اعتراضهای مردمی، واکنش مسوولان و مدیران دولتی را هم برانگیخته است
قطعی اینترنت فراتر از تهران
هشدار رئیس‌جمهور درباره اختلالات اینترنتی
اعتراض و نارضایتی کاربران ایرانی از کیفیت اینترنت و اختلالات مکرر آن، این‌بار و به دنبال بروز اختلالی جدید و البته گسترده در اواسط این هفته، دوباره بالا گرفته است؛ موضوعی که حالا واکنش رئیس‌جمهور را هم به دنبال داشته است. ابراهیم رئیسی در جلسه دیروز هیات دولت بعد از ارائه گزارشی از وضعیت اختلالات شبکه ارتباطی و اینترنت ثابت و همراه، به اعتراضات و گلایه‌های مردمی در این زمینه اشاره کرد گفت: «وزارت ارتباطات با دقت، مواردی از این دست را پیگیری کند تا خللی در فعالیت کسب‌وکارهایی که در بستر فضای مجازی، جریان دارد ایجاد نشود.»
قطعی‌های مقطعی که از عصر روز دوشنبه آغاز شد، به تدریج بیشتر و بیشتر شده و به قطعی‌های طولانی در بعضی سرویس‌های اینترنتی و مخابراتی در شهرهای مختلف رسید. بسیاری از کاربران از قطعی ارتباطات تلفنی و ثابت و سیار هم شکایت داشتند و مختل شدن فعالیت بسیاری از دستگاه‌های پرداخت سیار هم انجام معاملات خرید و فروش را دچار مشکل کرد. این اختلالات که در ابتدا علت آن را آتش‌سوزی در حوضچه ارتباطی شرکت مخابرات منطقه ۸ تهران اعلام کردند، به تدریج به شهرهای دیگری هم سرایت کرد. هر چند مسوولان وعده دادند که در تلاش برای رفع مشکلات هستند و پیش‌بینی کردند که این اختلالات تا بامداد روز چهارشنبه مرتفع می‌شوند، اما گویا اختلالات اینترنتی دست‌کم در منطقه ۸ مخابراتی تهران همچنان ادامه دارد. با این اوصاف بسیاری از کاربران تهرانی هنوز روز و شب خودشان را در سایه این اختلالات به هم می‌دوزند و بسیاری از کارها و روال‌های معمول روزمره‌شان را - که دیگر بدون اینترنت سخت یا حتی غیرممکن هستند- با دردسرهای زیاد انجام می‌دهند. به عقیده بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران، به نظر نمی‌رسد ادامه اختلالات اینترنتی - که در ماه‌های اخیر به خاطره پرتکرار کاربران ایرانی تبدیل شده‌اند- تنها به دلایلی مانند آتش‌سوزی مربوط باشند؛ موضوعی که در کنار تاکیدات روزهای اخیر مسوولان بر تحقق کامل شبکه ملی اطلاعات، ظن اجرای بی‌سر و صدای طرح صیانت را تقویت می‌کند.
اعتراض نمایندگان و احتمال استیضاح وزیر
صدای اعتراضات کاربران اینترنت حالا آن‌قدر بلند شده است که مجلس و دستگاه‌های دولتی بدون انکار و چشم‌پوشی، به راحتی می‌توانند آن را بشنوند. به همین دلیل نماینده مردم بابل در جلسه روز سه‌شنبه مجلس به این موضوع واکنش نشان داد. مهدی سعادتی از وزارت ارتباطات خواست تا اعتراضات مردم نسبت به قطعی سرویس‌های مخابراتی و اختلالات اینترنت را پیگیری کند. از طرفی رئیس فراکسیون مستقلین ولایی مجلس هم مساله اینترنت را فراتر از دولت دانست و تاکید کرد که عده‌ای دارند دسترسی‌ها و ارتباطات مردمی را سخت‌تر می‌کنند. غلامرضا نوری قزلجه در واکنش به بروز اختلالات و کندی اینترنت، به «دنیای اقتصاد» گفت: «مساله اینترنت فراتر از دولت است، اما این دولت هم برای کندی و ایجاد اختلال در اینترنت همکاری می‌کند و همین موضوع را پیچیده کرده است.» او در ادامه تاکید کرد: «به هر حال آنهایی که طرح صیانت را نوشته بودند، چندان دوست ندارند که مردم در فضای مجازی با هم هماهنگی داشته باشند و با یکدیگر درباره موضوعات اجتماعی و سیاسی صحبت کنند.» نوری قزلجه همچنین با اشاره به اظهارنظر اخیر رئیس مجلس مبنی بر اینکه تا پای جان از اقتصاد دیجیتال و کسب‌وکارهای مجازی، دفاع می‌کند، گفت: «این جملات رئیس مجلس چنین مفهومی را می‌رساند که احتمالا قرار است حمله دیگری در این زمینه آغاز شود که ایشان می‌گوید تا پای جان می‌ایستد.»
رئیس فراکسیون مستقلین مجلس با اشاره به تحرکات جدید طراحان صیانت در مجلس گفت: «هر چند هنوز چیزی درباره طرح جدید نشنیده‌ام، اما مطمئنم که آنها ساکت نمی‌نشینند. آنهایی که طراح این طرح بودند، ساکت ننشسته‌اند، حتما دارند کار می‌کنند و بخشی از همان تفکرات و افراد در عمل اینترنت را دستکاری کردند. دنیا هر روز در حوزه فضای مجازی و علوم و فناوری اطلاعات پیشرفت می‌کند، دسترسی‌ها بیشتر، آسان‌تر و ارزان‌تر می‌شوند، اما در کشور ما این روال برعکس است؛ دسترسی‌ها سخت‌تر و گران‌تر می‌شوند.» این در حالی است که عملکرد ضعیف وزیر ارتباطات در عملی کردن وعده‌ها، سقوط شاخص جهانی سرعت اینترنت در ایران، افت شدید کیفیت اینترنت و افزایش تعرفه بسته‌های اینترنتی باعث شد که از ابتدای امسال، کارزارهای مردمی برای درخواست استیضاح عیسی زارع‌پور به راه بیفتد. در نهایت در هفته آخر تیر، نماینده شهر اقلید از آغاز طرح استیضاح وزیر ارتباطات خبر داد. مسلم صالحی اعلام کرد طرح این استیضاح با امضای ۱۰ نفر از نمایندگان کلید خورده و در سامانه بارگذاری شده تا برای امضای نمایندگان دیگر هم در دسترس قرار بگیرد. هر چند ظاهرا هنوز تعداد این امضاها به حد نصاب نرسیده است، اما با این اوصاف چندان دور از ذهن نیست که این طرح به نتیجه برسد.
مخابرات، مسوول جبران خسارت چند ده میلیارد تومانی
شورای عالی فضای مجازی هم در جلسه‌ای که سه‌شنبه شب با حضور رئیس‌جمهوری برگزار شد، به بررسی دلایل و عوامل اختلالات اخیر پرداخت و وزارت ارتباطات را مکلف کرد که عوامل بروز اختلال اینترنت را به قوه‌قضائیه معرفی کند. درست چند دقیقه بعد از انتشار این خبر بود که وزارت ارتباطات در سایت خود خبری منتشر و اعلام کرد که شرکت مخابرات باید خسارت‌های وارده به مشترکین را جبران کند. وزارت ارتباطات همچنین اعلام کرد که در جلسه‌ای با حضور وزیر ارتباطات ابعاد این مشکل بررسی و مشخص شد که در طراحی و اجرای این حوضچه مخابراتی اصول حرفه‌ای، امنیتی و پدافند غیرعامل توسط شرکت مخابرات رعایت نشده بود. وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه روز گذشته هیات دولت به خبرنگاران گفت: «عامل اصلی بروز این حوادث، متاسفانه عدم رعایت اصول حرفه‌ای توسط این اپراتورها بود که در آن اصول پدافند غیرعامل هم رعایت نشده بود.»
همچنین مدیر کل ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت مخابرات ایران با اشاره به تداوم اختلالات اینترنتی در منطقه ۸ مخابراتی تهران، درباره خسارات وارد شده بر اثر این اتفاق گفت: «این آتش‌سوزی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیمی برای ما دارد؛ به‌طور مثال هزینه غیرمستقیم شارژ مشترکین است که از دست رفته و بررسی آن زمان‌بر است. همچنین به‌طور مستقیم ده‌ها میلیارد تومان به شبکه ارتباطی خسارت وارد شده، اما هنوز به‌طور دقیق برآورد نشده است و تا در چند روز آینده مشخص خواهد شد.»
