بازار گردشگری پس از «ویکند دو روزه»
بر اساس این لایحه، ساعت کاری برای کارکنان ادارات طی ۵ روز در هفته از ساعت ۸ تا۱۶:۳۰ خواهد بود تا افراد بتوانند تعطیلات آخر هفته دو روزه را تجربه کنند. نبود تعطیلات کافی در کشور یکی از بزرگترین و اصلیترین چالشهای صنعت گردشگری تاکنون بوده که منجر به از دست رفتن بسیاری از فرصتهای گردشگری و ایجاد زیرساختهای کافی و لازم شده است. زیرا در تمام این سالها، صنعت گردشگری تنها شاهد هجمه مسافران در تعطیلات مناسبتی بهویژه در تعطیلات عید نوروز بود که این امر، منجر به گران شدن سفرها، پایین آمدن کیفیت خدمات، نبود مراکز اقامتی و رفاهی کافی برای مسافران و ترافیکهای طاقتفرسای بسیار طولانی بود و در مقابل دیگر ایام سال، فعالان گردشگری با کمبود مسافر و نبود درآمد مواجه میشدند. در حالی که اگر تعطیلات بهشکل ثابت در تمام ایام سال به شکل یکنواخت وجود داشته باشد، سفرها بهطور منظم در طول سال پخش خواهد شد و دیگر سفرها محدود به عید نوروز یا دیگر تعطیلات مناسبتی نخواهد بود و خانوادهها امکان سفر در تمام ایام سال را خواهند داشت. تعطیلات یکروزه، عملا فرصت سفر را از افراد میگیرد و همچنین منجر به کاهش بهرهوری کارکنان و فرسودگی شغلی میشود.
اگرچه این لایحه که تقریبا از سال ۹۸، توسط متولی وقت در زمان تبدیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به وزارتخانه و پس از آن بارها در مجلس مطرح شده بود، اما بر اساس اعلام سازمان امور اداری و استخدامی کشور در حال به تصویب رسیدن و به اجرا درآمدن است. هرچند پنجشنبهها در برخی از ادارات دولتی تهران، تعطیل بوده، اما باتوجه به عدمتعطیلی شهرستانهای دیگر، تبدیل به گرهی برای سیاستگذاران دولتی و بهویژه برای فعالان گردشگری و خانوادهها شده بود. زیرا بخش کوچکی از افراد در کشور از تعطیلات دو روزه آخرهفته برخوردار بودند اما بخش زیادی از کارکنان کشور از آن بیبهره بودند که این امر مانع از سفرهای منظم در طول سال برای تمام افراد میشد.
با نگاهی به دیگر کشورها، میتوان گفت تقریبا از پس از جنگ جهانی دوم بسیاری از کشورها برای بهبود روحیه کارکنان و آثار روانی ناشی از آن و ساعات کاری زیاد، تعطیلات آخر هفته را به دو روز رساندند تا با کاهش ساعت کاری علاوه بر افزایش کارآمدی کارکنان و بهبود شرایط روانی آنها، فرصت بیشتری برای گذران اوقات فراغت و سفر داشته باشند. از آن تاریخ به بعد تقریبا تمامی کشورهای جهان، تعطیلات آخرهفته دو روزه را اجرایی کردند و با نگاهی به تقویم کشورها و تعطیلات رسمی آنها شاهد تعطیلات بیش از ۱۱۴ روز در طول سال برای اکثر کشورها خواهیم بود که برای برخی از کشورها حتی به بیش از ۱۲۰ روز نیز میرسد.
این در حالی است که در ایران شاهد تعطیلات رسمی ۷۹ روزه در طول سال هستیم که بیشترین میزان آن مربوط به تعطیلات مناسبتی پراکنده در طول سال و تعطیلات ثابت عید نوروز است. مهمترین دلیل تفاوت چشمگیر تعطیلات ایران نسبت به دیگر کشورهای جهان، تعطیلات یکروزه آخر هفته است. در بسیاری از کشورها همچون آمریکا، کانادا، چین، انگلیس، فرانسه، ترکیه و مالزی بیش از ۱۰۰ روز تعطیلات سالانه مربوط به تعطیلات دوروز آخر هفته است و باقی تعطیلات به تعطیلات ملی و محلی کشورها بازمیگردد.
طی چند سال اخیر بهویژه از زمان همهگیری کرونا، برخی کشورها از این سطح فراتر رفتند و بهدنبال افزایش تعطیلات آخر هفته و رساندن آن به سه روز در هفته هستند. کشورهایی همچون اسپانیا، انگلیس، مکزیک، کاستاریکا، نیوزیلند، فنلاند، ژاپن و اخیرا امارات با افزایش تعطیلی آخر هفته از دو روز به سه روز در جستوجوی راهی برای افزایش اوقات فراغت کارکنان برای تفریح و سفر هستند. همچنین باتوجه به ضربه سهمگینی که پاندمی کووید-۱۹ بر صنعت گردشگری وارد کرده و منجر به کاهش سفرها، از دست رفتن بسیاری از شغلها در این عرصه و افزایش مشکلات روانی در افراد ناشی از قرنطینه شده است، سازمان جهانی گردشگری از دولتها خواسته در نحوه سیاستگذاریهای خود برای توریسم و رسیدن مجدد این صنعت به توسعه پایدار «ساعت کاری معقول» بهمنظور دسترسی شهروندان همه کشورها به «تعطیلات آخر هفته مناسب سفر» توجه ویژهای داشته باشند؛ چرا که گردشگری یکی از قطبهای مهم اقتصاد در جهان بهشمار میرود که بیش از ۱۰درصد اشتغال جهان به این بخش اختصاص دارد و سهم قابلتوجهی از تولید ناخالص داخلی در برخی از کشورها را تشکیل میدهد.