این موضوع نشان می‌دهد ایران توسعه لازم در صنعت مس را به اندازه ذخایر موجود در خاک آن کسب نکرده است؛ چراکه در مقایسه با کشوری همانند آمریکا که ۹/ ۵ درصد ذخایر مس دنیا را در اختیار دارد و به تولید ۴/ ۶ درصد تولید مس در دنیا رسیده است، در وضعیت مطلوبی قرار نداریم. از همین رو به نظر می‌رسد برای رسیدن به جایگاه مطلوب تولید مس در دنیا باید توسعه از استخراج تا فرآوری و تجهیزات و فناوری در این صنعت مدنظر دست‌اندرکاران امر قرار گیرد.

 نیازمند روش‌های نوین در صنعت مس هستیم

اردشیر سعدمحمدی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در «سومین همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران و فناوری‌های وابسته» عنوان کرد: اگر بخواهیم موفق عمل کنیم، نیازمند تغییر در تفکر خود در اکتشاف هستیم؛ چراکه دیگر با سیستم‌های سنتی گذشته نمی‌توان کار بزرگ انجام داد. امروز سیستم ارزیابی یا تحویل داده‌های ماهواره‌ای در دنیا تغییر پیدا کرده‌اند و ما نیز باید متناسب با آن تغییر کنیم.سعدمحمدی با تاکید بر این موضوع که نیازمند نگاهی نو و استفاده از فناوری روز در صنعت مس هستیم، عنوان کرد: با برنامه‌ریزی مناسب، می‌توان شرکت ملی مس ایران را در گروه ۱۰ تولیدکننده نخست تولیدکننده مس جهان قرار داد.

وی با اشاره به این موضوع که سال گذشته به میزان ۵۲۹ میلیون تن ذخیره حاوی مس با عیار ۵/ ۰ درصد به ذخایر مس کشور افزوده شده‌است، عنوان کرد: این میزان ذخایر تقریبا معادل ۵ هزار میلیارد تومان ارزش دارد. از همین رو خود مقوله اکتشاف کار اقتصادی به‌شمار می‌رود که در ایران به آن کمتر دقت می‌شود. از سوی دیگر نیاز به حفارهای جدید داریم که با دستگاه‌های خاص انجام می‌شود، البته در برخی نقاط نیز با دستگاه‌های معمولی می‌توان این حفاری‌ها را انجام داد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه با تاکید بر این موضوع که برای حرف‌های بزرگ  نیازمند تغییر تفکر در این بخش هستیم، خاطرنشان کرد: درهمین راستا شرکت ملی مس ۱۵ دستگاه جدید حفاری را خریداری کرده و امیدوار هستیم به زودی این دستگاه‌ها وارد کشور شوند تا بتوان با استفاده از سیستم‌های تحلیل‌های ابرهای الکترونیکی، تحلیل‌های دقیق اکتشافی را در کشور انجام داد.

سعدمحمدی در ادامه یادآور شد: اگر دست‌اندرکاران صحبت از تحول می‌کنند، باید برنامه مشخص اجرایی برای آن داشته باشند و هزینه آن را نیز پرداخت کنند. اگر می‌خواهیم بلندپروازی کنیم، به ناچار باید برنامه داشته باشیم.

 روند کاهشی عیار مس در جهان

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران همچنین با اشاره به این موضوع که روند عیار مس در دنیا در حال کاهش است، عنوان کرد: در دنیا برای حفظ تولید با توجه به تقاضا میزان برداشت ماده معدنی افزایش یافته است. در ایران نیز در حال افزایش تناژ عملیاتی هستیم؛ اما اگر قرار باشد تناژ برداشت افزایش یابد و ایران نیز در بازار جهانی باقی بماند، نیاز داریم که در بخش معدن تغییرات اساسی را در پیش‌ بگیریم. یکی از اقدامات مهم شرکت مس که با هدف حذف و صیانت از معادن مس درسال جاری انجام شده کاهش عیار برداشت از معادن است. در سال گذشته، عیار معادن مس ایران ۶۲۳/ ۰ بوده که این روند کاهشی را در سال ۱۴۰۰ به ۶/ ۰ می‌رسانیم.  سعدمحمدی در ادامه تاکید کرد: ۱۱ میلیون و ۷۱۴ هزار تن از ۲۳ میلیون تن کل تولید مس دنیا سالانه در ۱۰ شرکت روی می‌دهد. بدون هیچ تعصبی ادعا می‌کنم که شرکت ملی مس قادر است جزو این ۱۰ شرکت بزرگ قرار بگیرد. این موضوع نیازمند توسعه و برنامه‌ریزی است. بنابراین برای برنامه‌ریزی دقیق در وهله نخست باید بدانیم که کجا ایستاده‌ایم و چه باید بکنیم. ما باید در دهکده جهانی به این تفکر برسیم که اگر قرار باشد در بازار باقی بمانیم، محکوم به توسعه هستیم.

وی همچنین با بررسی روش‌های تولید مس در جهان گفت: چرا ما نباید تکنیک‌های روز دنیا را به کار بگیریم. امروز ما باید کم‌عیارها را در کار فلوتاسیون به کار بگیریم؛ از همین رو نیازمند تغییر نگاه سنتی هستیم.

 برنامه‌های توسعه‌ای شرکت ملی مس

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران با اشاره به برنامه‌های توسعه مس در سال آینده خاطرنشان کرد:افتتاح دره‌آلو سال آینده ۱۳۴ هزار تن کنسانتره به ظرفیت کشور افزوده خواهد شد.همچنین دره‌زال در پایان ۱۴۰۰ به مدار تولید افزوده خواهد شد.  سعدمحمدی ادامه داد: کار خوبی در سرچشمه انجام شده که ایجاد کارخانه فلوتاسیون از سربارهای ذوب است. ۵۰ سال سربارهای ذوب روی زمین باقی مانده بود؛ یک ثروت را روی زمین گذاشته‌ایم و فقیرانه زندگی می‌کنیم‌؛ در حالی که درد ما درد اشتغال است. وی با برشمردن اهمیت صنت مس در دنیا خاطرنشان کرد: مس نخستین عنصر استراتژیک سرمایه‌گذاری در اتحادیه اروپا است. در جهان از ۱۰۰درصد انرژی مصرفی، ۳۹ درصد از نفت تامین می‌شود. در کمتر از ۳۰ سال آینده، سهم نفت از ۳۹ درصد به ۱۳درصد خواهد رسید. سهم الکتریسیته از ۱۹ درصد فعلی به ۴۹ درصد می‌رسد. به این ترتیب مهم‌ترین عنصر برای مسیر تدوین‌شده به خاطر قابلیت هدایت الکتریکی آن، فلز مس است. ما نیز باید از این فرصت استفاده کنیم. اگر این فرصت را درنیابیم، بدون شک دیگران جای ما را می‌گیرند.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران همچنین با اشاره به میزان تولید مس در سال‌جاری عنوان کرد: تا به امروز در شرکت ملی مس، از نظر تولید بیش از ۱۱ درصد نسبت به سال گذشته جلو هستیم و امیدواریم تا پایان سال، رکورد تولید۲۸۰ هزار تن را بزنیم. در زمینه آند تا به امروز نزدیک به ۱۴ درصد از سال گذشته جلو هستیم. شرایط و روند حرکت مس در تولید، شرایط خوبی را دنبال می‌کند. در زمینه تولید کنسانتره رکوردهایی در سال ۹۹ زده شده است.  سعدمحمدی ادامه داد: در ۹ ماه نخست امسال در کدال بیش از ۲۸ هزار میلیارد تومان فروش قطعی حسابرسی‌شده داشته‌ایم.

 راه ایجاد تحول از مسیر معادن کوچک عبور نمی‌کند

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در ادامه با تاکید بر نقش معادن و استخراج آن در صنعت مس عنوان کرد: معادن کوچک در جایگاه خود بسیار مهم بوده و باید به آنها توجه شود،‌ اما راه ایجاد تحول از مسیر معادن کوچک عبور نمی‌کند. باید بر اساس برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مناسب به‌دنبال تحول‌های بزرگ باشیم.  سعدمحمدی در ادامه خاطرنشان کرد: ملی مس با ۲۹ پروژه قصد دارد جایگاه خود را تغییر دهد. در حال حاضر میزان ظرفیت کنسانتره ما یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن است، ولی ظرفیت کوره‌ها ۴۰۰ هزار تن است و این به این معناست که توسعه به صورت متوازن انجام نشده است. ما باید ظرفیت کنسانتره را با توجه به سرمایه‌گذاری انجام‌شده در ذوب‌ها افزایش دهیم.  وی با اشاره به این موضوع که باید ظرفیت شرکت افزایش پیدا کند، گفت: شرکت ملی مس برنامه‌ریزی کرده است ظرفیت کنسانتره را از یک میلیون و ۱۰۰ به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن ارتقا بدهد و در این راستا نیز برنامه‌هایی را تدوین کرده است.  وی با اشاره به برنامه‌های تولید مس در سال‌های آتی عنوان کرد:  همواره سعی می‌کنیم ظرفیت مس کشور را ظرف کمتر از ۵ سال آینده، به افزون بر ۶۰۰ هزار تن افزایش دهیم. این اقدام‌های توسعه‌ای، ارزش کارهای درآمدی در شرکت مس را از ۲ میلیارد دلار فعلی به رقم ۵/ ۴ میلیارد دلار می‌رساند. با این میزان ارزش، شرکت ملی مس قادر خواهد شد بین ۱۰ شرکت بزرگ تولیدکننده مس جا بگیرد. دستیابی به چنین هدفی به تغییر نگاه کشوری نیازمند است و در این راستا همه باید به این صنعت کمک کنند.

 راه‌اندازی مرکز نوآوری در رفسنجان

سعدمحمدی با اشاره به راه‌اندازی یک مرکز نوآوری در زیرمجموعه شرکت ملی مس عنوان کرد: ما یک مرکز نوآوری در رفسنجان ایجاد کرده‌ایم تا از نخبه‌های کشور بهره بگیریم تا از صنایع های‌تک و نانو که ارزش خاصی برای صنایع پایین‌دستی به همراه دارند، عقب نمانیم.

وی با تاکید بر این موضوع که به تغییر نگرش نیاز داریم، عنوان کرد: در راستای توسعه، تجهیزات جدید و فناوری روز می خواهیم. این در حالی است که آموزش‌های ما ضعیف است. نیاز داریم که رویکردها را در بخش صنایع معدنی تغییر دهیم و آنها را به‌روز کرده و با افراد متبحر دنیا تبادل‌نظر داشته باشیم تا بتوانیم سطح خود را ارتقا دهیم. تبادل افکار می‌تواند سبب رشد ما شود.