قسمت دوم
ویروس کرونا چه تاثیری بر فرآیند حسابرسی خواهد داشت ؟!
موارد دیگر را در ادامه می‌خوانید:
۳- خطرات اعتباری و نقدینگی: مشتریان شما ممکن است با مشکل مالی مواجه شوند و منجر به ریسک اعتباری اضافی، بالاتر از حد معمول بدهی‌های بد و حتی اختلالات بالقوه و بالفعل شود. جریان نقدی ناشی از عملیات نیز ممکن است تحت‌تاثیر قرار گیرد. فراموش نکنید که خطرات نقدینگی که اغلب توسط تحلیلگران مورد بررسی قرار می‌گیرند، باید افشا شوند. به‌طور مثال در ایران حسابرسان باید در شرایط تحریمی، از نظر انتقال یا احراز واقعی تملک منابع درآمدی حاصل از صادرات که در خارج از ایران قراردارد، قانع شوند که این فرآیند عملی خواهد بود. چه در غیر این‌صورت ممکن است حداقل بخشی از این درآمدها مشابه برخی درآمدهای تعدادی شرکت‌های صادراتی مورد تعرض غیر «اعم از کارگزار صراف یا دلالان دلواپس تحریم» قرار گرفته باشد.
۴- اندازه‌گیری و وضعیت تامین اعتبار بازنشستگی و سایر برنامه‌های پس از بازنشستگی: بازده مورد انتظار دارایی‌های طرح و وضعیت بودجه برنامه‌ها ممکن است با توجه به عدم ثبات در بازارهای مالی مجددا مورد بازبینی قرار گیرد. در ایران شاید در مورد صندوق بازنشستگی کارمندان نفت و صندوق‌های بازنشستگی در ایران کاربرد داشته باشد چون ما دارای صندوق‌های بازنشستگی خصوصی نیستیم.
۵- ارزیابی سرقفلی شرکت‌های تابعه در مناطق آسیب دیده جهان: درآمدها یا درآمد خالص شرکت‌های تابعه در مناطقی که به شدت تحت تاثیر Coronavirus قرار دارند ممکن است آنها را تحت تاثیر شیوع آن ببینند. ارزیابی مجدد ارزیابی‌ها و پیش‌بینی‌های حسابداری کلیدی ممکن است منجر به اختلال فوری سرقفلی شود. اگر مدیریت بر این باور باشد که شرایط در حال تحول منجر به بیش از یک واقعه تحریک‌آمیز در طول سال آینده می‌شود، ممکن است نیاز باشد که سرقفلی بیش از یک بار در سال جاری ارزیابی و آزمایش شود.
۶- وقایع بعد از تاریخ ترازنامه: اوضاع پیرامون شیوع Coronavirus روزانه و گاه حتی ساعتی در حال تحول است. حسابرسان باید اطمینان حاصل کنند که بررسی و بررسی مجدد صورت‌های مالی سالانه و موقت تا زمانی‌که گزارش صادر می‌شود، روی دادها و رویدادهای بعدی به‌طور مناسب افشا شده‌اند. اگر یک رویداد بعدی فقط اطلاعات اضافی را در مورد شرایط موجود در پایان دوره گزارش ارائه دهد، حتی ممکن است نیاز به تعدیل در صورت‌های مالی داشته باشد.
۷- افشای مناسب: رویدادهایی که به‌طور قابل توجهی روی کار و فعالیت مشتریان تاثیر می‌گذارند ممکن است نیاز به افشاگری‌هایی را هم در صورت‌های مالی و هم در خارج از صورت‌های مالی، به‌خصوص در گزارش‌های سالانه و ادواری هیات مدیره به‌ویژه در مورد شرکت‌های بورسی فراهم سازد.
۸- مسائل حسابرسی بحرانی و ارتباط با کمیته‌های حسابرسی: تعدادی از برآوردها و مفروضات مهم حسابداری ممکن است تحت تاثیر شیوع «Coronavirus» قرار داشته باشد و آنها ممکن است به سطح موارد با اهمیت حسابرسی رسیده باشند که قاعدتا باید در گزارش حسابرس منعکس شوند. حسابرسان باید با کمیته حسابرسی گفت‌وگو کنند. البته شک نکنید مدیران بنگاه‌ها و کمیته‌های حسابرسی در مورد آمادگی واحد مورد رسیدگی برای بروز چنین بحرانی در هنگام توسعه، معمولا پاسخ‌هایی را برایتان آماده کرده‌اند.
۹- در حالی که شیوع «Coronavirus» خطرات حسابرسی را ایجاد می‌کند، حسابرسان خارجی با مشارکت با کمیته حسابرسی، می‌توانند ارزش خود را به‌عنوان یک مشاور تجاری قابل اعتماد نشان دهند. مستقیم با شرکت یا کمیته حسابرسی باشد که فعلا می‌توان از طریق نرم افزارهای خاص، ارتباطات تلفنی، شبکه‌های اجتماعی در قالب ایجاد گروه‌های مشخص کاری نظیر کانال، گروه یا مکالمات چند‌نفره آنلاین در واتس‌اپ سطح این محدودیت را به‌شدت کاهش داد. البته موضوع بسیار مهم در این رابطه توجه به حفاظت از داده‌ها و اطلاعات بنگاه‌ها و موسسات حسابرسی در سرقت‌های سایبری است، بنابراین امنیت شبکه‌های اطلاعاتی - اینترنتی باید در دستور روز هم حسابرسان و هم شرکت‌ها قرار گیرد. متاسفانه در این مورد اساسا سرمایه‌گذاری خاصی مگر در تعدادی از شرکت‌ها صورت نگرفته و این خطر در شرایط فعلی بالفعل شده است.
۱۰-از آنجا که مهم‌ترین دارایی‌های موسسات حسابرسی «ثروت انسانی یعنی کارکنان آن هستند»، توصیه می‌شود موسسات حسابرسی به دلیل نگرانی از سلامتی حسابرسان خود (حتی در صورت عدم لغو پروازها)، سفر به مناطق پرریسک کرونایی را لغو کنند. این توصیه علاوه بر رهنمودها و دستورالعمل‌هایی است که توسط دولت یا ستاد ملی مبارزه با کرونا صادر می‌شود. در حالی که بخش عمده‌ای از حسابرسی، حتی مواردی‌که سنتی با حضور فیزیکی حسابرسان صورت می‌گیرد نظیر انبارگردانی و موجودی برداری پایان سال می‌تواند از راه دور «Remote Auditing» یا به اتکای سایر روش‌های حسابرسی که در استانداردها پیش‌بینی شده، انجام شود.
۱۱-مدیریت بنگاه‌ها به احتمال زیاد بحث در مورد خطرات مربوط به مسافرت شغلی، ارزیابی قابلیت‌های کارمندان برای ارائه خدمات از راه دور را برای دوره‌های بالقوه طولانی باید شروع و تعیین کند که آیا می‌توان عملیات حساس کسب و کار را به مکان‌های مختلف با توجه به ارتباط دوطرفه موثر با کارکنان منتقل کرد. به‌نظر می‌آید اساسا چنین گزینه‌ای «به‌استثنای خدمات انفورماتیک در چند شرکت خاص خدماتی» در ایران به‌عنوان گزینه ناچاری هنوز در دستورکار شرکت‌ها قرار نگرفته است. بدون شک نقش واحد حسابرسی داخلی با مشارکت واحد خدمات انفورماتیک در چنین شرایطی بسیار مهم بوده تا بتواند عملکرد مدیریت را در باره اختلالات احتمالی در سرویس‌های ذخیره داده‌های خارج از کشور، چگونگی شیوع این بیماری را که بر رفتارهای خرید مشتری تاثیرگذار است و همچنین توانایی یا اختلال در ارائه خدمات فنی به مشتریان را ارزیابی کند.
۱۲-سازمان بورس آمریکا «به‌عنوان مرجع استاندارد گذار و مقام ناطر بازارسرمایه» رهنمودهای خاصی پیرامون حسابرسی سال ۲۰۱۹ مشابه رهنمودهایی که در رابطه با توفان مایکل در سال ۲۰۱۸ صادر شد را منتشر کرده است. همچنین مهلت برخی از وظایف و تکالیف شرکت‌ها و حسابرسان را تمدید کرده است. کاری که متاسفانه در ایران تاکنون به‌صورت جدی به آن پرداخته نشده است. انتظار می‌رود حداقل در مورد تشکیل مجامع شرکت‌ها و مهلت تسلیم اظهارنامه اشخاص حقیقی و حقوقی تمدید مهلت به‌طریقی صورت گیرد که در صورت فوران موج بیماری‌ها ناچار نشویم فریاد سر دهیم.
