قطعا دنیای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال یک دنیای هیجان‌‌‌‌‌‌انگیز است که امکان دسترسی به محصولات، برنامه‌‌‌‌‌‌ها و خدمات مالی فوق‌‌‌‌‌‌العاده‌‌‌‌‌‌ای را برای کاربران در سراسر جهان فراهم می‌کند؛ اما دنیای ارزهای دیجیتال، ریسک‌ها و خطراتی هم دارد. آیا می‌توان با به‌کارگیری صنعت بیمه در دنیای ارزهای دیجیتال، از این ریسک‌ها جلوگیری کرد؟ آیا بیمه اتفاق مهم بعدی در این حوزه خواهد بود؟

هک‌های میلیون دلاری ارز دیجیتال

کاربرد بیمه‌‌‌‌‌‌، پوشش خسارت‌‌‌‌‌‌های ناشی از اتفاقات غیرمنتظره است و بیمه ارز دیجیتال نیز تفاوتی با سایر بیمه‌‌‌‌‌‌ها ندارد. بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال هر‌ از گاهی هدف هک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ‌میلیون‌دلاری قرار می‌گیرد که در نتیجه آنها، سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران ‌میلیون‌ها دلار از دست می‌دهند و‌ میلیاردها دلار ضرر به این حوزه وارد می‌شود.

طبق گزارش رویترز، سرقت ۶۱۵‌میلیون دلاری از یک پروژه مرتبط با بازی اکسی‌اینفینیتی و سرقت ۳/ ۲۳میلیون دلاری از رونین که امکان انتقال ارز دیجیتال بین بلاک‌چین‌‌‌‌‌‌های مختلف را فراهم می‌کند، دو نمونه از بزرگ‌ترین حمله‌‌‌‌‌‌های هکری در حوزه ارز‌های دیجیتال هستند. شرکت Chainalysis در گزارش جرائم ارزهای دیجیتال سال‌۲۰۲۲ نوشته است: در سال‌۲۰۲۱، جرائم مرتبط با ارزهای دیجیتال به اوج جدیدی رسید و دریافتی آدرس‌‌‌‌‌‌های غیرقانونی از ۸/ ۷‌میلیارد دلار در سال‌۲۰۲۰ به ۱۴‌میلیارد دلار رسیده است.

تاریخچه بیمه ارز دیجیتال

لویدز لندن (Lloyds of London) اولین شرکتی بود که نوعی از بیمه ارز دیجیتال را با سقف هزار یورو (حدود ۱.۳۵۳دلار) ارائه داد. این شرکت با مشارکت اتحادیه Atrium و شرکت Coincover تشکیل شد تا سرمایه کاربران را در برابر سرقت‌‌‌‌‌‌های مربوط به کیف پول‌های آنلاین محافظت کند. سقف این نوع بیمه پویا است و بر اساس قیمت ارزهای دیجیتال تغییر می‌کند، یعنی حتی در صورت نوسان قیمت‌ها، فرد بیمه شده در ازای ارزش دارایی‌های خود غرامت دریافت خواهد کرد.

اما باید به این نکته توجه کرد که ارزهای دیجیتال هنوز در آمریکا قانونی نیستند و توسط دولت پشتیبانی نمی‌شوند، در نتیجه، ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین، اتریوم و لایت‌کوین، تحت‌پوشش شرکت بیمه سپرده فدرال(FDIC) یا شرکت حمایت از سرمایه‌‌‌‌‌‌گذار اوراق‌بهادار (SIPC) قرار نمی‌گیرند.

آیا دنیای ارز دیجیتال به بیمه نیاز دارد؟

تنها در سال‌۲۰۲۱، بازار ارزهای دیجیتال طی دفعات متعددی مورد حمله‌‌‌‌‌‌های هکری قرار گرفت. در هک پالی‌نتورک ۶۰۰‌میلیون دلار سرمایه از کیف پول‌های اتریوم، BSC و پالیگان به‌سرقت رفت. پروتکل کریم‌فایننس دوبار هک شد و روی هم‌رفته ۱۵۰‌میلیون دلار اتریوم، بیت‌کوین و استیبل‌کوین از دست رفت. در ‌ماه دسامبر نیز هکرها از کیف‌پول‌های اتریوم و BSC حدود ۲۰۰‌میلیون دلار سرقت کردند. سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال سودآور است، اما یک بازار نوسانی ریسک‌های بزرگی هم دارد. قطعا نیاز مبرمی به‌وجود بیمه در این حوزه وجود دارد، اما بیمه‌‌‌‌‌‌نامه‌‌‌‌‌‌ها و حق‌بیمه‌‌‌‌‌‌ بر اساس سوابق تاریخی تعیین می‌شوند. از آنجا ‌که بازار ارزهای دیجیتال هنوز نوظهور است، سوابق تاریخی چندانی ندارد و نوسانی‌بودن آن، کار را بسیار سخت‌‌‌‌‌‌تر می‌کند.

با رشد قیمت بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال، توجه هکر‌‌‌‌‌‌ها به کیف‌پول‌‌‌‌‌‌ها و صرافی‌‌‌‌‌‌های ارز دیجیتال جلب می‌شود. برای مثال، Crypto. com در روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) اعلام کرد که این سایت هک شده و از حساب ۴۰۰ کاربر آن، برداشت‌‌‌‌‌‌های غیرمجاز انجام گرفته است.  در نتیجه این اتفاقات، شرکت لویدز لندن اعلام کرد که از استراتژی‌‌‌‌‌‌های کاهش ریسک مختلف استفاده کرده و کیف‌پول‌های سخت‌افزار‌‌‌‌‌‌ی، کیف‌پول‌های چند امضایی و مسائل امنیتی مربوط به سرورها را تحت‌پوشش قرار خواهد داد. بیمه ارز دیجیتال می‌تواند شکاف‌‌‌‌‌‌های امنیتی این حوزه را پر کرده و از سیستم‌‌‌‌‌‌های آسیب‌‌‌‌‌‌پذیر و پرنوسان محافظت کند.

ضرورت و اهمیت بیمه ارز دیجیتال چیست؟

هدف اصلی بیمه ارز دیجیتال پوشش خسارات در بازار ارزهای دیجیتال است. البته بیمه‌‌‌‌‌‌نامه‌‌‌‌‌‌های ارز دیجیتال در نوع خود منحصربه‌‌‌‌‌‌فرد هستند؛ چون ارزهای دیجیتال قانونی نیستند و عوامل اثرگذار بر آنها با عوامل تاثیرگذار بر سیستم‌‌‌‌‌‌های پرداخت و سرمایه‌گذاری دیگر مثل اوراق‌بهادار، سهام یا حساب‌های بانکی متفاوتند. نوسان‌های قیمتی، هک و کلاهبرداری‌‌‌‌‌‌ها، عوامل اصلی اثرگذار بر بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال هستند.

۱- نوسان‌های قیمتی: ارزهای دیجیتال پرنوسان هستند. بازار ارز دیجیتال ممکن است تنها در یک روز یا در مدت چند‌ماه نوسان‌های شدیدی را تجربه کند. این نوسان‌ها ممکن است به دلایل مختلفی مثل تصمیمات دولت یا توییت یک فرد مشهور مثل ایلان ماسک، رخ دهند. برای مثال، قیمت بیت‌کوین که قدیمی‌‌‌‌‌‌ترین و باارزش‌‌‌‌‌‌ترین ارز دیجیتال است، در روز ۸‌نوامبر۲۰۲۱ (۱۷‌آبان۱۴۰۰) بیش از ۶۷‌هزار دلار بود، درحالی‌که در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲ (۲۴ خرداد ۱۴۰۱)، بیت‌کوین در محدوده ۲۲‌هزار دلار معامله می‌شد که نشان از سقوط ۶۷‌درصدی قیمت بیت‌کوین در طول ۷‌ماه دارد. این نوسان‌ها عمدتا به خاطر نوپا بودن بازار ارزهای دیجیتال است و اکثر اقتصادهای جهان هنوز برای پذیرش آنها در شک و تردید هستند. در هر صورت، نوسان‌ها تنها بخشی از نگرانی‌های سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال است.

۲- هک: یکی از بزرگ‌ترین خطراتی که دنیای ارز دیجیتال را تهدید می‌کند، هک و حمله‌‌‌‌‌‌های هکری است.تاکنون هک‌‌‌‌‌‌های زیادی در صرافی‌‌‌‌‌‌های ارز دیجیتال رخ داده و ‌میلیون‌ها دلار دارایی دیجیتال به‌سرقت رفته است. در سال‌۲۰۲۰، هکرها از صرافی سنگاپوری کوکوین (KuCoin) ۲۰۰‌میلیون دلار ارز دیجیتال را به سرقت بردند. بزرگ‌ترین هک ارز دیجیتال در اوت۲۰۲۱ رخ داد که در آن ۶۱۰‌میلیون دلار سرمایه از پلتفرم غیرمترکز پالی‌نتورک دزدیده شد. البته هکرها در همان ‌ماه بخش زیادی از این سرمایه را به پالی‌نتورک برگرداندند.

۳- کلاهبرداری: در ۳ ژوئن ۲۰۲۲ (۳ فروردین) یک گزارش منتشرشده توسط کمیسیون فدرال تجارت (FTC) نشان داد که از اول ژانویه ۲۰۲۱ (۱۲‌دی ۹۹) تا ۳۱ مارس۲۰۲۲ (۱۱‌فروردین ۱۴۰۱)، بیش از ۴۶‌هزار نفر سرمایه‌‌‌‌‌‌ای بالغ بر یک‌‌میلیارد دلار را در کلاهبرداری‌‌‌‌‌‌های ارز دیجیتال از دست داده‌‌‌‌‌‌اند. FTC متوجه شد که مقدار سرمایه‌‌‌‌‌‌ ازدست‌رفته در این حوزه از هر روش پرداخت دیگری بیشتر است. دولت آمریکا نیز مطلع شد که ۷۰‌درصد از کلاهبرداری‌‌‌‌‌‌ها به بیت‌کوین مربوط بوده است و بیش از نصف کلاهبرداری‌‌‌‌‌‌ها از طریق آگهی، پست یا پیام مخرب در شبکه‌‌‌‌‌‌های اجتماعی انجام گرفته است.

مشکل دیگر برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران ارزهای دیجیتال، ازدست‌رفتن یا فراموش‌کردن کلید خصوصی است که همانند یک رمز عبور عمل می‌کند. از آنجایی‌که امکان بازیابی کلید خصوصی وجود ندارد، فراموش‌کردن آن منجر به ازدست‌رفتن کل سرمایه موجود در حساب می‌شود. اگر کلید خصوصی در یک دستگاه یا سرویسی مثل کیف‌پول (که امکان دسترسی به اینترنت را دارد) ذخیره شده باشد، هکرها می‌توانند این کلیدها را بدزدند.

اکنون که ارزهای دیجیتال در آستانه تبدیل‌شدن به یک روش پرداخت اصلی هستند، این مشکلات هنوز وجود دارند، در نتیجه تقاضای بزرگی برای بیمه ارز دیجیتال وجود دارد که باعث‌شده است برخی از بیمه‌‌‌‌‌‌گران اولین قدم‌‌‌‌‌‌ها را در این زمینه بردارند.

در حال‌حاضر، ارزهای دیجیتال به یک جریان اصلی و محبوب تبدیل شده‌‌‌‌‌‌اند و رشد این صنعت، با افزایش علاقه و سرمایه‌گذاری مردم در دارایی‌های دیجیتال بیشتر و بیشتر خواهد شد. پتانسیل‌های موجود در این صنعت قانون‌گذاری‌نشده، تقریبا نامحدود‌‌‌‌‌‌ است و این باعث می‌شود که صنعت ریسک‌‌‌‌‌‌گریز بیمه برای ورود به دنیای ارز دیجیتال تردید داشته باشد.