تجارت بدون محدودیت با اوراسیا

 همچنین رئیس سازمان توسعه‌تجارت در این نشست، از مصوبه سران قوا برای لغو ممنوعیت‌های وارداتی ایران برای اوراسیا خبر داد. مصوبه‌‌‌‌‌‌‌ای که می‌تواند تجارت بدون محدودیت با اوراسیا را به‌دنبال داشته باشد. این منطقه یکی از مناطقی است که بسیاری آن را دروازه ورود ایران به تجارت‌جهانی عنوان می‌کنند. به عقیده این افراد، در شرایطی که ایران دچار انزوای اقتصادی شده، تعامل با اوراسیا می‌تواند ناجی اقتصاد ایران شود.  لغو ممنوعیت‌های وارداتی ایران در تجارت با اوراسیا در حالی از سوی معاون وزیر صمت اعلام‌شده که در روزهای اخیر شاهد لیست جدید کالاهای ممنوع‌الورود به ایران بودیم. سیاست ممنوعیت واردات از سال‌‌‌‌‌‌‌۱۳۹۷ و با وقوع بحران ارزی در دستور کار قرار گرفت و دو گروه کالایی ۴ و ۲۷ که مشمول ممنوعیت واردات هستند، هر‌‌‌‌‌‌‌ساله در این لیست اعلام می‌شوند. امسال این لیست برای گروه ۴ طولانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شده‌است، اما واقعیت این است که ممنوعیت‌های وارداتی نمی‌تواند اهداف تجارت آزاد را محقق کند، از این‌رو با توجه به مذاکرات ایران و اوراسیا برای برقراری تجارت آزاد، گفته می‌شود ممنوعیت‌های وارداتی در تجارت با اوراسیا لغو خواهد شد. خرداد۹۸ تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا با مصوبه مجلس وارد فاز اجرایی شد و در پنج آبان همان سال ‌موافقت‌نامه تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا به امضا رسید ‌تا گامی مهم در عرصه تجارت خارجی ایران و گسترش مبادلات با همسایگان شمالی باشد. بعد از آغاز اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد تنها ۲۰‌قلم کالا می‌توانستند در بخش تعرفه‌ای باقی بمانند و سایر کالاها باید به‌صورت پلکانی و در یک مدت زمان تعیین‌شده از نظام تعرفه‌ای خارج می‌‌‌‌‌‌‌شدند. همچنین در آن برهه گفته می‌شد که باید سالانه بخشی از تعرفه کالاها را به صفر برسانیم. حال به‌نظر می‌رسد قرار است این موضوع بعد از سه سال، به‌طور کامل محقق شود. براساس آمار گمرک ایران، حجم تجارت خارجی بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در پنج‌ماهه سال‌جاری به رقم یک‌میلیارد و ۳۲۶‌میلیون و ۳۹۴‌هزار دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته ۱۵‌درصد رشد داشته است. بیشترین میزان کالاهای صادراتی ایران به اوراسیا در ۵‌ماهه امسال به ترتیب به مقصد کشورهای فدراسیون روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس بود. در این‌‌‌‌‌‌‌ مدت میزان صادرات ایران به فدراسیون‌روسیه ۲۹۱‌میلیون و ۲۲۸‌هزار دلار، ارمنستان ۱۴۴‌میلیون و ۱۰۱‌هزار دلار، قزاقستان ۶۱‌میلیون و ۲۰۶‌هزار دلار، قرقیزستان ۱۸‌میلیون و ۴۲۶‌هزار دلار و بلاروس ۷‌میلیون و ۱۷۸‌هزار دلار بوده است. همچنین در همین مدت واردات ایران از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به حدود ۸۰۴‌میلیون و ۲۵۳‌هزار دلار رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته ۴۳‌درصد رشد داشته است که به ترتیب فدراسیون‌روسیه با ۷۱۵‌میلیون و ۳۶۰‌هزار دلار، قزاقستان ۷۸‌میلیون و ۴۲۳‌هزار دلار، بلاروس ۳‌میلیون و ۸۸۷‌هزار دلار، ارمنستان سه‌میلیون و ۸۶۲‌هزار دلار و قرقیزستان با ۲‌میلیون و ۷۱۹‌هزار دلار اولین تا پنجمین کشور مبدا کالاهای وارداتی ایران بوده‌اند.

افت و خیز تجارت بین ایران و روسیه

نشست همکاری‌های تجاری ایران و فدراسیون‌روسیه با حضور محمد امیرزاده عضو هیات‌نمایندگان اتاق تهران، علیرضا پیمان‌‌‌‌‌‌‌پاک، رئیس سازمان توسعه‌تجارت و رستم ژیگانشین، رئیس بخش بازرگانی سفارت روسیه در ایران برگزار شد. در ابتدای این جلسه، نایب‌‌‌‌‌‌‌رئیس اتاق ایران و عضو هیات‌نمایندگان اتاق تهران طی سخنانی با اشاره به اینکه هموارکردن راه تجارت وظیفه سیاستگذاران و متولیان امر اقتصاد است، گفت: پیشرفت برخی امور نظیر توسعه ترانزیت، نیازمند سرمایه‌گذاری ‌‌‌‌‌‌‌است؛ از طرفی ارزان‌ترین راه مبادلات تجاری آبراه است؛ بنابراین لازم است دولت‌های ایران و روسیه برای افزایش بازده رود ولگا به‌عنوان بستر مبادلات اقتصادی دو کشور سرمایه‌گذاری کرده و با یکدیگر همکاری کنند.

او سپس از ضرورت برقراری خطوط هوایی و همچنین طراحی سیستم مالی برای توسعه مراودات سخن گفت و افزود: روسیه دارای ظرفیت‌های بسیاری برای همکاری‌های اقتصادی است و در مقابل ایران نیز مسیری اطمینان‌‌‌‌‌‌‌بخش برای حمل کالاهای روسی محسوب ‌‌‌‌‌‌‌می‌شود. نکته حائزاهمیت آنکه سیاستگذاران خلیج‌فارس را مرکز ثقل تجارت جهان تلقی می‌کنند؛ از این‌رو روسیه می‌تواند از طریق ایران کالاهای خود را به این منطقه برساند و سپس به نقاط دیگر صادر کند.  در ادامه این نشست، رئیس سازمان توسعه‌تجارت با اشاره به اینکه در گذشته صادرات ایران به روسیه منحصر به محصولات کشاورزی بود، افزود: امروز، بیش از ۶۰‌درصد مراودات در حوزه کالاهای صنعتی است؛ چنانکه دارو از جمله داروهای ضدسرطان در فهرست کالاهای صادراتی به روسیه قرار گرفته و قرار است در حوزه صادرات توربین نیز قراردادهایی منعقد شود. در عین‌‌‌‌‌‌‌حال، قرار است این همکاری‌‌‌‌‌‌‌ها به حوزه‌های دیگر از قبیل تجهیزات صنعتی، صنعت هوایی و کشتی‌‌‌‌‌‌‌سازی هم تسری پیدا کند و در این زمینه توافق‌هایی نیز شکل‌گرفته است.  پیمان‌‌‌‌‌‌‌پاک در ادامه به بر‌گزاری یک رویداد تجاری در مسکو با حضور قطعه‌‌‌‌‌‌‌سازان ایرانی اشاره کرد و گفت: طی سه روز بر‌گزاری این نمایشگاه، به میزان ۷۰۰‌میلیون یورو موافقت‌نامه میان فعالان اقتصادی ایرانی و روسی منعقد شد که اگر ۲۰‌درصد از این رقم نیز به قرارداد منجر شود، دوبرابر صادرات ایران در حوزه قطعه خواهد بود.  او در ادامه به زیرساخت‌های مالی ایجادشده میان دو کشور اشاره کرد و گفت: قرار است صندوق‌هایی ایجاد شود که تسهیلاتی در حد یوزانس و سرمایه‌گذاری، اعتبار خریدار و فروشنده و مشارکت در تولید ارائه کند.  رئیس سازمان توسعه‌تجارت، برقراری تجارت آزاد میان ایران و کشورهای حوزه اوراسیا را نویدبخش آینده‌‌‌‌‌‌‌ای روشن برای تجارت در این منطقه توصیف کرد و گفت: گروه‌های کالایی برای قرارگرفتن در فهرست تجارت آزاد، تقریبا مشخص شده‌اند و مقرر شده که ۹۰‌درصد کد تعرفه‌‌‌‌‌‌‌ها صفر شود. همچنین مصوبه‌‌‌‌‌‌‌ای از سران قوا دریافت کرده‌‌‌‌‌‌‌ایم که ممنوعیت‌های وارداتی ایران برای اوراسیا لغو شود، بنابراین پیش‌بینی ‌‌‌‌‌‌‌می‌شود که فهرست کالاهای مشمول تجارت آزاد میان ایران و اوراسیا اواخر آذرماه میان وزرای این کشورها به امضا برسد.