«دنیای اقتصاد» صنعت مس را بررسی می‌کند
آماده جهش با افزایش تقاضای جهانی
صنعت فلز سرخ
رویا ذبیحی سامانی
کارشناس ارشد تحلیل مشاور سرمایه‌گذاری فاینتک
در سال 2019، حدود 23میلیون تن مس پالایش شده در جهان تولید شد که ایران با تولید 261هزارتن رتبه بیستم دنیا و هفتم آسیا را به دست آورد. پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که میزان مصرف مس پالایش شده تا سال 2024 به 24میلیون تن برسد که در مقایسه با سال 2019، رشد 7درصدی را نشان می‌دهد. با توجه به اینکه مس در تولید خودروهای برقی کاربرد دارد، انتظار می‌رود به دلیل افزایش تولید خودروهای برقی، تقاضای این محصول از 396هزار تن در سال 2019 به 960هزارتن در سال 2025 برسد. ایران با 34میلیون تن ذخیره، 15/ 4درصد ذخایر مس دنیا را در دست دارد. پیش‌بینی قیمت مس پس از بحران کرونا حاکی از نوسان قیمت در محدوده 5523 دلار برای هر تن در سال 1399 است و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 به قیمت 7066دلار به ازای هر تن برسد. این قیمت در سال 96، معادل 5125 دلار بوده است. نکته مهمی که در تولید مس وجود دارد، بهای تمام شده تولید هر تن کاتد است. در ایران در سال 1397، بهای تمام شده هر تن کاتد 3351 دلار بر تن سال 98، معادل 2883 دلار برتن بود و پیش‌بینی می‌شود با توجه به رشد قیمت دلار در سال 1399، بهای تمام شده هر تن کاتد به 3هزار دلار برسد. این در حالی است که بهای تمام شده هر تن کاتد در کشورهای پیشرفته 2900دلار و سایر کشورها 4هزار دلار است. پیش‌بینی‌ها نشان از کاهش بهای تمام شده به 2300دلار تا سال 1400 را دارد. نکته مهم دیگر در تولید مس عیار سنگ سولفور است. عیار خوراک ارسالی از معادن در ایران از سال 93 تا 98، 63/ 0درصد بوده است و پیش‌بینی می‌شود در سال 1399، به 62/ 0درصد برسد. همچنین عیار کنسانتره تولیدی در ایران به‌طور میانگین در سال 1398، معادل 13/ 24درصد بوده است. شرکت‌هایی که در بورس ایران با صنعت مس در ارتباط هستند، شامل شرکت مس باهنر، شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه و شرکت ملی صنایع مس ایران هستند. ارزش بازار هر کدام از این شرکت‌ها در حال حاضر به ترتیب، 7800میلیارد تومان، 8134میلیارد تومان و 338980میلیارد تومان است. بازدهی یک ماهه هر کدام از این شرکت‌ها به ترتیب 40درصد، 5/ 36درصد و 7/ 105 درصد و بازدهی یک ساله آنها به ترتیب، 683درصد، 646 و 905 درصد است. نسبت P/ E در شرکت فملی 84/ 27 و در شرکت مس باهنر 19/ 27 بوده و به‌طور کل میانگین صنعت فلزی در حال حاضر 85/ 28 و میانگین بازار 02/ 35 است. پرتفوی بورسی شرکت مس سرچشمه شامل 81میلیون سهم فملی، 21میلیون سهم فولاد مبارکه و حدودا 3 میلیون سهم ومعادن است. در بخش پرتفوی غیر بورسی 570میلیارد تومان بهای تمام شده که شامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری صنایع مس پیشگام افق کرمان، سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس و شرکت تولیدی شیمیایی و معدنی سرچشمه هامون است.
فملی در خرداد ماه سال جاری، 168هزار تن فروش داشته که نسبت به اردیبهشت ماه رشد 248درصدی داشته است. مبلغ فروش در خرداد ماه، 2984میلیارد تومان بوده که نسبت به اردیبهشت ماه 8درصد رشد را تجربه کرده است. این تفاوت قابل توجه در مقدار فروش و تفاوت کم در مبلغ فروش، به دلیل فروش برابر کاتد طی دوماه بوده که بخش زیادی از مبلغ فروش را شامل می‌شود. شرکت فملی در سه‌ماهه فصل بهار با فروش مقداری 232هزار تن نسبت به بهار 98، کاهش 18درصدی داشته که این اتفاق به دلیل شیوع ویروس کرونا بوده است. همچنین مبلغ فروش در بهار سال جاری، 6418میلیارد تومان بوده است که نسبت به سال گذشته، افزایش 26درصدی در مبلغ فروش را نشان می‌دهد. به‌طور کل مبلغ فروش در سال گذشته، 22هزار میلیارد تومان بوده که 3ماهه بهار امسال 29درصد کل مبلغ فروش سال گذشته را پوشش داده است. همچنین فباهنر در خرداد ماه سال جاری، 2467تن فروش داشته که نسبت به اردیبهشت ماه رشد 16 درصدی را کسب کرد. همچنین مبلغ فروش نیز طی همین ماه، 172میلیارد تومان بوده که نسبت به اردیبهشت ماه 41درصد رشد را تجربه کرده است. شرکت مس باهنر در 3ماهه فصل بهار 5943 تن فروش داشته است که نسبت به بهار سال گذشته با افزایش 36درصدی همراه بود. مبلغ فروش در سه ماهه بهار، 353میلیارد تومان بوده که نسبت به سال گذشته، افزایش 45درصدی را نشان می‌دهد. به‌طور کل مبلغ فروش در سال گذشته، 1334میلیارد تومان بوده که بهار سال جاری 27درصد از کل مبلغ فروش سال گذشته را پوشش داده است.
صنعت بنیادی مس
محسن کرکه آبادی
مدیر تحلیل و سرمایه‌گذاری کارگزاری نواندیشان بازار سرمایه
یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین فلزات موجود در کره خاکی مس است که به دلیل انعطاف پذیری و رسانایی بالا بعد از آهن و آلومینیوم سومین فلز پرکاربرد در جهان است که حاصل استخراج از معادن است. استحصال فلزات از سنگ معدن به دو روش پیرومتالورژی و هیدرومتالورژی صورت می‌گیرد. از ابتدا فرآیندهای پیرومتالورژی مورد استفاده قرار گرفته و امروزه بیش از 95درصد فلزات با استفاده از این روش‌ها تهیه می‌شوند، اگرچه در سال‌های اخیر روش‌های جدید هیدرومتالورژیکی مورد توجه قرار گرفته و تولید مس نیز از طریق این روش‌ها افزایش چشمگیری داشته است. در کشور ما نیز شرکت‌های تولیدکننده مس نقش بسزایی در این صنعت دارند که از بین آنها می‌توان به شرکت‌های بزرگ و بورسی همچون ملی صنایع مس ایران(فملی)، مس شهید باهنر(فباهنر) و یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری مربوط به این صنعت یعنی سرمایه‌گذاری مس سرچشمه اشاره کرد. شرکت ملی صنایع مس ایران استخراج و بهره برداری از معادن مس، تولید محصولات پر عیار سنگ معدن و محصولات مسی نظیر کاتد، اسلب، بیلت و مفتول هشت میلیمتری است. شرکت ملی صنایع مس ایران دارای معادن متعدد مس در کشور و سه معدن فعال به نام مس سرچشمه، معدن مس میدونک در کرمان و معدن مس سونگون در آذربایجان شرقی است که از مهم‌ترین معادن مس جهان به شمار می‌رود. شرکت صنایع مس شهید باهنر نیز به تولید گسترده ترین محصولات مسی و آلیاژهای آن‌که به‌صورت ورق (شامل کویل، تسمه و فویل)، لوله (به‌صورت شاخه، کویل و پن کیک) و مقاطع (شامل سه گوش، چهار گوش، شش گوش و میلگرد توپر و توخالی) می‌پردازد. شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه نیز یک هلدینگ چند رشته‌ای است که بیشتر با رویکرد سهامداری در صنایع مرتبط با مس است. نرخ محصولات این شرکت‌ها مستقیما با قیمت جهانی مس مرتبط هستند که این خود باعث می‌شود نوسانات نرخ ارز نیز تاثیر بسزایی در درآمد حاصل از فروش محصولات آنها بگذارد. در حال حاضر با توجه به شرایط فعلی بازار جهانی که تا چند وقت اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا و کاهش محسوسی که در تقاضای انواع محصولات رخ داد، قیمت‌های فلزات اساسی از جمله مس با نزول فراوانی همراه شد، اما با کمتر شدن این بیماری در کشور چین دوباره بازار‌ها با تقاضا همراه شدند و قیمت‌ها کمی رشد کردند. هرچند همچنان جنگ تجاری بین ایالات‌متحده آمریکا و چین و بیماری کرونا در سطح جهان ادامه دارد؛ اما می‌توان امیدوار بود که با از بین رفتن این بیماری و آرام تر شدن اوضاع سیاسی و اقتصادی جهان «تقاضای یکباره‌ای» برای محصولات جهانی بالاخص فلزات اساسی ایجاد شود و آن تقاضای زیاد به یکباره می‌تواند جهشی در قیمت‌ها هرچند کوتاه‌مدت به وجود آورد. همچنین در حال حاضر نوسانات نرخ ارز رو به بالا و صعودی بوده که خود عاملی برای افزایش سودآوری، هرچند به‌صورت مبلغی برای شرکت‌های مبتنی بر کامودیتی است و تاثیر اهرمی چشمگیری بر روی سود آوری آنها دارد. حال با توجه به بررسی‌هایی که در بالا صورت گرفت می‌توان گفت که این صنعت گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری با دید بلند‌مدت خواهد بود که می‌تواند بازدهی خوبی را برای سرمایه‌گذار به ارمغان بیاورند.
