بازار گوشیهای هوشمند
چگونه تورم به شکاف طبقاتی دامن می زند

بازار موبایل بدون مشتری
بازار موبایل، مدتهاست که متأثر از نوسانات ارزی به حالت نابسامانی و آشفتگی درآمده بود. بهخصوص از اواسط سال گذشته که به دنبال شدت افزایش نرخ ارز، قیمت تلفن همراه نیز بهطور چشمگیری افزایش پیدا کرد.
بهنحویکه خروج تلفن همراه از سبد هزینهها و رویآوری به همان مدلهای قدیمی و تعمیر بهجای تعویض و یا رویآوری به خرید گوشیهای استوک یا کارکرده از گفتههایی است که فعالان این صنف عنوان کرده و تاکید بر آن دارند شرایط روزبهروز هم دشوارتر میشود.
و حالا در هفتههای اخیر با به جریان افتادن مذاکرات آمریکا و ایران و تاثیرگذاری لحظهای نوسانات ارزی و کاهش قیمتی موبایل، انتظار میرفت شرایط بازار تا حدودی پررونقتر شود.
اما ظاهرا عدهای منتظر افت بیشتر نرخ ارز و خرید گوشی باقیمت مناسبتر هستند زیرا مردم احتمال میدهند قیمتها نزولی شود. به عبارتی بازار بلاتکلیف و خریدار بلاتکلیفتر در انتظار تحرکی در این حوزه هستند.
از طرفی تورم انواع و اقسام کالاهای اولویتدار برای مردم به میزانی است که ظاهراً خرید گوشی بهعنوان کالایی لوکس نه ضروری مطرح و اغلب نسبت به تعویض آن منصرف میشوند. از سویی هم عدهای که تمایل برای خرید دارند فعلا منتظر ثبات شرایط مانده و درنتیجه تا خریدار نباشد بازار در همین حالت رخوت، باقی است.
بازار،سردرگم است
تورم، نوسانات نرخ ارز و کاهش ارزش ریال موجب شده است بازار تلفنهای همراه، در وضعیت راکدی قرار گیرد که حتی باوجود دریافت نخستین سیگنالهای مثبت از مذاکرات اما همچنان،خالی از مشتری است.
متولیان این حوزه معتقدند با توجه به مذاکرات جاری، وضعیت سیاسی کشور بهطور مستقیم بر بازار موبایل تأثیرگذار و در صورت توافق یا کاهش تنشها، قیمتها در بازار بهتدریج کاهش مییابد.در صورت شکست مذاکرات و افزایش تنشها هم قیمتها جهش خواهد کرد و احتمال کمبود موجودی نیز افزایش مییابد.
اما بحث،شرایط فعلی این بازار است که در ابهام و بلاتکلیفی قرارگرفته و با نوسانات محدود بازار در حالت رکود خواهد بود تا زمانی که نتیجه نهایی مشخص شود.
صادق فر رئیس اتحادیه موبایل اصفهان در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد بیان میکند: قیمت موبایل، وابستگی مستقیمی با نوسانات ارزی دارد. و میافزاید:باوجود افت نسبی قیمت ارز و تاثیر بر نرخ این محصول،قدرت مالی مردم پایین و خرید خاصی انجام نمیگیرد. ضمن آنکه عدهای هم در انتظار کاهش بیشتر نرخ، دست از خرید کشیدهاند.
همچنین میرشمشیری فعال بازار موبایل در گفتگو با دنیای اقتصاد اظهار میکند: از سویی قدرت خرید مردم بهشدت افت داشته است و از طرفی هزینهها برای فعالان این حوزه افزایش داشته بهنحویکه نرخ حاملها، مالیات،بیمه، دستمزد کارکنان و اجارههای سنگین هیچ سنخیتی با شرایط بازار ندارد.
این فعال تاکید میکند: اکثریت افراد به دنبال پوشش دادن هزینههای اصلی زندگی خود هستند و خرید موبایل برای آنها در اولویت آخراست. وی در ارتباط با تاثیر افت نرخ ارزبر بازار این محصول میگوید: تلفن همراه از کالاهایی است که ارتباط لحظهای باقیمت ارز دارد با افت چند هزارتومانی قیمت ارز،نرخ موبایل هم کاهش ۱۰ تا ۳۰ درصدی را داشته گرچه بخشی از این کالاها در دوران گرانی ارز واردشده و ضرر سنگینی را به فعالان وارد آورده است.
این فعال تصریح میکند: بااینحال،اکنون،کمتر متقاضی در این بازار وجود دارد. مگر عدهای خاص که یا گوشیهایی باقیمتهای بالا را خریداری میکنند که تعداد بسیار اندک و یا متقاضی نرخهای بسیار پایین هستند. درواقع عمده خریداران اصفهانی طالب موبایلهایی باقیمت متوسط هستند که فعلا این عده در بازار،حضور ندارند.
وی درمورد موبایلهای پرفروش در اصفهان میگوید: همانطور که اشاره هم شد تعداد اندکی خریدارمدلهای گرانقیمتی مانند اپل و یا پرچمداران سامسونگ هستند اما در شرایط عادی اغلب افراد، میان ردههای سامسونگ شیائومی و اخیرا هم برند آنر را خریداری میکنند.
میرشمشیری در پیشبینیِ چشمانداز این بازار بیان میکند: فعلا بازار این محصول بسیار کساد و بهنوعی معوق است. با ادامه شرایط،ریزش فعالان این حوزه را در پیش خواهیم داشت چراکه اغلب واحدها اجارهای و با احتساب هزینههای دیگر مانند بیمه،مالیات و دستمزد، ادامه فعالیت در این وضعیت بیرونقی بهصرفه نیست.
استقبال از گرانترین و ارزانترینها
نتایج یک بررسی آماری از بازار موبایل کشور که مدتی قبل توسط روزنامه دنیای اقتصاد منتشر گردید چنین نشان میداد که مردم اصفهان گرانترین گوشیهای موبایل را میخرند. شهرهای اهواز، شیراز، کرج و اردبیل، پس از اصفهان پنج شهری هستند که گرانترین موبایلهای موجود را خریداری کردهاند.
طبق آنچه تکنولایف (یکی از فروشگاههای تخصصی کالای دیجیتال) از تحلیل دادههای کاربران به دست آورده، کاربران این پنج شهر در میان هزار شهری که برای خرید به فروشگاه اینترنتی آنها مراجعه کردهاند بیشتر از سایر شهرها به گوشیهای موبایل پرچمدار و میان رده علاقهمند بودهاند.
قابلتوجه آنکه گزارشی دیگر هم در این راستا انجامگرفته که نشان میدهد گوشیهای آیفون که یکی از گرانترین گوشیهای موجود در بازار به شمار میآید، در شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و کرج بیش از دیگر شهرها خریداریشده است.
بهعلاوه آیمارکتور که در زمینه معرفی «ترین»های هر بازار به فعالیت میپردازد،چندی پیش نیز با معرفی محبوبترین و پرفروشترین گوشیهای بازار موبایل فهرستی از آنها را منتشر کرد. که این فهرست کاهش تمایل مصرفکنندگان برای خرید گوشیهای میان رده را بهخوبی نشان داده و شکاف ایجادشده در بازار را به نمایش میگذارد. اینچنین که گوشیهای پایین رده و ارزانقیمتی از نمانامهای سامسونگ و شیائومی فروش بالایی را در بازار به خود اختصاص میدهند که دلیل اصلی آن میتواند تناسب قیمت آنها با توان مالی مردم باشد.
و جالب آنکه دو مدل از گوشیهای گرانقیمت نیز در میان پرفروشترین گوشیها در این لیست به چشم میخورد که نمایان کننده تعداد مشتاقان خرید گوشیهای پرچمدار گرانقیمت، بهویژه از نمانامهای سامسونگ و اپل است.
اما مسئله قابلتوجه در میان این گزارشها فاصله طبقاتی است که در کشور ما به وجود آمده است.
به نظر میرسد بهتدریج، طبقه متوسط در حال محو شدن است تا جایی که در همه بازارها منجمله موبایل خریدهای میان رده در حال کاهش و محدود به دوطبقه غنی و فقیر شدهایم.
شکاف طبقاتی و درآمدی مردم،واقعیت تلخ و انکار نشدنی این روزها جامعه ایرانی است که گزارشها،آمارها و گفتههای فعالان نیز تایید کننده آن است.