تحقق رویای باتری‌‌‌های قابل‌تعمیر و بازیافت

طراحی اغلب باتری‌‌‌های لیتیومی- یونی‌‌‌ای که برای انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر و ماشین‌‌‌های الکتریکی استفاده می‌‌‌شوند، طوری نیست که قابل تعمیر باشند. اگر یکی از اجزایشان خراب شود، کل پکیج از کار می‌‌‌افتد که این یعنی نه می‌توان درستشان کرد و نه به آسانی قابل بازیافت هستند. در نتیجه، مشکل ضایعات را به دنبال خواهند داشت. بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده باتری، فقط بر استفاده از باتری در حال حاضر تمرکز دارند و کسی به این فکر نمی‌‌‌کند که وقتی چرخه عمر باتری به پایان رسید، چه بر سرش خواهد آمد. این مشکلی است که «اکسلرون»، یک استارت‌آپ بریتانیایی برایش راه‌حل پیدا کرده. آنها مدعی هستند که «پایدارترین باتری» لیتیومی- یونی را طراحی کرده‌‌‌اند. این باتری‌‌‌ها بر اساس اصول اقتصاد چرخه‌‌‌ای طراحی شده‌‌‌اند. پس می‌توانند دوباره استفاده و به مرور به‌روز شوند. دکتر «آمریت چاندن»، مدیرعامل این شرکت می‌‌‌گوید: «باتری‌‌‌ها در حال حاضر قابل بازیافت نیستند. جداسازی اجزایشان سخت است و روش‌های سنتی بازیافت، کارآمدی لازم برای احیای مواد لیتیومی را ندارند. این یعنی پروسه‌‌‌اش هزینه‌‌‌بر و بی‌‌‌فایده است و این چالشی جهانی است که باید سریعا حل شود.» اکسلرون برای حل این مشکل، روش سرهم‌‌‌بندی باتری را تغییر داده و تمام عناصر چسبیده و ثابت را حذف کرده. «کارلتون کامنز»، هم‌‌‌بنیان‌گذار و مدیر ارشد فناوری شرکت می‌‌‌گوید: «ما با استفاده از فناوری فشرده‌‌‌سازی که خودمان اختراع و ثبتش کرده‌‌‌ایم، محصولمان را ساختیم که اجازه می‌دهد اجزای محصول را به راحتی سرهم‌‌‌بندی و جداسازی کنید.»

چاندن اضافه می‌کند: «این یعنی اجزای داخلی را می‌توانید سرویس و تعمیر و به مرور ارتقا دهید. باتری‌‌‌ای که سرویس شده، می‌تواند مدت طولانی‌‌‌تری عمر کند، هزینه عمر آن کاهش می‌یابد و حجم ضایعات تولیدشده کمتر می‌شود.»اکسلرون توجه سرمایه‌گذاران بسیاری را جلب کرده و مورد حمایت نهادهای دولتی تامین مالی استارت‌آپ‌‌‌ها در بریتانیا قرار گرفته.

همچنین، مجمع جهانی اقتصاد، این شرکت را به عنوان «یکی از پنج کسب و کار نوآوری که در پایدارسازی باتری ماشین‌‌‌های الکتریکی نقش داشته‌‌‌اند» معرفی کرده است. اکسلرون گرچه در بریتانیا واقع شده اما مدیرانش، رویای جهانی شدن در سر دارند و اخیرا سرمایه‌‌‌ای جذب کرده‌‌‌اند تا نوآوری باتری‌‌‌سازی را در آفریقا ترویج کنند. کامنز می‌‌‌گوید: «با ایجاد امکان آپ‌گرید شدن باتری، ما پتانسیل بهبود ذخیره انرژی را نیز شکوفا کرده‌‌‌ایم.» آنها مدعی شده‌‌‌اند که امکان تعویض، تعمیر و بازیافت تک تک اجزای باتری‌‌‌هایشان وجود دارد و هدفشان این است که در آینده، ۱۰۰‌درصد مواد داخل باتری‌‌‌ها، کماکان و تا جایی که ممکن است، مورد استفاده قرار بگیرند. ترجیحا تا ابد.

باتری‌‌‌های تولید این شرکت، مصارف متعددی دارند، از دستگاه‌های موبایل خانگی گرفته تا مراکز داده‌‌‌ها. طبق ادعای کامنز، یکی از محصولات آنها به نام «اسنشال»، کاملا قابل بازیافت است و چرخه عمرش، بی‌‌‌پایان است. وزن آن نیز کمتر از باتری‌‌‌های رایج است و ظرفیت شارژ بالاتری دارد. این محصول می‌تواند به صورت سری و در ولتاژ‌‌‌های مختلف برای تامین انرژی طیف گسترده‌‌‌ای از فعالیت‌ها مورد استفاده قرار گیرد. از جمله تامین انرژی بی‌‌‌وقفه در مراکز داده‌‌‌ها. قطعه اصلی این باتری به صورت دائمی متصل نشده و ساختارش به صورت قطعه قطعه است. این محصول اصلی اکسلرون است که مقیاس‌‌‌پذیر است و می‌تواند در تمام محصولات شرکت استفاده شود. قابل جابه‌جایی است و می‌توانید آن را به سه شکل مختلف در دستگاه‌ها قرار دهید. تولید چرخه‌‌‌ای یا دورانی که رویکرد اصلی این شرکت است، همواره مورد توجه تولیدکننده‌‌‌ها، جوامع و حامیان محیط‌زیست بوده. کامنز می‌‌‌گوید: «همزمان با تکامل تکنولوژی، ما قادر به ارتقا دادن قطعات خواهیم بود، بدون نیاز به دور انداختن کل باتری. به این ترتیب، به شعار و اصول شرکت‌مان در رابطه با مصرف مجدد و تولید محصول از ضایعات، پایبند خواهیم بود و در ترویج اقتصاد دورانی که هر روز بیشتر اهمیت می‌یابد، نقش خواهیم داشت.» این رویکرد در تولید محصول «آفجن» نیز مورد استفاده قرار گرفته. این محصول که یک سیستم فشرده ذخیره انرژی‌برای مصارف مسکونی است، به لطف طراحی قطعه‌‌‌ای، ظرفیت ذخیره بین ۴ تا ۱۱ کیلووات بر ساعت را دارد. این پکیج به واسطه قابلیت به‌روز شدن، ارزش سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد و برای مشتریان جذابیت بیشتری دارد. این ابزار ذخیره انرژی خانگی می‌تواند در یک تابلو یا کابینت برق نصب شود که شامل یک یا چند دستگاه، اینورتر هیبریدی، رابط و کلیدابزار است. به طور کلی، باتری‌‌‌های لیتیومی-یونی ساخت این شرکت می‌توانند جایگزین باتری‌‌‌های سربی-اسیدی شوند که در خودروسازی کاربرد دارند. چاندن و کامنز امیدوارند که سهمشان در کاهش ردپای کربن و تاثیرات مخرب زیست محیطی در آینده افزایش یابد. در پایان، به نقل‌قولی گیرا و به یاد ماندنی از چاندن اشاره می‌‌‌کنیم که درباره سیستم‌های مسکونی شرکتش می‌‌‌گوید: «یک خانه برای چند دهه عمر می‌کند و ما معتقدیم، سیستم‌های باتری‌‌‌ها نیز باید همین قدر عمر کنند.»