آیا استیضاح بهتنهایی راهحل است؟
مجلس-همتی؛ ضعف عملکرد یا اختلاف سیاسی؟
به عقیده مجلس، دلایل استیضاح وزیر اقتصاد شامل نداشتن کنترل موثر بر نرخ ارز و تورم، ضعف در اجرای برنامه‌‌‌های اقتصادی مقاومتی و افزایش بیکاری بوده است. این مشکلات، در کنار اختلافات سیاسی بین دولت و برخی نهادها، به استیضاح منجر شد. این اقدام نشان می‌دهد که استیضاح تنها به دلیل عملکرد اقتصادی نبوده؛ بلکه تحتتاثیر فشارهای سیاسی و اجتماعی نیز قرار داشته است. استیضاح وزیر اقتصاد واکنش‌‌‌های متفاوتی را در جامعه برانگیخت. برخی از مردم این اقدام را فرصتی برای اصلاحات اقتصادی مثبت تلقی کردند و امیدوارند که وزیر جدید بتواند مشکلات موجود را حل کند.
از سوی دیگر بخشی از جامعه این اقدام را نشانه‌‌‌ای از بی‌‌‌ثباتی سیاسی و اقتصادی می‌‌‌دانند که می‌‌‌تواند اعتماد عمومی را کاهش دهد. شبکه‌‌‌های اجتماعی نیز به‌‌‌شدت تحتتاثیر این خبر قرار گرفتند و بحث‌‌‌های زیادی درباره آینده اقتصادی کشور شکل گرفت. این واکنش‌‌‌ها نشان می‌دهد استیضاح، یک اقدام سیاسی است که بر اعتماد عمومی و اقتصاد کشور تاثیر مستقیم دارد. واکنش بازارها به استیضاح وزیر اقتصاد نشان‌‌‌دهنده حساسیت بالای اقتصاد در برابر حوادث سیاسی است. در روزهای اول پس از استیضاح، بورس ایران نوسانات شدیدی را تجربه کرد. بازار ارز نیز تحتتاثیر قرار گرفت و نرخ دلار در بازار آزاد افزایش یافت. این نوسانات نشان می‌دهد که بازارها به دنبال تعیین هویت جدید در سیاست‌‌‌های اقتصادی هستند و هر تغییری در مدیریت اقتصادی می‌‌‌تواند تاثیرات قابل‌توجهی بر اعتماد بازارها داشته باشد.
استیضاح در بلندمدت
تاثیر بلندمدت استیضاح وزیر اقتصاد به نحوه عملکرد وزیر جدید و دولت بستگی دارد. اگر وزیر جدید بتواند سیاست‌‌‌های موثری اجرا کند و مشکلات اقتصادی را کاهش دهد، این اقدام می‌‌‌تواند یک اصلاح مثبت تلقی شود؛ اما در صورت بهبود نیافتن وضعیت، این اقدام می‌‌‌تواند به افزایش بی‌‌‌ثباتی اقتصادی و سیاسی منجر شود. تجربه تاریخی کشورهایی مثل ونزوئلا و کره‌جنوبی نشان می‌دهد که موفقیت یا شکست استیضاح به نحوه اجرای سیاست‌‌‌های اقتصادی و ثبات در مدیریت اقتصادی بستگی دارد.
استیضاح؛ تجربه‌ای تلخ یا شیرین؟
تجربه تاریخی کشورهای مختلف نشان می‌دهد که استیضاح یا تعویض وزیران اقتصاد می‌‌‌تواند پیامدهای متفاوتی داشته باشد. در ونزوئلا، بی‌‌‌ثباتی مدیریت اقتصادی موجب تشدید بحران شد، در حالی که در کره‌جنوبی، تغییر مدیریت اقتصادی به «معجزه اقتصادی» انجامید. آرژانتین نیز نمونه‌‌‌ای از تغییر موفق پس از اجرای سیاست‌‌‌های اصلاحی بود. این تجربه‌‌‌ها نشان می‌دهند که موفقیت استیضاح به نحوه عملکرد دولت، اجرای سیاست‌‌‌های موثر و ثبات در مدیریت اقتصادی بستگی دارد.
در مورد ایران نیز باید منتظر گام بعدی دولت ماند تا مشخص شود که آیا قرار است نتایجی منفی مشابه ونزوئلا را شاهد باشیم یا راه رستگاری کره؟ استیضاح وزیر اقتصاد ایران، شمشیری دولبه است که از یک‌سو فرصتی برای اصلاحات اقتصادی و از سوی دیگر تشدید بحران اعتماد عمومی به اقتصاد ایران است. از سوی دیگر ممکن است نارضایتی عمومی افزایش یابد و کلاف اقتصاد ایران بیش از پیش سردرگم شود.
* روزنامه‌نگار اقتصادی
