«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
ابتلای مجدد سنگ‌آهن به کرونا
در این رابطه شرکت ریوتینتو در گزارشی با اشاره به این موضوع اعلام کرد با آنکه قیمت سنگ‌آهن در دو ماه گذشته با توجه به شیوع ویروس کرونا نتوانسته بود به افت شدید منتهی شود اما معلوم نیست شرایط جدید بازار را با چه وضعیتی روبه‌رو خواهد کرد. بنا بر این گزارش درحال‌حاضر شرایط عرضه روند رو به بهبودی را طی می‌کند اما آیا تقاضا می‌تواند این عرضه‌ها را پشتیبانی کند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهند درحال‌حاضر موجودی فولاد در انبارهای چین ۴۲ درصد از رقم سال گذشته آن بالاتر است که این موضوع شاید حتی از ویروس کرونا هم برای بازار سنگ‌آهن خطرناک‌تر باشد. دلیل آن هم آن است که احتمالا تا ماه مارس موجودی همچنان بالا باشد و در نتیجه این مساله روی تقاضا برای سنگ‌آهن اثر می‌گذارد.
طی یک ماه گذشته قیمت سنگ‌آهن ۶ درصد کاهش یافته و تنها در روز گذشته بیش از یک درصد افت قیمت را در این بازار تجربه کرده ایم. این نشان می‌دهد نگرانی‌ها در مورد بازار سنگ‌آهن هنوز کاهش نیافته است. قیمت این محصول کمی بیش از ۹۰ دلار در هر تن در بازارهای جهانی است. اما نکته قابل‌توجه قیمت‌های آتی در بازار چین است. قیمت سنگ‌آهن در بورس دالیان بیش از ۹۵ دلار در هر تن در معاملات دیروز ثبت شد و این در حالی است که این رقم برای بورس سنگاپور ۸۸.۱۷۸ دلار است. پراکندگی بازارها و قیمت‌ها در شرایط کنونی قدرت تحلیل را از بازار گرفته است و اغلب کارشناسان جهانی معتقدند بهتر است منتظر نتایج اقدامات چین از یک سو و برنامه‌های مقابله ای دولت‌ها برای کرونا باشیم. در عین حال کاهش حاشیه سود فولادسازان را نیز باید در نظر گرفت. این موضوع هم روی تقاضا برای سنگ‌آهن تاثیر منفی دارد اما به هر حال اغلب منتظرند بعد از ماه مارس شرایط تا حدی تغییر کند. حاشیه سود منفی این قابلیت را دارد که به تلاش مضاعف تولیدکنندگان برای کاهش تولید منجر شود که این موضوع برای بازار سنگ‌آهن آفت دیگری محسوب می‌شود.
کارشناسان با تجمیع این دو موضوع یعنی برنامه‌های دولت چین برای بهبود وضعیت اقتصادی و زیرساخت‌های این کشور از یکسو و شکاف احتمالی در تولید فولاد از سوی دیگر به پیچیدگی‌های کنونی بازار فولاد و سنگ‌آهن اشاره کرده و می‌گویند باید منتظر ماند و از تحلیل‌های شتابزده خودداری کرد تا بازار چهره اصلی و واقعی خود را نشان دهد. نکته دیگر که مانند یک اهرم کاهنده در بازار عمل می‌کند دلار آمریکا است. ارزش دلار آمریکا در برابر سبدی از ارزهای معتبر درحال‌حاضر با روند رو به رشدی روبه‌رو است. این شاخص ۱۴/ ۱ درصد در یک ماه گذشته مثبت بوده و الان بالاتر از ۹۹ قرار دارد و این مساله در کنار افت ارزش ارزهای آسیایی باعث شده قیمت سنگ‌آهن با شرایط پرنوسانی روبه‌رو شود؛ به عبارتی آن‌طور که رویترز در گزارش خود نوشته شرایط ناپایداری در برابر بازار سنگ‌آهن قرار دارد که بازار این محصول را با وضعیت کاهنده ای روبه‌رو خواهد کرد و می‌تواند به قیمت‌ها فشار آورد.
نکته مهم در این بازار آن است که با کاهش نگرانی‌ها در بازار چین شرایط سنگ‌آهن می‌رفت با ثبات‌تر شود. به‌عنوان مثال قیمت این کالا که در سوم فوریه به ۸۰ دلار رسیده بود تا ۹۰ دلار افزایش یافته است. این بدان معنا است که شرایط رو به بهبود بود اما با شیوع دوباره در سایر کشورها و به عبارتی در جهان، قیمت‌ها بار دیگر روند متزلزلی در پیش گرفته است. در این بین آمارهای مختلف در مورد عرضه‌ها نیز اهمیت دارد. ریو تینتو که سال گذشته از واله برزیل به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده سنگ‌آهن در جهان پیشی گرفته بود اعلام کرده است که امسال ۳۳۴ میلیون تن تولید خواهد کرد که این رقم پارسال ۳۲۴ میلیون تن بوده است. برزیل هم پیش بینی کرده در دو ماه اول امسال صادرات کمتری داشته که دلیل آن بارندگی‌های شدید در این ماه‌ها بوده است. واله به‌عنوان مثال اعلام کرده کل تولید سه ماهه اش ۶۳ میلیون تن بوده که نسبت به پیش بینی قبلی همین شرکت ۵ میلیون تن کاهش داشته است.
این موضوعات باعث شده تا میزان موجودی سنگ‌آهن در بنادر چین به ۶/ ۱۲۸ میلیون تن برسد که از رقم سال گذشته که ۹/ ۱۴۸ میلیون تن بود بسیار پایین‌تر است. البته نکته مهم در این ارتباط موضوع حمل‌ونقل است. شیوع کرونا طی ماه‌های اخیر در چین حمل‌ونقل را به‌شدت تحت‌الشعاع خود قرار داده است. هفت بندر بزرگ دنیا در این کشور واقعند و بخش زیادی از حمل‌ونقل سنگ‌آهن به چین از طریق دریا انجام می‌شود که هر گونه تهدید در حمل‌ونقل دریایی اثرات منفی زیادی روی این بخش خواهد گذاشت. نکته دیگر اما کاهش نقدینگی در بازار فولاد است. کارشناسان با اشاره به این موضوع می‌گویند درحال‌حاضر به‌دلیل حاشیه سود پایین حرکت نقدینگی به سمت بازار فولاد کاهش یافته است در نتیجه اغلب فعالان این حوزه تولید خود را تغییر محسوسی نداده‌اند و بعضا با کاهش تولید روبه‌رو شده‌اند.
مشخص نیست آیا بازار این محصول به دلایلی که در بالا به آنها اشاره شد بار دیگر توانایی لازم را برای جذب منابع و سرمایه‌ها داشته باشد به خصوص آنکه به‌دلیل درگیری اغلب کشورها با موضوع کرونا ممکن است مبادلات تجاری نیز بین کشورها به میزان محسوسی کاهش یابد و این مساله می‌تواند بار دیگر بازار سنگ‌آهن را در شرایط سختی قرار دهد و منجر به فشارهای قیمتی به این بازار شود. در مجموع باید گفت مواردی که درحال‌حاضر بازار سنگ‌آهن را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند در هر دو سمت بازار یعنی عرضه و تقاضا اثرگذارند و به همین دلیل بازار در انتظار تحول در یکی از دو بخش است تا بتواند مسیر آتی خود را مشخص کند.
