواند کارآمدی حملات هوایی از سوی نیروهای آمریکایی و نیروهای زمینی را با مانع روبهرو سازد.
ارسال نظر