ساخت شمشیری پله و قالب بندی آن

 گاهی پیش می‌آید که راه‌پله به صورت اصولی اجرا نمی‌شود و ما شاهد تراز نبودن پله‌ها و کجی‌های جزئی در آن می‌شویم. برای ساخت راه‌ پله به شمشیری پله و قالب‌بندی آن نیاز است. ولی اینکه شمشیری پله چیست و چگونه ساخته و قالب‌ بندی می‌شود موضوعی است که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.

شمشیری پله چیست؟

همانند بقیه بخش‌های یک سازه برای ساخت راه‌پله به تیرآهن نیاز است. برای ساخت شمشیری تغییراتی روی تیرآهن نظیر برش و خم‌شدگی اعمال می‌شود و در نهایت باید شکل تیرآهن شبیه بهZ  کشیده شود. به تیرآهن بعد از اعمال تغییرات شمشیری پله گفته می‌شود. برای ساخت شمشیری راه‌پله‌ای که به دیوار چسبیده است ابتدا الگوی راه پله بر روی دیوار خط‌کشی می‌شود ولی برای راه‌پله‌های هوایی که هیچ دیوار تکیه‌گاهی ندارند الگوی آن جور دیگری انجام می‌پذیرد که در ادامه بررسی می‌کنیم.

معمولا راه‌پله دو بازو دارد و فاصله هر بازو از هم حدودا ۹۰ سانتیمتر است. برای ساخت شمشیری هر بازو احتمالا به دو تیرآهن یا بیشتر نیاز خواهد بود. قیمت ساخت شمشیری پله به قیمت تیرآهن بستگی دارد. بعد از ساخت اسکلت راه پله که همان شمشیری‌های آن است شروع به قالب‌بندی آن به‌واسطه دال‌های بتنی می‌کنند.

محاسبه طول و زاویه شمشیری پله

از آنجایی که شیب راه‌پله به زاویه خمش شمشیری پله بستگی دارد می‌بایست ابتدا زاویه محاسبه شود. البته که باید گفت روش‌های بی‌شماری برای محاسبه شیب شمشیری وجود دارد و طبق تحقیقات و تجربیات انجام گرفته همه روش‌ها به نتیجه مطلوب می‌رسند.

 یکی از متداول‌ترین و آسان‌ترین روش محاسبه شیب شمشیری با حاصلضرب ارتفاع پله با عدد ۱.۶۲ به دست می‌آید. عدد بدست آمده با این روش بسیار مطلوب بوده و دقیق است، به‌همین جهت شیب شمشیری نیز ایده‌آل می‌شود.

 همانطور که شیب و طول شمشیری به محاسبات دقیق نیاز دارد، هزینه ساخت آن هم مهم است. تیرآهن بخش اصلی شمشیری را شکل می‌دهد، پس بنابراین قیمت تیرآهن حتما باید بروز و صحیح باشد. ضمن اینکه بتن مسلح به‌کار رفته در راه‌پله از میلگرد ساخته شده و از این جهت بررسی قیمت میلگرد امروز امری ضروری است. البته بحث مربوط به محاسبات ریاضی بسیار گسترده‌تر از آن است که در این مطلب بگنجد.

آهن

مراحل ساخت شمشیری پله

در مرحله اول ساخت شمشیری راه‌پله مقطع شمشیری و طراحی آن با توجه به میزان بارهای وارده انجام می‌پذیرد. 

در مرحله دوم شکل تیرآهن باید به صورت حرف Z مایل یا کشیده تغییر کند. برای این‌کار ابتدا شیب پله و طول افقی پاگرد یعنی ابتدا و انتهای تیرآهن اندازه‌گیری می‌شود. سپس بخش‌های علامت‌گذاری شده به شکل یک مثلث با زوایای مشخص برش می‌خورد. برش‌ها از قسمت جان تیرآهن و بال پایینی آن انجام می‌گیرند و بال بالایی آن دست‌نخورده باقی می‌ماند. بعد از انجام برش‌ها به‌واسطه پتک تیرآهن‌ها را در قسمت برش خورده خم می‌کنند تا شکل نهایی شمشیری پله فرم بگیرد.

در محل سوم و پس از خم کردن تیرآهن باید منتظر ماند تا تیرآهن‌ها که بر اثر برش و ضربات پتک گرم شده‌اند خنک شوند. بعد از خنک شدن کامل تیر‌آهن در محل برش و خمش جوش داده می‌شوند و بهم کاملا متصل می‌گردند. بعد از جوش هم با سنگ فرز کاملا صاف و یکدست شده و اگر گل‌جوشی تشکیل شده باشد نیز در این مرحله کنده می‌شود.

در مرحله چهارم روی محل جوش که کاملا صاف شده ورق‌های تقویتی جوش زده می‌شوند. 

در مرحله آخر هم نوبت به متصل کردن شمشیری پله به سازه است. برای نصب شمشیری پله به اسکلت فلزی عمدتا از اتصالات مفصلی استفاده می‌شود. شمشیری می‌تواند به ستون یا تیر متصل شود و بعد قالب‌بندی گردد. برای اتصال به فونداسیون فلزی نیز احتیاج به بیس پلیت هست که شمشیری پله به آن به صورت مفصلی متصل می‌شود. معمولا برای برآورد هزینه‌های ساخت شمشیری قیمت تیرآهن با توجه به نوسانات روز دنیا بررسی می‌گردد.

نحوه قالب‌بندی شمشیری پله

نوع قالب‌بندی شمشیری پله کاملا به نوع سقف بستگی دارد و هم‌تیپ همان است. به عنوان مثال اگر سقف سازه دال بتنی مرکب باشد ابتدا گیرهایی به شمشیری جوش زده می‌شوند و بعد بتن‌ریزی انجام می‌شود. یا اگر سقف سازه از نوع عرشه فولادی باشد برای قالب‌بندی شمشیری پله از صفحات فولادی استفاده می‌گردد که به‌وسیله گل‌میخ به شمشیری متصل می‌شوند و بعد قالب‌های شمشیری بتن‌ریزی شده و بقیه کارهای نازک‌کاری پله روی آن اجرا می‌شود.

نکته خیلی مهم راجع به قالب‌بندی راه‌پله فلزی این است که می‌بایست قالب هم‌تراز با بال‌های بالایی یا فوقانی شمشیری اجرا شود؛ در غیر اینصورت پله‌ها کج و ناایمن می‌شوند. 

درنهایت باید اضافه کرد که اجرای قالب‌بندی سطح شیب‌دار راه‌پله دقیقا مشابه با سطح سقف ساختمان است. تنها تفاوت آن در نحوه اجرای آن بوده که در سقف به صورت هم‌تراز و در پله به صورت شیب‌دار انجام می‌گیرد.

نکات اضافی راجع به اجرای شمشیری پله

  • شمشیری پله دقیقا می‌بایست به صورت عمود روی بیس پلیت فونداسیون قرار بگیرد. در این‌کار دو هدف عمده وجود دارد، یکی اینکه شمشیری بارهای وارده را بهتر به زمین منتقل می‌کند و دوم اینکه اتصال آن به سازه راحت‌تر و بهتر انجام می‌شود.

  • شیب شمشیری باید متناسب با سازه باشد و نباید خیلی تند و یا خیلی کم‌شیب شود. شیب شمشیری به‌واسطه زاویه آلفا که موقع برش مثلث محاسبه می‌شود تعیین می‌گردد. 

  • محل شروع تیرآهن شمشیری دقیقا از روی فونداسیون پله اجرا می‌شود و نه از روی زمین یا آجر؛ زیرا به‌دلیل وزن زیاد تیرآهن، راه‌پله در زمین فرو می‌رود.

  • برای تهیه دال‌های بتنی راه‌پله از ترکیب بتن و میلگرد استفاده می‌شود، بنابراین بررسی قیمت میلگرد امروز برای برآورد کل هزینه‌ها بسیار حائز اهمیت است.

منبع : مرکزآهن

تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.