راهبرد فائو برای تامین امنیت غذایی یکمیلیون نفر
پروژهها با تمرکز بر بازسازی جنگلها، توسعه شیوههای کشاورزی و دامپروری پایدار، حفاظت از اکوسیستمهای ساحلی و دریایی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای، هم به حفظ محیط زیست کمک میکنند و هم معیشت و امنیت غذایی جوامع محلی را تقویت میکنند. از تانزانیا و جمهوری دموکراتیک کنگو گرفته تا هند، بنگلادش، اوکراین، مکزیک و سنگال، هر پروژه با رویکرد یکپارچه طراحی شده است تا تولید پایدار، بهرهوری منابع و زندگی بهتر را در کنار حفاظت از تنوع زیستی محقق کند.
این برنامهها نمونهای موفق از همکاری سازمانهای بینالمللی با کشورهای عضو برای مقابله با چالشهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی، تخریب زمین و کاهش تنوع زیستی است و نشان میدهد که سرمایهگذاری هدفمند در بخش کشاورزی و اکوسیستمها میتواند اثرات ملموس اقتصادی و اجتماعی برای میلیونها نفر در چهار قاره داشته باشد و مسیر توسعه پایدار را هموار کند. این پروژهها حدود ۴۲۹میلیون دلار منابع مالی تکمیلی را جذب خواهند کرد و مدیریت ۳۰۵ هزار هکتار از مناطق حفاظتشده خشکی و دریایی را بهبود میبخشند. علاوه بر این، بازسازی ۳۱۴ هزار هکتار از چشماندازها، مدیریت ۱.۲میلیون هکتار از زمینهای کشاورزی و کاهش ۸۴.۵میلیون تن انتشار گازهای گلخانهای در برنامه قرار دارد که بیش از یکمیلیون نفر در چهار قاره از آن منتفع خواهند شد.
سرمایهگذاری ۲میلیارد دلاری
از سال ۲۰۰۶، فائو بهعنوان یکی از آژانسهای اجرایی صندوق جهانی محیط زیست نقش کلیدی داشته است؛ صندوقی که چندین منابع مالی چندجانبه را گرد هم آورده تا چالشهای حیاتی محیط زیستی جهان را بهصورت یکپارچه مورد توجه قرار دهد. تاکنون، همکاری فائو و صندوق جهانی محیط زیست (GEF) به ۱۴۲ کشور امکان دسترسی به منابع مالی حیاتی برای راهکارهای پایدار در سیستمهای غذایی و کشاورزی را داده است. با تصویب برنامه کاری جدید در جلسه اخیر شورای صندوق جهانی محیط زیست، حجم کلی سرمایهگذاریهای این همکاری در حمایت از محیط زیست، اقلیم و تنوع زیستی در حوزه کشاورزی و سیستمهای غذایی بیش از ۲میلیارد دلار و منابع تکمیلی آن بیش از۱۴میلیارد دلار شده است.
قو دونگیو، دبیر کل فائو، در این باره گفت: «همکاری ما با صندوق جهانی محیط زیست طی سالها به شکل یکپارچه و موثرتری درآمده و اکنون امکان تحقق چهار هدف کلیدی (تولید بهتر، تغذیه بهتر، محیط زیست بهتر و زندگی بهتر) فراهم شده است، بدون آنکه کسی از آن محروم بماند. آمادهایم تا با کشورهای مختلف همکاری کنیم و دسترسی آنها به منابع حیاتی برای تبدیل سیستمهای غذایی و کشاورزی به فرآیندهای کارآمدتر، فراگیرتر، مقاومتر و پایدارتر را تسهیل کنیم.»
پروژههای تصویبشده
پروژههای تصویبشده با هدف تقویت کشاورزی پایدار و مقاوم در هفت کشور شامل اقدامات متنوعی هستند: در تانزانیا، با سرمایهگذاری ۲.۴میلیون دلاری، برنامههای سیستمهای غذایی یکپارچه گسترش یافته و شالیزار، آبزیپروری و دامپروری در مناطق غربی زنگبار تحت پوشش قرار گرفتهاند. جمهوری دموکراتیک کنگو نیز ۶میلیون دلار برای بازسازی جنگلها و زمینهای کشاورزی تخریبشده در جنگلهای میومبو و ارتقای تنوع زیستی و معیشت محلی هزینه میکند. در بنگلادش، ۹.۲میلیون دلار صرف همکاری با دولت و گروههای محلی برای بازسازی، بهرهبرداری پایدار و حفاظت از تنوع زیستی در سه اکوسیستم حیاتی خواهد شد.
اوکراین با ۵.۴میلیون دلار اقدام به بازسازی و تقویت جنگلها و سیستمهای کشاورزی-جنگلی برای افزایش مقاومت اقلیمی، ارائه خدمات اکوسیستمی و بازسازی سبز پس از جنگ میکند. در هند، دو پروژه با سرمایهگذاریهای ۹.۹و ۸.۸میلیون دلاری دنبال میشوند؛ اولی برای بهبود مدیریت یکپارچه چشمانداز ۲.۹میلیون هکتاری شامل مناطق حفاظتشده، جنگلها و زمینهای کشاورزی در مرکز کشور، محل نصف ذخایر ببرهای هند، و دومی برای کاهش فرسایش زمین و افزایش مقاومت اقلیمی و معیشتی دامداران خرد از طریق بازسازی چشمانداز و مدیریت پایدار زمین. مکزیک با ۸میلیون دلار به توسعه نخستین سیاست ملی دامپروری میپردازد تا برنامهریزی، مشوقها و سرمایهگذاریها برای تولید دام بدون جنگلزدایی و کمانتشار همسو شوند و در سنگال نیز با ۸.۹میلیون دلار مقاومت اقلیمی جوامع ساحلی و اکوسیستمهای دریایی از طریق مدیریت پایدار ماهیگیری، توسعه آبزیپروری و بازسازی اکوسیستمها تقویت خواهد شد.
کارلوس مانوئل رودریگز، رئیس صندوق جهانی محیط زیست در خصوص این پروژهها، گفت: « پروژههای فائو برای کشاورزی مقاوم و پایدار، جاهطلبیها را به عمل تبدیل میکنند. با اولویت دادن به شیوههای پایدار و هماهنگی سیاستها، مقاومت سیستم غذایی افزایش یافته، تنوع زیستی و اکوسیستمها تقویت شده و معیشتها بهبود مییابد.»
سایر پروژههای تصویبشده
بین ژوئن تا دسامبر سال جاری میلادی، پیش از تصویب این هشت پروژه، صندوق جهانی محیط زیست ۱۴ پروژه دیگر به رهبری فائو را با مجموع ۱۹.۷میلیون دلار سرمایهگذاری و ۷۵میلیون دلار منابع تکمیلی تصویب کرده بود که شامل بهبود امنیت آب و مقاومت اقلیمی در آسیای مرکزی، حمایت از اجرای توافق پاریس، ترویج خنثیسازی فرسایش زمین و تحول سیستمهای غذایی در زنجیرههای ارزش کلیدی بود. بهطور جداگانه، ۶میلیون دلار از طریق صندوق چارچوب جهانی تنوع زیستی برای پروژههایی در جزایر کوک، تیمور شرقی و موریس تخصیص یافته است. این پروژهها در نظر دارند گونههای بومی با اهمیت فرهنگی را که در معرض تهدید گونههای مهاجم و تغییرات اقلیمی هستند بازسازی کنند، استفاده پایدار از تنوع زیستی را در سیستمهای غذایی ترویج دهند و اکوسیستمهای ساحلی و دریایی را بازسازی کنند.
به طور کلی، این سرمایهگذاریها به بازسازی بیش از ۱۲ هزار هکتار زمین، بهبود مدیریت ۳۹۳ هزار هکتار از چشماندازها و کاهش ۲۰میلیون تن انتشار گازهای گلخانهای کمک کرده و امنیت غذایی را تقویت و زندگی حدود ۳۵۴ هزار نفر را بهبود خواهد بخشید.
